Kjarninn - 19.06.2014, Blaðsíða 49

04/05 Álit
gagngera breyting á bókhaldslegri orkusamsetningu Íslands
hefur í för með sér fyrir íslensk fyrirtæki og ímynd landsins.
Þá virðist gengið út frá því að fjárhagslegur ávinningur af
sölu upprunaábyrgða sé meira virði en að íslensk orka verði
áfram endurnýjanleg – á pappírunum jafnt sem í reynd.
Það kemur því á óvart að markaðsverð íslenskra upp-
runaábyrgða er með því lægsta sem þekkist í Evrópu og að
hagnaður orkufyrirtækja af viðskiptunum er að
sama skapi lítill. Í því sambandi skiptir máli að
kaupendur upprunaábyrgða eru í auknum mæli
reiðubúnir að greiða hærra verð ef þeir geta
verið vissir um að fjárstuðningur þeirra stuðli
að raunverulegum árangri í að auka framleiðslu
endurnýjanlegrar orku, einkum ef sá árangur
verður í þeirra nágrenni. Sem dæmi má nefna að
hollenskir kaupendur upprunaábyrgða greiða
margfalt hærra verð ef ábyrgðirnar eru gefnar
út vegna vindorkuframleiðslu í Hollandi en
vegna vatnsaflsorku í Noregi. Til að bregðast
við þessu hafa fjölmörg erlend orkufyrirtæki
hlotið formlega viðurkenningu á að tekjur af
sölu upprunaábyrgða renni til nýfjárfestinga í
endurnýjanlegri orkuframleiðslu. Íslensk fyrirtæki hafa hins
vegar ekki sóst eftir viðurkenningu af þessu tagi og virðast
ekki hafa mótað sér stefnu um hvernig ágóðanum skuli varið.
umhverfisleg áhrif viðskiptanna
Markmið kerfis með upprunaábyrgðir er að auka notkun
endurnýjanlegrar orku og draga þannig úr losun gróður-
húsalofttegunda. Hafa verður í huga að hver upprunaábyrgð
sem seld er frá Íslandi hefur í för með sér að einhvers staðar
í Evrópu er notuð óhrein orka undir þeim formerkjum að
um endurnýjanlega orku sé að ræða. Markaðsverð íslenskra
upprunaábyrgða er lágt og því má segja að með þessu
fyrirkomulagi sé orkunotendum í Evrópu gert kleift að
réttlæta áframhaldandi notkun óhreinnar orku með litlum
tilkostnaði, án þess að nokkur aukning verði á framleiðslu
„Af hraðri sölu-
aukningu milli
ára verður ekki
dregin önnur
ályktun en sú
að íslensk orku-
fyrirtæki ætli sér
að nýta þessa
tekjuöflunarleið
til hins ítrasta.“