Morgunblaðið - Sunnudagur - 04.11.2012, Blaðsíða 42

*Fjármál heimilannaMeð því að taka strætó í nóvember og desember má spara 45 þúsund krónur og nota í jólagjafir
Nú er nóvember genginn í garð og margir eflaust farnir að huga að jólum. Verslanir voru strax í lok október farnar að
auglýsa ýmsa afslætti tengda jólunum og um síðustu helgi voru margar þeirra fullar af fólki í jólahugleiðingum.
Desember er sá mánuður ársins þar sem útgjöld heimilanna eru mest. Samkvæmt Meniga-hagkerfinu voru með-
alútgjöld á fjölskyldu 55.000 krónum hærri í desember en í meðalmánuði árið 2011. Upphæðin kemur þó nokkuð á
óvart en hún gefur til kynna að spjaldtölva hafi kannski ekki verið aðaljólagjöfin í fyrra, eins og Rannsóknarsetur
verslunarinnar spáði. Samkvæmt þessu ætti jólabónusinn að duga vel fyrir jólaútgjöld-
unum en í fyrra var algengasta upphæð desemberuppbótar 63.800 krónur fyrir skatt sem
gera um 40.000 krónur eftir skatt. Vel má þó vera að þeir sem nota Meniga að staðaldri
hafi betri yfirsýn yfir heimilisútgjöldin og séu nokkuð passasamir þegar kemur að heim-
ilisfjármálunum. Ef til vill endurspegla þessar tölur því ekki alla þjóðina.
Ef tölur frá Meniga-hagkerfinu eru bornar saman við tölur frá öðrum þjóðum virðumst
við Íslendingar langt frá því að vera á meðal þeirra þjóða heimsins sem eyða hvað mestu í
jólahátíðina. Fyrir síðustu jól var áætlað að meðal Lúxemborgarbúi kæmi til með að eyða
rúmlega 100.000 krónum (800 dollurum) í jólagjafir og meðal Bandaríkjamaður næstum
90.000 krónum (707 dollurum). Við virðumst jafnvel vera hófsamari en Svíar þegar kemur
að jólahaldi en í fyrra var áætlað að sænsk heimili eyddu rúmlega 90.000 krónum (4.810
sænskum krónum) að meðaltali í jólahaldið.
Þrátt fyrir að þessar tölur gefi til kynna að við séum nokkuð skynsöm í kostnaði við jólahaldið er mikilvægt að
skipuleggja fjármálin fyrir jólin. Nóvemberbyrjun er ágætur tími til að setjast niður og gera litla jóla-fjárhagsáætlun
og ná þannig góðri yfirsýn yfir jólaútgjöldin. Þá er byrjað á að taka saman hversu mikla peninga heimilið hefur til
þess að eyða í jólahaldið, síðan er gerður listi yfir það sem kaupa þarf fyrir jólin og kostnaður áætlaður. Að lokum eru
áætluð útgjöld dregin frá þeirri peningaupphæð sem heimilið hefur til ráðstöfunar. Ef mismunurinn er neikvæður
þarf að endurskoða útgjöldin og skoða hvar hægt er að draga úr kostnaði. Svo þarf bara að halda sig við áætlunina.
Aurar og
krónur
JÓLA-RÁÐ Í TÍMA TEKIÐ Meðalfjölskylda eyðir55 þúsund meira í desember
Niðurstöður eru byggðar á upplýsingum úr Meniga-hagkerfinu en um 30.000 Íslendingar eru skráðir í Meniga.
Aldrei er unnið með persónugreinanleg gögn í Meniga hagkerfinu. Nánari upplýsingar má finna á www.meniga.is
500.614 kr.
Meðalútgjöld
á fjölskyldu á
mánuði árið
2011
556.034 kr.
Meðalútgjöld
á fjölskyldu í
desember
2011
Mismunur/
Jólaútgjöld
55.420 kr.
ÁSLAUG
PÁLSDÓTTIR
N
ú styttist í jólin sem eru
mesti annatími hjá
verslunum landsins og
valda mörgum kvíða
vegna mikilla fjárútláta. Sunnudags-
blaðið ákvað að skoða nokkrar leiðir
varðandi jólagjafainnkaupin sem
snerta flest heimili landsins.
Mjög misjafnt er hversu miklu
fólk eyðir í jólagjafir. Einhverjir
sem blaðið tók tali eyða um 50.000
kr. en aðrir eru nær 100.000 kr.
Notaðu strætó í tvo mánuði
Ein leiðin til að spara fyrir jólagjöf-
unum og hentar þeim sem búa á höf-
uðborgarsvæðinu er að nota strætó í
nóvember og desember og leggja
bílnum á meðan. Ef miðað er við að
akstur á meðalbíl sé um 1.000 kíló-
metrar á mánuði er eldsneytiskostn-
aðurinn við slíkan akstur um 30.000
kr. Mánaðarkort hjá Strætó kostar
7.700 kr. Á tveimur mánuðum spar-
ast því tæpar 45.000 kr. sem hægt
væri að nýta í staðinn í jólagjafir.
Gamla góða handavinnan
Ein leiðin væri svo vissulega að
draga úr kaupum á gjöfum og gefa
handunnið með í pakkann. Þannig
mætti til að mynda gefa handprjón-
aða sokka eða húfu með minni
keyptri gjöf og spara með því um-
talsvert. Í ullarsokka á fullorðinn
mann fara um tvær dokkur af lopa
og dokkan kostar um 300 til 600 kr.
Svo mætti kaupa með eitthvað sem
kostar í kringum tvö þúsund krón-
urnar. Hver vill ekki fallega sokka
eða húfu í jólagjöf?
Greiðsludreifing kreditkorta
Fjölmargir fara þá leið eftir jólin að
dreifa kreditkortareikningnum. Slíkt
kostar vissulega, en kemur í veg
fyrir að heimilisreksturinn fari á
hliðina. Að dreifa 50.000 kr. í þrjá
mánuði kostar í heild rúmar 3.500
kr. Ef 100.000 kr. er dreift í þrjá
mánuði fer kostnaðurinn við þá
dreifingu í rúmar 6.000 kr.
Byrjaðu innkaupin snemma
Nokkrir byrja að kaupa eina og
eina jólagjöf tiltölulega snemma, eru
jafnvel að kaupa jólagjafir stóran
hluta ársins. Þannig dreifa menn
vissulega fjárútlátum en á móti
binda þeir fjármagn lengi sem ekki
vaxtareiknast á meðan. Vextir eru
þó afar lágir um þessar mundir en
nokkuð misjafnir á milli banka. Fyr-
ir þann sem eyðir 50.000 í jólagjafir
og safnar því smátt og smátt inn á
bók fram í desember reiknast ná-
lægt eitt þúsund krónur í vexti. Það
borgar sig því varla að geyma jóla-
gjafainnkaupin ef maður rekst á
eitthvað gagnlegt á miðju sumri.
JÓLAGJAFAINNKAUPIN
Hvaða leiðir
eru færar?
EITT AF ÞVÍ SEM MARGIR KVÍÐA FYRIR ERU FJÁRÚTLÁT Í
TENGSLUM VIÐ JÓLAGJAFIR. SUMIR DREIFA KOSTNAÐINUM
ÝMIST MEÐ ÞVÍ AÐ KAUPA Á LÖNGUM TÍMA FYRIR JÓL
EÐA DREIFA GREIÐSLUM EFTIR JÓL. EN ERU AÐRAR LEIÐIR?
Ingvar P. Guðbjörnsson ipg@mbl.is
Jólagjafir eru stór hluti af útgjöldum heimila ár hvert og margir þurfa því að huga vel að málum til að ná endum saman.
Morgunblaðið/Golli