Kjarninn - 19.06.2014, Síða 47

Íslandi, endurnýjanleg orka. Stærsti hlutinn, 61%, telst hins
vegar eiga rætur að rekja til kjarnorku og jarðefnaeldsneytis.
viðskipti með upprunaábyrgðir
En hvað eru upprunaábyrgðir og hvernig stendur á að
vatns- og jarðvarmaorkan sem notuð er hér á landi breytir
um nafn við að þessar ábyrgðir eru seldar úr landi? Segja má
að upprunaábyrgð sé nokkurs konar gæðavottun á raforku
sem felur í sér staðfestingu á að hún sé framleidd með
orkugjöfum sem skilgreindir hafa verið sem endurnýjanlegir.
Framleiðsla endurnýjanlegrar eða hreinnar orku er yfir-
leitt dýrari en framleiðsla orku af öðrum uppruna, svo sem
kola- eða gasorku. Til að auka framleiðslu endurnýjanlegrar
orku ákvað Evrópusambandið að bæta fram-
leiðendum hennar upp erfiða samkeppnisstöðu
með því koma á fót kerfi sem gerir þeim kleift
að selja, óháð orkunni sjálfri, þá staðreynd að
orkan sé endurnýjanleg. Með þeim hætti eru
framleiðendur endurnýjanlegrar orku hvattir
til aukinna umsvifa, auk þess sem stuðlað er að
nýfjárfestingum sem ekki hefðu verið hagkvæm-
ar án kerfisins.
Kaupendur upprunaábyrgða eru fyrst og
fremst fyrirtæki í Evrópu sem hafa ekki aðgang
að endurnýjanlegri orku en vilja styðja við
framleiðslu hennar. Með því að kaupa uppruna-
ábyrgðir öðlast fyrirtækin rétt til að lýsa því
yfir að orkan sem þau ýmist nota sjálf eða selja
öðrum sé endurnýjanleg. Í staðinn skuldbinda seljendur
upprunaábyrgða sig til að selja samsvarandi hluta af hreinu
orkunni sinni undir þeim formerkjum að hún sé framleidd úr
jarðefnaeldsneyti og kjarnorku, sem er hin dæmigerða sam-
setning orkugjafa í Evrópu. Með einfölduðum hætti má líkja
þessu við að tveir kaupmenn, sem selja sams konar vörur
en af mismunandi gæðum, geri samkomulag um að víxla
innihaldslýsingum á vörum sínum áður en þær eru afhentar
kaupendum. Þótt slíkar æfingar teldust í flestum tilvikum
02/05 Álit
„Kaupendur
upprunaábyrgða
eru fyrst og
fremst fyrirtæki í
Evrópu sem hafa
ekki aðgang að
endurnýjanlegri
orku en vilja
styðja við fram-
leiðslu hennar.“