Morgunblaðið - Sunnudagur - 20.10.2013, Blaðsíða 52

52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20.10. 2013
Í dag, 19. október, eru fimmtíu ár síðan
Bjarnveig Bjarnadóttir og synir hennar, Loft-
ur og Bjarni Markús Jóhannessynir, færðu
Árnesingum stóra málverkagjöf sem lagði
grunn að Listasafni Árnesinga. Af því tilefni
verður dagskrá í safnhúsinu í Hveragerði í
dag, milli kl. 16 og 18, undir yfirskriftinni
„Vangaveltur á tímamótum“. Framtakinu
verður fagnað og rætt um hvaða þýðingu
gjöfin hefur haft og tækifærin sem felast í
safninu.
Flutt verða sex stutt erindi og að því loknu
verða umræður. Frummælendur verða
Knútur Bruun listaverkasafnari, Dagný Heið-
dal listfræðingur, Margrét Hallgrímsdóttir
þjóðminjavörður, Hildur Hákonardóttir,
myndlistarmaður og fyrsti safnstjóri LÁ, Ást-
hildur B. Jónsdóttir lektor og Margrét El-
ísabet Ólafsdóttir, doktor í list- og fagurfæði.
LISTASAFN ÁRNESINGA
VANGAVELTUR
Í tengslum við sýningarnar í Listasafni Árnesinga
er boðið upp á listasmiðju fyrir börn.
Marta Guðrún Halldórsdóttir sópransöngkona
kemur fram með Camerarctica á tónleikunum.
Morgunblaðið/Þorkell
Kammerhópurinn Camerarctica kemur fram
á öðrum tónleikum Kammermúsíkklúbbsins
á þessu starfsári, í Norðurljósasal Hörpu á
sunnudagskvöldið kl. 20. Camerarctica hefur
á undanförnum árum staðið að heildarflutn-
ingi á ýmsum merkum tónverkasöfnum. Á
tónleikunum mun sópransöngkonan Marta
Guðrún Halldórsdóttir slást í hóp Camer-
arctica-liða, eins og undanfarin tvö ár, og
ljúka þau heildarflutningi á Níu þýskum aríum
eftir Händel. Einnig flytja þau strengjakvar-
tett nr. 2 eftir Bartók, tríósónötu fyrir fiðlu,
flautu og fylgirödd í F-dúr eftir Telemann og
klarinettukvartett í Es-dúr eftir Hummel.
KAMMERMÚSÍKKLÚBBURINN
CAMERARCTICA
Í tilefni af því að á þessu
ári eru níutíu ár liðin frá
opnun Listasafns Einars
Jónssonar í Hnitbjörgum á
Skólavörðuholti efnir safn-
ið til málþings um höfund-
arverk listamannsins í
safninu á sunnudag milli kl.
14 og 16.30. Listasafn Ein-
ars var fyrsta listasafnið
sem opnað var almenningi í eigin húsnæði
hér á landi og markaði opnun þess því tíma-
mót. Safnbyggingin var jafnframt fyrsta húsið
sem reis á Skólavörðuhæð í Reykjavík. Á
málþinginu fjallar Ólafur Kvaran prófessor
um helstu höfundarverk listamannsins, Júl-
íana Gottskálksdóttir forstöðumaður um
verk Einars á almannafæri og Pétur Ár-
mannsson arkitekt um safnbygginguna.
90 ÁR FRÁ OPNUN HNITBJARGA
RÆTT UM EINAR
Einar Jónsson
15:15-tónleikaröðin í Norræna húsinu hefst að nýju þennan vet-urinn með tónleikum Tríós VEI á sunnudag kl. 15.15. Tón-leikana kallar tríóið „Hljóðpípuseið og söng“.
Tríó VEI skipa þau Ingibjörg Guðjónsdóttir sópran, Einar Jóhann-
esson klarínettleikari og Valgerður Andrésdóttur píanóleikari. Um
þessar mundir halda þau upp á sitt tíunda starfsár.
Efnisskrá tónleikanna er fjölbreytt og samstendur af íslenskum og
breskum tónverkum. Elsta verkið er frá árinu 1920 en það yngsta
frá aldamótaárinu 2000. Flutt verða bresku verkin „Songs of Inn-
ocence“ eða Söngvar sakleysisins eftir Arnold Cooke við þekkt ljóð
Williams Blakes, „Two Nursery Rhymes“ eftir Arthur Bliss og
„Beauty Haunts the Woods at Night“ eftir Malcolm Arnold en þau
eru öll skrifuð fyrir rödd, klarínett og píanó. Lokaverk tónleikanna
er „Sónata op. 29 fyrir klarínett og píanó“ eftir sir Malcolm Arnold
en þar má meðal annars heyra áhrif frá tékkneskum dansi.
Þá verða flutt þrjú sönglög Þorkels Sigurbjörnssonar úr laga-
flokknum „Þorpinu“ við ljóð Jóns úr Vör og verk hans „Seiður fyrir
klarínett og píanó“ sem var samið árið 2000 og þar magnast seiður
galdraþulu uns hápunkti er náð en þá hefst fagurt niðurlag.
„Við komum saman þegar tækifærin bjóðast,“ segir Ingbjörg. „Þá
ákveðum við efnisskrá og höfum einstaklega gaman af.“
Hún segir að eftir áratugar samstarf séu þau orðin mjög „þéttur
hópur“. Það séu í raun forréttindi að fá að leika saman. „Tækifærin
hér til að koma fram eru ekki mjög mörg en þegar þau gefast er það
ómetanlegt.
Þetta er algeng samsetning, sópran, klarínett og píanó, og gríð-
armikið til af tónlist fyrir hana. Við eigum öll bunka af tónlist sem
við erum í raun rétt að byrja að flytja. Svo höfum við líka verið það
heppin að íslensk tónskáld hafa samið fyrir okkur verk að frum-
flytja,“ segir hún. Atli Heimir Sveinsson, Jón Ásgeirsson, Oliver
Kentish, Helmut Neumann, Tryggvi M. Baldvinsson og John Speight
hafa allir samið og útsett fyrir tríóið.
Í vetur verða alls níu tónleikar á dagskrá 15:15-tónleikaraðarinnar.
TRÍÓ VEI LEIKUR Á 15:15-TÓNLEIKUM
Söngur og
hljóðpípuseiður
Tríó VEI skipa Ingibjörg Guðjónsdóttir, Valgerður Andrésdóttir og Einar
Jóhannesson. Tríóið hefur tíunda starfsárið með tónleikunum.
FJÖLBREYTILEG ÍSLENSK OG BRESK TÓNLIST ER Á EFN-
ISSKRÁ TRÍÓS VEI Í NORRÆNA HÚSINU Á SUNNUDAG
Menning
L
ögfræðin gefur röntgenmynd af
samfélaginu. Kalda og þurra
röntgenmynd, en mjög skíra.
Hún er fínn grunnur fyrir rit-
höfund,“ segir Halldór Armand
Ásgeirsson. Hann þekkir þessa heima, út-
skrifaðist sem lögfræðingur í ársbyrjun
2012 en hefur síðan einbeitt sér að skrift-
um; nýverið kom út hans fyrsta skáldverk,
Vince Vaughn í skýjunum.
En ætti hann ekki að vera kominn í arð-
bæra innheimtuþjónustu á einhverri lög-
mannsstofunni, eins og margir nýútskrifaðir
lögfræðingar, í stað þess að skrifa sögur?
„Það gæti vel verið spennandi að vinna
einn daginn við lögfræði,“ svarar hann.
„Mér finnst lögfræðin afar áhugavert fag en
hafði þó aldrei í huga að gera hana að
starfsferli. Satt best að segja var fátt
ákveðið hvað það varðar. En mér finnst
þetta þó góður grunnur fyrir skrifin.“ Hall-
dór segir agann sem lögfræðinemar þurfa
að tileinka sér til dæmis nýtast rithöfundi
vel. „Minn skáldskapur er ekki lög-
fræðilegur á neinn hátt en hinsvegar finnst
mér lögfræði vera mjög bókmenntalegt fag.
Þegar maður er farinn að lesa dóma daginn
út og inn, þá má alveg líta á þá sem ótrú-
lega framúrstefnuleg bókmenntaverk. Allt
eru þetta sögur en þær eru faldar bak við
kalt stofnanamál. Það er áhugavert að
ímynda sér hvernig fólkinu sem á í hlut líð-
ur, því það er ekkert sagt um það. Allt er
þulið upp á eins kaldan og afstöðulausan
hátt og hægt er – mér hefur þótt það
sjarmerandi.“
Blaðamennskan svakalegur skóli
Frumraun Halldórs Armands á ritvellinum
var leikritið Vakt sem sýnt var í Norður-
pólnum árið 2010. Fyrr á þessu ári fékk
hann síðan nýræktarstyrk Miðstöðvar ís-
lenskra bókmennta fyrir nýju bókina.
„Í bókinni kynnist lesandinn tveimur aðal-
persónum, annarsvegar menntaskólastelpu
sem vinnur við sundlaug í Reykjavík og
hinsvegar ungum manni sem vinnur við að
kynna lottótölurnar í sjónvarpi. Bókin fjallar
meðal annars um þennan ofurtengda veru-
leika sem við lifum í – hún verður fræg á
netinu í gegnum myndband sem hún tekur
upp í vinnunni og hann verður alræmdur á
Íslandi eftir að hafa dreymt ljóð sem hann
skilur ekki,“ segir Halldór þegar spurt er
um bókina sem hefur hlotið góða dóma.
Hann hefur síðustu misserin setið við
skriftir í Lundúnum, þar sem hann er bú-
settur. „Ég man ekki hvenær ég byrjaði
fyrir alvöru að skrifa en það var einhvern
tíma meðan ég var í Háskólanum. Þá skrif-
aði ég leikrit og það þróaðist út í langar
smásögur.“ Þrátt fyrir að leikrit hafi verið
hans fyrsta viðfangsefni, segist Halldór ekki
viss um að hann muni gera meira á því
sviði.
„Margir vina minna eru leikarar og þeir
hvetja mig til að stefna í þá átt. En ég held
að sagnaskáldskapur sé meira mitt svið. Ég
byrjaði reyndar að leika mér að því að
skrifa þegar ég var unglingur og það voru
einhverskonar leikrit, grínleikrit. Bók-
menntaáhuginn kom seinna. Ég var ekki
barn sem hékk á bókasöfnum.“
Skrif og líf í heimi frásagna og orða
standa Halldóri þó nærri. Sverrir Þórð-
arson, afi hans, var einn kunnasti blaðamað-
ur landsins og starfaði áratugum saman á
Morgunblaðinu, rétt eins og Ásgeir faðir
hans sem lengi var fréttastjóri erlendra
frétta. Hafði það áhrif?
„Eflaust, þegar ég hugsa um það. Eins
var mikill íslenskuáhugi í móðurfjölskyld-
unni. Ég ólst ekki upp í miklu bókmennta-
umhverfi en í pælingum um texta og stíl.“
Halldór fór síðar að starfa sem blaðamaður
á Morgunblaðinu með námi.
„Það er svakalegasti skóli sem ég hef farið
gegnum!“ segir hann brosandi. „Ég vissi ekki
neitt um neitt og það er ekki nægilega sterk-
ur frasi að mér hafi verið hent út í djúpu
laugina þegar ég byrjaði sem blaðamaður.
Réttara er að segja að mér hafi verið hent út
í sjó með hendurnar bundnar fyrir aftan bak.
En það var mjög góð reynsla að þurfa að fást
við heima sem ég hef ekki hundsvit á, eins og
að hringja í sjómenn úti á miðum og fá upp
úr þeim fréttir sem ég skildi ekkert í … Ég
er feiminn náungi og þurrfti að yfirstíga það
hratt sem blaðamaður. Mér fannst meira að
segja óþægilegt að hringja og panta pitsu.“
Sýna hvað það er að vera
mennskur
Halldór segir útgáfu bókarinnar hafa borið
brátt að og eflaust hafi nýræktarstyrkurinn
hjálpað þar til. „Það er skrýtið að fara frá
því að sitja mánuðum saman úti í London og
skrifa fyrir tómið, og eins og hendi sé veifað
er fjöldi manns farinn að vinna í því að koma
bókinni út. Það eru mikil umskipti.“
Hann segir að sem nýr höfundur á markaði
velti hann fyrir sér hvernig megi telja fólki
trú um að það eigi að taka upp bók og lesa,
þegar allir eru með netið við höndina. „Netið
veitir tafarlausa afþreyingu, lofar að vera
alltaf skemmtilegt og auðvelt. Mér finnst ég
þurfi að geta svarað því hvers vegna fólk eigi
að lesa bækur í staðinn fyrir að hanga á net-
inu.“
Og er hann með svarið?
„Ég get ekki talað fyrir aðra en ég held að
það sama eigi við um andlega hluti og lík-
amlega, að ef fólk þurfi að hafa eitthvað fyrir
VINCE VAUGHAN Í SKÝJUNUM ER FRUMRAUN HALLDÓRS ARMANDS ÁSGEIRSSONAR
Finnst lögfræði vera mjög
bókmenntalegt fag
„ÞEGAR MAÐUR ER FARINN AÐ LESA DÓMA DAGINN ÚT OG INN, ÞÁ MÁ ALVEG LÍTA Á ÞÁ SEM ÓTRÚLEGA
FRAMÚRSTEFNULEG BÓKMENNTAVERK,“ SEGIR HALLDÓR ARMAND. HANN VALDI AÐ SKRIFA SKÁLDSKAP.
Einar Falur Ingólfsson efi@mbl.is