Milli mála - 26.04.2009, Side 247

stærð og Ov idii op era í þrem bind um í du odec im o- eða dec imo sex to-
stærð. Þar að auki var í bóka safn inu verk ið Loci comm un es si ve flori le -
gium rer um et mat er iar um sel ec tar um eft ir Jos eph Lang ius (1570–1615)
sem líta mætti á sem spak mæli eða safn val ins efn is. Það verk kom
fyrst út í Strass borg ár ið 1598 og var mik ið not að. Það er því ljóst að
ís lensk ir lær dóms menn hafa haft kynni af þess hátt ar dæm asöfn um
sem trú lega hafa auð veld að þeim að vitna í þekkta höf unda. Mögu -
leik ar Arn gríms til að nálg ast orð Ov idi us ar kunna því að hafa ver ið
þó nokkr ir og að lík ind um er eðli legt að líta svo á að kynni hans af
skáld inu hafi byggst á öll um þess um þátt um. Menn geta einnig velt
því fyr ir sér hversu nán asta um hverfi hans og sam tíð kunni að hafa
hvatt hann til þess að leita svo mjög í verk Ov idi us ar. Þótt aldrei fá -
ist tæm andi svör við því frek ar en mörgu öðru má þó minn ast á
nokkra sam ferða menn hans sem beittu Ov idi usi með ýmsu móti til
að tjá hugs an ir sín ar og til finn ing ar.
Guð brand ur Þor láks son bisk up á Hól um vitn ar til að mynda
beint í Ov idi us í bréfi til Pouls Mad sen (1527–1590) Sjá lands bisk -
ups ár ið 1574.44 Sá hinn sami Poul Mad sen ger ir einnig svo í bréfi
til Arn gríms ár ið 1590 en þar vitn ar hann í orð Ov idi us ar, est qu æ -
dam flere vol up tas; / ex plet ur lac rim is eg er it urque dol or (í gráti felst
ákveð inn un að ur, með gráti nær sárs auk inn fyll ingu og brýst út) til
að hugga Arn grím sem greini lega hef ur orð ið fyr ir mik illi sorg og
sagt hon um frá því í bréfi.45 Hinn aldni bisk up sýnir ung um vini
sín um mikla hlýju og kann ekki betra ráð til að tjá hon um sam úð
sína og sefa sorg hans en að minn ast orða Ov idi us ar sem hann bein -
ir til eig in konu sinn ar í Róm úr út legð inni við Svarta haf. Meira en
hálfri öld síð ar leit ar ung ur sam ferða mað ur Arn gríms, Guð mund -
ur Andr és son (um 1615–1654), mjög í smiðju Ov idi us ar. Hann
sæk ir inn blást ur úr fjórðu og fimmtu bók Mynd breyt ing anna í rím -
ur sem hann kall ar Per sí us rím ur en segja má að þær séu fyrsta bók -
mennta verk á ís lensku sem í heild sinni megi rekja til Ov idi us ar.46
SIG URÐ UR PÉT URS SON
247
44 Ex Ponto I, 2 121. Guðbrandur Þorláksson, Bréfabók Guðbrands byskups Þorlákssonar, Reykjavík:
Hið íslenska bókmenntafélag, 1919–1942, bls. 81; Sigurður Pétursson, „Á slóð húmanista á
Íslandi“, Ritið 1/2007, bls. 143–158, hér bls. 155.
45 Tristia IV, 3, 37–38. Arngrimi Jonae Opera Latine Conscripta III, 1952, bls. 90.
46 Guðmundur Andrésson, Persíus rímur, Jakob Benediktsson bjó til prentunar, Reykjavík:
Rímnafélagið, 1949.
Milli mála 8_Milli mála 8 4/28/10 8:18 AM Page 247