Morgunblaðið - 26.11.2011, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 26. NÓVEMBER 2011
Sigrún Rósa Björnsdóttir
sigrunrosa@mbl.is
Innanríkisráðherra, Ögmundur Jón-
asson, hefur hafnað beiðni Huang
Nubo um að kaupa jörðina Gríms-
staði á Fjöllum. Þann 31. ágúst sótti
Huang í nafni fyrirtækis síns Beijing
Zhongkun Investment Group um
undanþágu frá lögum vegna kaupa á
jörðinni. Um viku áður, 23. ágúst
hafði Huang skrifað undir samning
við seljendur og var kaupverðið um
milljarður króna.
Grímsstaðir eru í heild sinni um
300 ferkílómetrar sem eru í óskiptri
sameign ríkisins að um fjórðungi og
annarra eigenda að þremur fjórðu.
„Við landeigendur hörmum þessa
niðurstöðu og munum skoða okkar
mál í framhaldinu áður en við tjáum
okkur meira um það,“ segir Jóhannes
Hauksson, einn eigenda jarðarinnar
að Grímsstöðum.
Uppfyllir ekki skilyrði
Þar sem félag Huang er utan Evr-
ópska efnahagssvæðisins falla kaup
hans ekki undir undanþáguákvæði 2.
tölul. 4. mgr. 1. gr. laga nr. 19/1966
um eignarrétt og afnotarétt af fast-
eign.
Innanríkisráðuneytið vísar í rök-
stuðningi sínum til laganna og meg-
inreglu þeirra um að enginn megi öðl-
ast eignarrétt eða afnotarétt yfir
fasteign hér á landi nema að uppfyllt-
um þeim skilyrðum er koma fram í 1.
mgr. 1. gr. laganna: Að félagið eigi
heimilisfang og varnarþing á Íslandi,
að allir stjórnend-
ur félagsins séu
íslenskir ríkis-
borgarar eða með
lögheimili á Ís-
landi í a.m.k. fimm
ár, að 4/5 hlutar
hlutafjár félagsins
séu í eigu ís-
lenskra ríkisborg-
ara og að íslenskir
ríkisborgarar fari
með meirihluta atkvæða á hluthafa-
fundum.
Skýra beri undanþágu þröngt
Í fyrrgreindum lögum er að finna
ákvæði þar sem innaríkisráðherra er
veitt heimild til að víkja frá fyrr-
greindum skilyrðum.
„Samkvæmt 2. tölul. 2. mgr. 1. gr.
laga nr. 19/1966 getur innanríkisráð-
herra, svo sem fyrr greinir, veitt leyfi
til að víkja frá skilyrðum 1. mgr. 1. gr.
laganna ef annars þykir ástæða til. Er
hér um að ræða undanþáguákvæði
sem ber samkvæmt almennum lög-
skýringarreglum að túlka þröngt.“
Ráðuneytið beitir markmiðsskýr-
ingu við túlkun undanþáguákvæðis-
ins með því að benda á að við beitingu
þess sé mikilvægt að líta til markmiða
núgildandi laga um eignarrétt og af-
notarétt fasteigna og forvera þeirra,
samnefndra laga nr. 63/1919. Af lög-
skýringargögnum þeim tengdum
megi ráða að „takmarkanir útlend-
inga til þess að öðlast réttindi yfir
fasteignum á Íslandi væru nauðsyn-
legar til þess að standa vörð um sjálf-
stæði eða fullveldi landsins og mögu-
leika Íslendinga til að njóta sjálfir
arðs af auðlindum sínum“.
Verði að líta til stærðar
Þá telur ráðuneytið ekki hægt að
horfa fram hjá stærð þesss landsvæð-
is.
„Að mati ráðuneytisins verður ekki
horft framhjá því hversu stórt land-
svæði er um að ræða sem félagið
hyggst kaupa, eða 30.639 hektarar,
og að engin fordæmi eru fyrir því að
jafnstórt landsvæði á Íslandi hafi ver-
ið fært undir erlend yfirráð. Telur
ráðuneytið það ekki samrýmanlegt
tilgangi og markmiði laga nr. 19/1966
að ráðherra veiti leyfi til þess að víkja
frá skilyrðum 1. mgr. 1. gr. laganna
þegar um jafnstórt svæði er að
ræða.“
Ráðuneytið bendir í ákvörðun sinni
á að í fyrrgreindu ákvæði séu sett
ströng skilyrði fyrir eignarrétti eða
afnotarétti hlutafélaga yfir íslenskum
fasteignum og að félag Huang upp-
fylli ekkert þeirra.
„Telur ráðuneytið því að í máli
þessu séu aðstæður með þeim hætti
að ef leyfi væri veitt til undanþágu frá
lögunum væri vikið svo langt frá
þeirri meginreglu sem 1. mgr. 1. gr.
mælir fyrir um, að ekki sé réttlæt-
anlegt.“
Að þessu virtu telur ráðuneytið því
ekki ástæðu til að veita Beijing
Zhongkun Investment Group leyfi til
að víkja frá skilyrðum laganna og
kaupa 72,19% eignarhlut í óskiptri
heildareign Grímsstaða á Fjöllum.
Fordæmalaus stærð lands
 Innanríkisráðuneytið hafnaði beiðni Huangs með vísan til markmiðs laganna  Ekki hægt að horfa
framhjá stærð landsins  Leyfi til undanþágu of mikið frávik frá meginreglu til að vera réttlætanlegt
www.mats.is
Grímsstaðir á Fjöllum Huang Nubo kvaðst ætla að byggja upp ferðaþjónustu fyrir tugi milljarða á jörðinni.
Ögmundur
Jónasson
Talsmaður Huangs Nubos hér á landi, Halldór Jóhanns-
son, sagði í gærkvöld að Huang væri í Kína og hefði ekki
enn haft tíma til að kynna sér vel niðurstöðu innanrík-
isráðherra, fyrst þyrfti líka að þýða úrskurðinn. En að
sjálfsögðu ylli hann vonbrigðum. „Ég vænti þess að fá
einhver viðbrögð frá honum á morgun [í dag], hvort
hann vilji gera eitthvað frekar,“ sagði Halldór. „Það er
ekki hans hagsmunamál að eiga land á Íslandi heldur að
byggja eitthvað upp. En þessi jörð var til sölu á ákveðnu
verði og þess vegna kom þetta til. Aðrar hugmyndir hafa
ekkert verið ræddar.“
Halldór er mjög óánægður með viðbrögð innanrík-
isráðuneytisins gagnvart málaleitun Huangs, fjölmörgum tölvuskeytum
sínum gegnum tíðina hafi ekki verið svarað. Sér hafi ekki tekist að fá fund
með ráðherra sem hafi aldrei rætt við Huang, ekkert samráð haft við hann.
Hann hafi m.a. sent ráðherra bréf 29. ágúst, sagt frá hugmyndum Huangs
og beðið um fund. „Þar stendur m.a.: „Fyrir hans hönd óska ég eftir fundi
með þér við fyrsta tækifæri til að ræða þetta mikilvæga mál og hvernig
skuli staðið að frekari vinnslu þess.“ Ég hef aldrei fengið svar.“
Beiðni um fund hafi aldrei verið svarað
Huang Nubo
Tryggvi Þór Herbertsson, þingmað-
ur Sjálfstæðisflokksins í Norðaust-
urkjördæmi, segir niðurstöðu Ög-
mundar Jónassonar
innanríkisráðherra í Grímsstaða-
málinu mjög afgerandi. Hann hefði
viljað sjá að ríkið hefði gengið til
samninga um einhvers konar lausn
af öðru tagi sem Huang Nubo gæti
sætt sig við. „Ég verð að segja að
mér finnst þetta ansi harkalegt að
útiloka hann algjörlega en ég aftur
á móti skil að það sé erfitt að selja 300 ferkílómetra til útlendinga,“
segir Tryggvi Þór.
„Við hefðum kosið að menn hefðu reynt að ná fram jákvæðri nið-
urstöðu en svo virðist vera að vilja til þess hafi skort,“ segir Höskuldur
Þórhallsson, þingmaður Framsóknarflokksins í Norðausturkjördæmi.
Ákvörðun innanríkisráðherra sé mikil vonbrigði og ríkisstjórnin þurfi
að spýta í lófana gagnvart svæðinu.
Skort vilja til að ná jákvæðri niðurstöðu
Höskuldur Þór
Þórhallsson
Tryggvi Þór
Herbertsson
„Almennt held ég að þetta séu sú lög-
formlega niðurstaða sem allir ráð-
herrar hefðu komist að. Málið er nú
komið í annan farveg sem þarf að
vinna úr,“ segir Björn Valur Gíslason,
þingmaður VG í Norðausturkjör-
dæmi. „Vilji þessi aðili eða einhver
annar koma að uppbyggingu ferða-
mála á Íslandi þurfa þeir ekkert endi-
lega að kaupa stóran hluta landsins,
það er hægt að gera líka í samstarfi
við innlenda aðila.“ Ef Huang sjái
hagnaðarvon í því að reka hér hótel og golfvöll hljóti hann að geta það án
þess að eiga landið.
Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra er einnig þingmaður VG í
kjördæminu. Hann segir að það ráðist af viðbrögðum Huangs hvort lausn
finnist þótt ekkert verði að jarðarkaupunum. „En ég held að þetta sé rétt
túlkun á lögunum, ég hef látið sannfærast um að á lögformlegum for-
sendum hefði ekki verið hægt að svara þessu öðruvísi.“
Komið í annan farveg sem vinna þarf úr
Steingrímur J.
Sigfússon
Björn Valur
Gíslason
Hátíðarkörfur
Ostabúðarinnar
eftir þínu höfði
OSTABÚÐIN
SKÓLAVÖRÐUSTÍG
Við erum byrjuð að taka á móti pöntunum
í síma 562 2772 og á ostabudin.is
Opið: Mán - Fim 11:00 - 18:00
Fös 10:00 - 18:30 & Lau 11:00 - 16:00
Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráð-
herra sagði í samtali við Smuguna og
Stöð 2 að hún væri afar ósátt við
ákvörðun innanríkisráðherra um að
synja beiðni Huangs. Hún segir
ákvörðunina tekna í andstöðu við ráð-
herra Samfylkingarinnar. Ákvörðun-
in hafi verið á borði Ögmundar en
hann hafi beitt „mjög þröngri“ laga-
túlkun. „Ég var mjög ósátt við að Ög-
mundur Jónasson hafi tilkynnt um
ákvörðun sína fyrir ríkisstjórnarfund.
Ég tel að ákvörðun af þessari stærð-
argráðu hefði átt að ræða við ríkis-
stjórnarborðið þótt hún liggi lögform-
lega hjá ráðherranum. Ríkisstjórnin
vill auka erlenda fjárfestingu og upp-
byggingu í ferðaþjónustu og við þurf-
um sárlega á erlendri fjárfestingu að
halda,“ segir Jóhanna.
Aðspurð um titring í samstarfinu
segir Jóhanna að stjórnin hafi ekki
verið mynduð um landakaup Kín-
verja. „En þetta styrkir ekki ríkis-
stjórnarsamstarfið. Það er alveg
ljóst.“
Kristján Möller, þingmaður Sam-
fylkingar í NA-kjördæmi, segir engin
málefnaleg rök fyrir ákvörðun Ög-
mundar. „Hann er búinn að tala allan
tímann um þetta mál með lítilsvirðingu
og hefur sýnt því andstöðu, þess vegna
tel ég að hann sé vanhæfur til þess að
fjalla um þetta mál,“ segir Kristján.
Rætt sé um að breyta lögunum en ekk-
ert verið ákveðið í þeim efnum. Ekkert
samráð hafi átt sér stað um málið í rík-
isstjórn en efnahags- og viðskiptaráð-
herra hafi sent frá sér álitsgerð þar
sem varað hafi verið við því að hafna
beiðninni. kjon@mbl.is
Jóhanna
Sigurðardóttir
Kristján
Möller
„Þetta styrkir ekki
ríkisstjórnarsamstarfið“
 Jóhanna lýsir óánægju með ákvörðun Ögmundar