Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.11.2013, Blaðsíða 47
„Ég er frjálslyndur og trúi á frelsið – vil að maðurinn fái
að gera það sem hann vill svo lengi sem það skaðar ekki
aðra. Frjálshyggja er hins vegar orðið einhvers konar níð-
heiti, notað yfir það sem olli kreppunni. Hins vegar var það
einmitt svo að á þeim árum var engin frjálshyggja í gangi
heldur var til staðar ofvaxið ríkisbákn með ríkisábyrgð og
það kalla ég ekki frjálshyggju.
Einhvern tímann var orðið „pilsfaldakapítalismi“ notað yf-
ir þetta, þegar ábyrgðin var á ríkinu og fólkinu en frelsið
hjá markaðsaðilunum. Bankarnir spiluðu djarft því þeir
vissu að ríkið stæði að baki þeim. Það voru þessi ríkisaf-
skipti sem brengluðu markaðinn – og menn komust upp
með að spila á kostnað annarra.“
Af hverju átt þú betur heima í listinni en á svona átaka-
vettvangi sem þú hefur svo miklar skoðanir á? Félagar þín-
ir hafa jú margir hverjir farið þangað?
„Já, sumir. Ég nærist svo á skapandi umhverfi og að ein-
hverju leyti líður mér alltaf illa í umhverfi þar sem fólk tal-
ar ekki frjálslega. Ég verð að vera einhvers staðar þar sem
hægt er að gera mistök því mistök eru nauðsynleg – annars
lærirðu ekkert. En í pólitík máttu ekki gera mistök. Þess
vegna segja stjórnmálamenn gjarnan: „Ég vil ekkert segja
um það á þessari stundu.“ Tilhugsunin að sitja á fundi og
vita að maðurinn sem talar gegn þinni hugmynd gerir það
bara vegna þess að hann er í öðrum flokki er algerlega
óþolandi. Ég held ég sé of viðkvæmur til að þola það. Fólk
þarf að vera einlægt og heiðarlegt. Ég sá von í Jóni Gnarr
en skil vel að hann hafi gefist upp á verkefninu og ég skil
Gísla Martein líka vel að hafa yfirgefið vettvanginn, að sinni
að minnsta kosti. Það er eitthvað rotið við kerfið okkar, það
virðist vera svo að þeir sem koma ungir, ferskir og fullir af
hugsjónum þarna inn flækist um í kerfinu og reki sig á þá
veggi að aðferðirnar sem þarf að nota til að koma einhverju
í verk eru ekki í anda hugsjónanna heldur gjarnan leið-
indasamningar á bak við tjöldin.“
Hélt alltaf að lífið væri að fara að byrja
Eftir nám í Leiklistarskóla Íslands átti Rúnar Freyr ekki í
vanda með að landa samningum og burðarhlutverkum.
Hann fékk strax fastan samning við Þjóðleikhúsið og nokkr-
um árum síðar við Borgarleikhúsið. Hann hefur þá starfað
með Vesturporti, leikstýrt sjálfur stykkjum og margt fleira
til. Það er svolítið skrýtið að renna augum yfir náms- og
starfsferil Rúnars Freys og hugsa til þess að hann hafi háð
þessa baráttu við Bakkus meðan hann sinnti stórum verk-
efnum. Hver er upplifun Rúnars Freys af þeim árum áður
en hann náði bata?
„Hjá mér var það þannig að áfengi átti alltaf að koma
inn í hlutina. Þau voru nokkur árin þannig að ef ég var
glaður, var búinn að frumsýna eða hafði staðið mig vel – þá
* „Ég er Guðrúnu Jónuótrúlega þakklátur. Þaðhlýtur að hafa reynt talsvert
á hana þegar ég var að hefja
minn bata og gerir kannski
enn. Hún hefur reynst mér
ótrúlega vel og sýnt mér fá-
dæma góðmennsku og hlýju.
Börnin hafa líka veitt mér
mikinn styrk, þau eru ynd-
isleg og nærvera þeirra hefur
svo sannarlega hvatt mig
áfram til góðra verka.“
17.11. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 47