Milli mála - 26.04.2009, Page 224

í glæsi leg um mynd vefn aði þessa tíma bils og í hin um miklu tré -
skurð ar mynd um sem prýddu Vasa skip ið, flagg skip sænska flotans
sem fórst við Stokk hólm í fyrstu ferð sinni ár ið 1628.15 All ir þess -
ir ólíku lær dóms- og lista menn sem nefnd ir hafa ver ið voru uppi á
svip uð um tíma og Arn grím ur Jóns son sem trú lega hef ur orð ið var
við þenn an and blæ. Hver og einn þess ara manna lagði sitt af mörk -
um til við halds forn um menn ing ar arfi og all ir settu þeir sitt svip -
mót á þá miklu Ov idi us ar hefð sem í marg ar ald ir barst frá einni
kyn slóð til ann arr ar.
Hvern ig skyldi þessi hefð hafa birst á Ís landi? Því er til að svara
að traust ar heim ild ir eru fyr ir því að Ov idi us hafi ver ið þekkt ur á
Ís landi frá því á 13. öld þótt vel megi vera að fyrstu kynni Ís lend -
inga af hon um hafi ver ið mun fyrr.16 Með vexti húm an is mans á 16.
og 17. öld varð lest ur ákveð inna verka Ov idi us ar skyldu nám í lat -
ínu skól um lands ins eins og tíðk að ist á Norð ur lönd um og því þarf
eng an að undra að það an í frá rek umst við ít rek að á Ov idi us í bók -
mennt um Ís lend inga, ýmist nafn greind an eða án nafns. Arn grím ur
Jóns son lærði var af kasta mesti húm an isti Ís lands. Það er því ekki úr
vegi að at huga ei lít ið hvort og hvern ig Ov idi us birt ist í verk um
hans. Um fulln að ar út tekt verð ur vissu lega ekki að ræða en eitt og
ann að skal tínt til sem ef til vill gæti varp að ákveðnu ljósi á
mennta störf hér á landi á þeim tíma og vænt an lega einnig vak ið
upp spurn ing ar um þau mál efni.
2. Til vitn an ir í Ov idi us
Arn grím ur Jóns son skildi eft ir sig mörg og merk rit á lat ínu. Að
minnsta kosti sjö þeirra, Brevis Comm ent ari us de Is landia, Cry mo -
gaea si ve Rer um Is land ic ar um Li bri III, Ana tome Blef ken iana, Ep is tola
pro Pat ria Defen sor ia, Apot ribe Viru len tæ et At roc is Cal umn iæ, Atha -
na sia si ve Nom in is ac Fa mæ Imm or ta lit as Re ver endi ac Incomp ar abil is
ARN GRÍM UR OG OV IDI US
224
15 Ebeltje Hartkamp-Jonxis, Weaving Myths. Ovid’s Metamorphoses and the Diana Tapestries in the
Rijksmuseum, Amsterdam: Rijksmuseum, Nieuw Amsterdam, 2009; Hans Soop, Flytande palats,
Stokkhólmur: Bokförlaget Signum, 2007, bls. 81–83.
16 Sigurður Pétursson, „Ovid in Iceland“, Cultura classica e cultura Germanica settentrionale, ritstj.
Pietro Janni, Diego Poli og Carlo Santini, Roma: Editrice Herder, 1988, bls. 53–63, hér bls.
54–56.
Milli mála 8_Milli mála 8 4/28/10 8:18 AM Page 224