Morgunblaðið - 11.02.2012, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. FEBRÚAR 2012
ÚR BÆJARLÍFINU
Óli Már Aronsson
Hella
Uppbygging í hrossarækt og
tamningum hefur verið gríðarlega
mikil á Suðurlandi síðustu árin og
ekki síst hér í vestanverðri Rang-
árvallasýslu. Fjölmargir hestabú-
garðar hafa verið teknir í notkun og
byggðir upp með tilheyrandi aðstöðu
með hesthúsum, hringvöllum og mis-
stórum reiðhöllum. Það hefur ekki
orðið til að tefja þessa uppbyggingu
að nokkrir erlendir auðmenn hafa
keypt jarðir og byggt upp mynd-
arlega aðstöðu sem íslenskir tamn-
ingamenn stjórna síðan.
  
Að Króki í Ásahreppi við aust-
urbakka Þjórsár, rétt ofan brúar á
hringveginum, er um þessar mundir
verið að taka í notkun nýendurbætta
aðstöðu fyrir hrossarækt og tamn-
ingar. Þar var eldri reiðhöll breytt í
43 hesta hesthús og byggð ný reið-
höll, 1350 fm að stærð og síðan tengi-
bygging á milli sem hýsir ýmiss kon-
ar starfsmannaaðstöðu og geymslur.
  
Reynir Örn Pálmason, tamn-
ingamaður, sér um þessa uppbygg-
ingu fyrir sænskan auðmann og
þingmann, Göran Montan að nafni.
Að sögn Reynis mun hann einnig sjá
um reksturinn á Króki fyrir Göran,
en hann starfaði hjá honum um 8 ára
skeið í Svíþjóð, á búi fjölskyldunnar
sem heitir Margaretehof og er þekkt
af mörgum íslenskum hestamönn-
um. Tvær dætur Görans reka búið í
Svíþjóð, en þær stunduðu báðar nám
á Hólum í Hjaltadal. Þess má geta að
stóðhesturinn Rökkvi sem fjöl-
skyldan á er frá Hárlaugsstöðum í
Ásahreppi.
  
Suðurlandsvegur 1-3 ehf. er fé-
lag sem hefur með höndum eign-
arhald og rekstur á nýrri tengibygg-
ingu í miðbæ Hellu, sem tengir
saman tvær eldri byggingar. Þar
hefur nú verið auglýst nafna-
samkeppni um heiti á þessum þrem-
ur byggingum saman, sem mynda
einskonar kjarnastarfsemi í byggð-
inni. Þar er m.a. heilsugæslustöð,
tannlæknastofa, apótek, mat-
vöruverslun, bakarí, skrifstofur
Rangárþings ytra, tryggingafélags,
lífeyrissjóðs og verkalýðsfélags o.fl.
  
Enn er nokkuð húsrými í nafn-
lausa kjarnanum ónotað, en nú á
vordögum er reiknað með að aðilum
fjölgi sem munu hreiðra um sig þar.
Þá kemur einnig lyfta í nýju tengi-
bygginguna, en frá henni mun verða
gengið inn í eldri byggingarnar. Ný
fyrirtæki í byggingunni sem ekki
voru fyrir eru umboð fyrir Sjóvá og
bakaríið Kökuval. En fleira er á döf-
inni.
  
Sjúkraþjálfararnir Marie og
Diego, sem hafa rekið sjúkraþjálfun
á Dvalar- og hjúkrunarheimilinu
Lundi í fjölda ára, ætla að færa sig
um set og hefja starfsemi í kjallara
nýju tengibyggingarinnar. Að sögn
Diegos eru þau búin að kaupa tæki
og búnað og munu hefja starfsemi í
apríl eða maí nk. Sjúkraþjálfun á
Lundi mun þó ekki leggjast af, ann-
ar aðili tekur við henni.
  
Félagsþjónusta Rangárþings
og Vestur-Skaftafellssýslu verður
með sínar skrifstofur í byggingunni,
en þær flytjast þangað frá Hvols-
velli. Deildarstjóri hjá ÁTVR segir
að viðræður um að opna að nýju vín-
búð á Hellu standi yfir og ákvörðun
verði tekin fyrir sumarið. Ýmsar
fleiri hugmyndir munu vera í skoð-
un, sem ekki þykir tímabært að
skýra frá.
  
Hreppsnefnd Rangárþings ytra
hefur ákveðið að auglýsa og kynna
skipulag fyrir nýja lóð á Hellu, þar
sem yrði t.d. bensínstöð, ferða-
mannaverslanir og önnur slík þjón-
usta. Fyrirhugað er að þessi lóð
verði sunnan hringvegarins, rétt
vestan við veg að Gaddstaðaflötum.
Talið er æskilegt að þarna verði
byggð upp þjónustuaðstaða fyrir
landsmót hestamanna sem haldið
verður á Gaddstaðaflötum árið 2014.
  
Breskir skólahópar eru algeng
sjón á Suðurlandi, bæði vor og haust.
Um þessar mundir eru nokkrir hóp-
ar á ferð og má segja að þetta lengi
ferðamannatímann. Hóparnir dvelja
víðs vegar í ódýru gistirými í þrjá til
sex daga og fara í dagsferðir á helstu
ferðamannastaði.
  
Þorrablótin standa yfir þessa
dagana, í kvöld er „Besta þorrablótið
2012“ haldið í íþróttahúsinu á Hellu,
en þar hafa gestir yfirleitt verið á
bilinu 5-600. Um næstu helgi, síð-
ustu helgina í þorra, veður blót
Holtamanna á Laugalandi, en fyrstu
helgina í þorra var blót Landmanna
haldið á Brúarlundi í Landsveit.
Morgunblaðið/Óli Már Aronsson
Áhugasöm Breskur skólahópur var áhugasamur um að skoða íslenska
hesta að Leirubakka eftir að hafa kynnt sér Heklusýninguna þar.
Hrossabúgreinar í sókn á Suðurlandi
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Fulltrúar safnaráðs komu í gær í
veg fyrir að gull- og silfurskartgripir
sem taldir eru hafa menningar-
sögulegt gildi yrðu fluttir án leyfis
úr landi. Á meðal gripanna er ís-
lenskt búningaskart, svokallað víra-
virki, úr silfri. Skartgripina hafði
breska skartgripafyrirtækið P&H
Jewellers keypt í þeim tilgangi að
setja þá í bræðslu.
„Við tókum í raun og veru það
sem að okkur snýr og fórum gegnum
það sem skartgripasalinn sýndi okk-
ur. Við verðum síðan að treysta því
að hann hafi sýnt okkur allt, en við
völdum úr það sem að okkar mati
hefur menningarsögulegt gildi,“
segir Margrét Hallgrímsdóttir,
þjóðminjavörður og formaður safn-
aráðs, og bendir jafnframt á að fólk
geti lesið sér til um hvaða lög og
reglur gilda um útflutning á menn-
ingarverðmætum inn á vefsíðu safn-
aráðs, safnarad.is.
Aðspurð hvernig safnaráð hafi
komið í veg fyrir að skartgripirnir
yrðu fluttir úr landi segir Margrét
að samkomulag hafi náðst á milli
ráðsins og P&H Jewellers, eftir að
fulltrúa fyrirtækisins var tjáð að
honum væri ekki heimilt að fara með
gripina úr landi án sérstaks leyfis.
Að sögn Margrétar gaf fulltrúi P&H
Jewellers safnaráði ekki upp nöfn
þeirra einstaklinga sem hann keypti
skartgripina af. „Ef til þess kæmi að
niðurstaða safnaráðs yrði að heimila
ekki útflutning á þessum skart-
gripum, sem mjög líklega verður
niðurstaðan, þá væri rétt að geta
verið í sambandi við upphaflega eig-
endur gripanna,“ segir Margrét.
Óvíst hvert framhaldið verður
Safnaráð mun, að sögn Mar-
grétar, taka ákvörðun í málinu á
næsta fundi ráðsins. „Ef það verður
niðurstaða safnaráðs að heimila út-
flutning á þessum gripum fær skart-
gripasalinn gripina senda til sín, en
það þarf að fjalla faglega um það í
safnaráði eins og lög gera ráð fyrir,“
segir Margrét spurð um framhald
málsins og bætir við: „Mitt faglega
mat er að það verði ekki heimilað að
flytja búningaskartið, þ.e. víravirkið,
úr landi til bræðslu.“ Hún tekur
fram að ekki sé búið að ákveða til
hvaða aðgerða verði gripið ef skart-
gripasalanum verður synjað um út-
flutningsheimild á gripunum, en
bendir á að margt komi til greina.
„Það getur verið að gripirnir fari aft-
ur til sinna eigenda nú eða að safnið
annaðhvort kaupi gripina eða jafnvel
taka þá eignarnámi. En málið er
ekki ennþá komið á það stig.“
Að sögn Margrétar hefur ekki
verið ákveðið hvert gripirnir fara ef
synjað verður um heimild til útflutn-
ings. „Þetta snýst ekki um að Þjóð-
minjasafnið vilji fá gripina til sín,
heldur snýst þetta um það að þarna
er um menningarverðmæti að ræða
sem þarf að fjalla um faglega áður
en heimild er gefin fyrir útflutningi.“
Hefur ekki lent í þessu áður
Mark Nangle, fulltrúi P&H, sagði
í viðtali við sjónvarp mbl.is í gær, að
þetta væri fyrsta skiptið sem hann
hefði verið stöðvaður með skartgripi
á leið úr landi sökum þess að þeir búi
yfir menningarsögulegum verðmæt-
um.
Aðspurð út í ummæli Nangle seg-
ir Margrét að öll menningarríki búi
yfir reglum um útflutning á menn-
ingarverðmætum.
Hindruðu skartgripaútflutning
 Safnaráð metur nú skartgripina og tekur brátt ákvörðun um útflutning á þeim  Óvíst um næstu
skref í málinu  Fulltrúi breska skartgripafyrirtækisins segist aldrei hafa lent í öðru eins
Morgunblaðið/Golli
Menningarverðmæti Fulltrúar safnaráðs skoðuðu í gær gull- og silfurskartgripi sem flytja á til útlanda í þeim tilgangi að setja þá í bræðslu.
Skartgripir Þessir gripir eru á meðal þeirra sem ráðið hyggst skoða nánar.