Morgunblaðið - 04.07.2013, Page 15

FRÉTTIR 15Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. JÚLÍ 2013
Betri þjónusta fyrir þig
Nú hafa reikningar frá okkur fengið nýtt útlit eftir
samráð og samstarf við viðskiptavini okkar. Við
þökkum þeim, sem veittu okkur aðstoð við þetta
skemmtilega verkefni, kærlega fyrir hjálpina.
Nýja útlitið er byggt á óskum viðskiptavina
um samræmi, einfalda uppsetningu og
áherslu á það sem skiptir mestu máli. Á
nýjum reikningum er auðveldara að sjá hver
orkunotkunin er í raun og veru.
Það er miklvægt, bæði fyrir þig og okkur.
„Ég sé reikningana mína núna í nýju ljósi.
Framsetningin er skýr og nýju yfirlitin
veita mér góða yfirsýn yfir mánaðarlegan
orkukostnað heimilisins.”
Geir Jónsson, viðskiptavinur.
„Á nýju yfirlitunum sé ég á einum
stað þau atriði sem skipta máli þegar
ég bóka reikninga frá Orkuveitunni.
Reikningarnir er nú einfaldari og
upplýsingar aðgengilegri.”
Evlalía Kristjánsdóttir,
Hagkaup / Bókhald.
Nánari upplýsingar um nýju reikningana
okkar má finna á or.is og orkanmin.is
Takk fyrir að vera í sambandi!
ÍS
LE
N
SK
A
SI
A
.IS
O
R
K
64
49
3
07
/1
3
Árni Páll Árna-
son, formaður
Samfylking-
arinnar, og fyr-
irtæki á hans
vegum, Evr-
ópuráðgjöf sf.,
fékk tæpar 39
milljónir greidd-
ar fyrir verkefni
sem hann sinnti
fyrir Íbúðalánasjóð frá árunum 2004
til 2008. Er þetta um 56% alls þess
sem sjóðurinn greiddi fyrir lög-
fræðiþjónustu á umræddu tímabili.
„Það voru verkefni sem lutu að
stærstum hluta að málsvörn fyrir
sjóðinn vegna kæru bankanna gegn
sjóðnum á evrópskum vettvangi en
lutu ekki að viðskiptalegum ákvörð-
unum sjóðsins,“ segir Árni Páll. Þá
segir hann niðurstöður rannsókn-
arnefndar Alþingis um Íbúðalána-
sjóð alvarlegri en hann átti von á.
„Við verðum að læra af þessum mis-
tökum og vanda betur til ákvarðana
og undirbúnings. Kosningaloforð
eru hættuleg og við verðum að
tempra vald stjórnmálamanna til að
hrinda stórum breytingum í fram-
kvæmd með lítt hugsuðum hætti. Þá
er líka mikilvægt að taka betur mark
á viðvörunarorðum og athugasemd-
um sérfræðinga.
Almannahagsmunir í hættu
Skýrslan styrkir mig í þeirri trú
að miklu máli skiptir að hafa sterka
stofnanaumgjörð og betra eftirlit.
Það er til dæmis alvarlegt að fallið
hafi verið frá því að kalla til banka-
ábyrgðar frá verktökum og aldrei
var sú ákvörðun dregin í efa en með
því var verið að setja almannahags-
muni í hættu. Þetta er bara dæmi
þess hversu veik umgjörð stjórn-
sýslu Íbúðalánasjóðs hefur verið.
Það þarf að endurskoða Íbúðalána-
sjóð en ég tel að íbúðalánakerfi að
danskri fyrirmynd henti betur. Eðli-
legt er að draga það í efa að ríkið eigi
að vera í samkeppni um almenn lán á
íbúðalánamarkaði en það er hins
vegar mikilvægt að ríkið sinni af al-
vöru húsnæðismálum þeirra sem
ekki geta staðið undir kaupum á hóf-
legu húsnæði.“
mariamargret@mbl.is
Árni Páll fékk tæpar
39 milljónir frá ÍLS
Árni Páll Árnason
„Ekki fæst annað séð en að rangt sé
sem haldið er fram í kafla 16.2.7 í
skýrslunni um Íbúðalánasjóð að Ei-
ríkur Guðnason heitinn, fyrrver-
andi seðlabankastjóri, hafi verið í
stjórn Fjármálaeftirlitsins,“ segir í
tilkynningu frá Seðlabanka Íslands.
Þar segir einnig að ekki sé staf-
krókur um það í ársskýrslum FME
eða Seðlabankans frá þessum tíma;
þá segi upplýsingar frá lykilaðilum
á þessum tíma hið sama. Í skýrsl-
unni er vitnað í tölvupóst frá Þór
Saari, fv. þingmanni, þar sem segir
að Eiríkur hafi tjáð starfsmönnum
SÍ daginn áður en hann var skip-
aður í stjórn FME að skipunin væri
háð því skilyrði að hann samþykkti
ráðningu sonar félagsmálaráð-
herra sem forstjóra FME.
Eiríkur Guðnason var ekki í stjórn FME
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Enginn lánaflokkur virðist hafa
kostað Íbúðalánasjóð jafnmikið og
leiguíbúðalán. Þetta er á meðal þess
sem fram kemur í nýútgefinni
skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis
um Íbúðalánasjóð.
Í skýrslu nefndarinnar eru eink-
um nefndar þrjár ástæður fyrir
þessu. Í fyrsta lagi hafi lánshlutfall
leiguíbúða verið hærra en á almenn-
um lánum sjóðsins fram á seinni
hluta árs 2004. Það hafi verið 90% í
stað 65-70%. Félagsmálaráðherra
hafi síðan ákveðið árið 2006 að
lækka lánshlutfall lána vegna leigu-
íbúða niður í 80% af byggingar-
kostnaði en þó hafi áfram verið
haldið áfram að lána fyrir 90% af
byggingarkostnaði á grundvelli
gamalla lánsloforða.
Miðað við byggingarkostnað
Í öðru lagi hafi lánshlutfall til ný-
smíði tekið mið af byggingarkostn-
aði en ekki markaðsverðs íbúðar,
þ.e. fasteignamats hennar, líkt og
miðað var við þegar veitt voru lán til
kaupa á gömlu húsnæði. „Leigu-
félög létu smíða mestallt húsnæði
sitt. Víða úti um land var fasteigna-
verð miklu lægra en í höfuðborginni
og oft var það lægra en nam kostn-
aði við að byggja ný hús. Lán gátu
því verið meira en 90% af markaðs-
verði húsnæðis. Litla verðlækkun
eða enga þurfti þá til þess að veð
sjóðsins dygðu ekki fyrir því sem
hann hafði lánað,“ segir í skýrsl-
unni.
Í þriðja lagi kemur fram í skýrslu
nefndarinnar að litlar kröfur hafi
verið gerðar um eigið fé leigufélaga
og að jafnframt hafi ekki alltaf verið
gengið eftir því að félögin stæðust
þær kröfur sem gerðar voru. „Þetta
var hættulegt fyrir fjárhag sjóðsins.
Hann gat ekki sótt mikið fé til fé-
laga sem lítið fé var í en auk þess
jók þetta hættuna á að lagt væri í
hæpnar fjárfestingar. Þeir sem ekki
áttu mikið undir því að fjárfestingar
reyndust farsælar töldu sig ekki
þurfa að leggja í miklar markaðs-
rannsóknir áður en hafist var
handa,“ segir í skýrslunni.
Leiguíbúða-
lánin dýrust
 Litlar kröfur gerðar um eigið fé
Leiguíbúðalán
» Í skýrslunni segir að færa
megi rök fyrir því að alla jafna
sé áhættusamara að lána fyr-
irtækjum en heimilum.
» „Ef húsnæðisverð hrynur
dragast tekjur leigufélaga og
byggingarverktaka mjög sam-
an. Þau hafa oftast nær ekki
tekjur af öðru en húsnæði.
Flest heimili hafa hins vegar
tekjur úr öðrum áttum.“
„Mér var hótað
brottrekstri,
maður var minnt-
ur á ýmislegt og
ekki í fyrsta og
eina skiptið sem
maður var minnt-
ur á hver réði […]
Afl kaupfélagsins
var svo gífurlegt,
allsráðandi, að
maður varð að
millifæra þessa
peninga.“ Svona
lýsti Kristján Hjelm, fyrrverandi
sparisjóðsstjóri Sparisjóðs Hóla-
hrepps, því fyrir rannsóknarnefnd
Alþingis um Íbúðalánasjóð hvers
vegna hann varð við kröfum Sig-
urjón Rúnars Rafnssonar um að
millifæra 16 milljónir frá Íbúðalána-
sjóði af reikningi sparisjóðsins og á
reikning Fjárvakurs, félags í eigu
Kaupfélags Skagafjarðar. Fjár-
hæðin var millifærð á reikning Fjár-
vakurs sama dag og Íbúðalánasjóður
greiddi hana inn á reikning Spari-
sjóðs Hólahrepps. Í skýrslunni segir
að erfitt sé að segja til um hvers
vegna greiðslan var lögð inn hjá
sparisjóðnum en reikningurinn var
gefinn út í nafni sparisjóðsins.
Í skýrslunni segir að að sögn-
Kristjáns hafi Sigurjón hringt í hann
og sagt Fjárvakur eiga peninga inni
á reikningi sparisjóðsins og krafist
þess að þeir yrðu millifærðir. Þá
sagðist Kristján hafa boðist til að
bakfæra peningana aftur til ÍLS
sem gæti síðan lagt þá beint inn á
Fjárvakur en Sigurjón hafi ekki tek-
ið það í mál. skulih@mbl.is
Sparisjóðs-
stjóra hótað
brottrekstri
Skýrsla Rannsókn-
arnefndin hefur
skilað skýrslu um
Íbúðalánsjóð.