Sveitarstjórnarmál - 01.12.1999, Blaðsíða 43
UMHVERFISMÁL
50%
MJÖg FnBkar Hvofk Frekar aftariega M)ögaftariega
fremariega framariega framariegané
aflariega
3. mynd. Telur þú Reykjavíkurborg standa framarlega eða aftarlega í umhverfismálum?
Rúmlega helmingur borgarbúa telur Reykjavík standa framarlega í umhverfismálum.
Aðrar spumingar lutu að viðhorfum
og hegðun manna í umhverfismál-
um í Reykjavík. Hér má nefna
spamað í orkunotkun, umgengni um
borgina, hversu miklu máli um-
hverfismál borgarinnar skipta við-
mælendur, stendur Reykjavík ffam-
arlega eða aftarlega í umhverfismál-
um, útivistarsvæði, endurvinnslu og
endumýtingu sorps ásamt mengun. I
upphafi var fólk beðið um að for-
gangsraða níu umhverfísatriðum
eftir mikilvægi þeirra. Atriðin vom
fengin fram með forkönnun meðal
borgarstarfsmanna og meðlima í
Grafarvogsráði sem em hverfissam-
tök Grafarvogs. Á 2. mynd má sjá
hvaða atriði vom oftast sett í fyrsta
til fimmta sæti í könnun Félagsvís-
indastofnunar. Loftmengun vegna
umferðar, umferðaröryggi og flokk-
un og endurvinnsla á sorpi vom oft-
ast nefnd. Fræðsla um umhverfis-
mál, hljóðmengun vegna umferðar
og nýting náttúruauðlinda vora á
hinn bóginn sjaldnast nefnd. Helsta
umhverfisvandamál Reykjavíkur er
tengt samgöngum. Því er ekki óeðli-
legt að sjá tvö af þrem efstu atriðum
á listanum tengd bílaumferð. Þrátt
íyrir þetta hefúr loftmengun vegna
útblásturs bifreiða farið minnkandi
samkvæmt mælingum Heilbrigðis-
eftirlits Reykjavíkur. Mælireynsla
síðustu ára á loftmengun í Reykja-
vík sýnir að hún er mest um það
leyti er könnunin var framkvæmd.
Einnig var veðurfar hagstætt fyrir
myndun lofmengunar í borginni
vikumar á undan. Það er því hugs-
anlegt að loftmengun hafi verið sett
í fyrsta sæti af þessum orsökum.
Umferðaröryggi er í öðm sæti á for-
gangslistanum. Nú þegar er í gangi
umferðaröryggisáætlun á vegum
borgarinnar þar sem stefnt er að
20% minnkun umferðarslysa fyrir
árið 2000. Fleiri aðgerðir eru í
gangi, t.d. lækkun umferðarhraða i
íbúðahverfúm í 30 km/klst. I þriðja
sæti er flokkun og endurvinnsla
sorps. í ársbyijun 1999 var kynnt ný
samþykkt um sorphirðu í Reykja-
vík. Samþykktin miðar að því að
minnka sorpmagn og auka endur-
vinnslu og endumýtingu. Hreinsun-
ardeild borgarverkfræðings er að
skoða ýmsar leiðir til að minnka úr-
gang og er ljóst að hægt er að ná
umtalsverðum árangri með breytt-
um áherslum. Af ofantöldu má sjá
að Reykjavíkurborg er meðvituð um
þau atriði sem almenningur nefnir
sem mikilvæg umhverfismál.
Það kom nokkuð á óvart að hljóð-
mengun vegna umferðar var sett
neðar en loftmengun. Vandamál
vegna hljóðvistar er í íbúðum við
umferðaræðar borgarinnar. Á þess-
um stöðum veitir Reykjavíkurborg
íbúðareigendum styrk til að bæta
hljóðmengun húsa sinna, þannig að
hljóðstig innanhúss standist kröfur
sem til þess em gerðar. Unnið hefúr
verið að verkefninu síðastliðin þrjú
ár og mun það væntanlega halda
áfram nokkur næstu ár.
Forvitnilegt er að skoða viðhorf
Reykvíkinga til þess hvort borgin
standi framarlega eða aftarlega í
umhverfismálum (3. mynd). Tæp-
lega helmingur borgarbúa telur
borgina standa mjög eða frekar
framarlega. Um fimmtungur telur
borgina standa frekar aftarlega en
einungis 5% mjög aftarlega. Þetta
má túlka sem svo að íbúar Reykja-
víkur séu frekar ánægðir með að-
gerðir borgarinnar í umhverfismál-
um enda heíúr verið unnið markvist
undanfarin ár og áratugi í mikilvæg-
um málaflokkum. Hér má nefna frá-
veitumál ásamt þeim atriðum sem
nefnd em hér að ffaman.
Lokaorö
Vinnu við gerð Staðardagskrár 21
fyrir Reykjavík miðar vel áfram.
Næstu skref verða að búa til ffam-
kvæmdaáætlanir byggðar á mælan-
legum markmiðum samkvæmt þeim
upplýsingum sem þegar liggja fyrir.
Ferli framkvæmdaáætlana í um-
hverfismálum er þó aldrei lokið.
Það verður að vera í stöðugri endur-
skoðun þar sem áherslur em aðlag-
aðar breyttum forsendum í sveitar-
félaginu og vilja almennings.
Reykjavíkurborg hefur mikla sér-
stöðu í alþjóðasamfélaginu. Með
réttum áherslum ætti höfuðborgin
að eiga bjarta framtíð og vera öðr-
um borgum til fyrirmyndar í um-
hverfismálum 21. aldarinnar.
Höfundur starfar hjá embætti borgar-
verkfrœöingsins í Reykjavik.
297