Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.11.2013, Qupperneq 56

Anna Arnbjarnardóttir er lesandi vikunnar. Hún á margar uppáhalds-
bækur og hér er hún með bók um Tracy Beaker.
Morgunblaðið/Ómar
Ég á margar uppáhaldsbækur en nú skal ég
segja ykkur frá nokkrum af þeim.
Á þessu ári fékk ég tvær bækur um Huldu
Völu dýravin, þær heita Töfrahálsmenið og
Músíkalska músin. Þetta eru sko mjög
skemmtilegar sögur og ég vona að það komi
út fleiri Huldu Völu-bækur.
Ég hef líka lesið bækurnar um Nönnu
norn og hún var mjög fyndin. Hún fjallar um
norn sem er klikkuð og um latan kött. Mynd-
irnar í Nönnu nornar-bókunum eru mjög
flottar og líka skrýtnar.
Bækurnar um Tracy Beaker eru líka mjög skemmtilegar, þær
fjalla um stelpu sem er mjög árásargjörn og er á barnaheimili sem
hún kallar Ruslahauginn. Hún á einn vin en hún á kannski fræga
mömmu sem hún saknar mjög mikið.
Svo langar mig að segja frá bók sem heitir Ævintýralandið og
er með öllum bestu ævintýrunum eins og til dæmis Mjallhvít.
Nú er ég að lesa nýja bók sem heitir Amma glæpon, hún
borðar bara kál og prumpar mikið auk þess sem hún stelur dem-
öntum.
Í UPPÁHALDI
ANNA ARNBJARNARDÓTTIR
8 ÁRA
56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17.11. 2013
BÓK VIKUNNAR Hið hugljúfa ævintýri um Heiðu hefur
notið mikilla vinsælda allt frá útkomu. Hér er sagan endursögð
af Jakobi F. Ásgeirssyni. Fallegar myndir prýða bókina.
Bækur
KOLBRÚN BERGÞÓRSDÓTTIR
kolbrun@mbl.is
Sögufélag gefur út bókina Frásagniraf Íslandi eftir Johann Andersonásamt óhróðri Göries Peerse og
Dithmars Blefkens um land og þjóð.
Bæði Peerse og Blefkens skrifuðu á 16.
öld stuttar Íslandslýsingar sem eru end-
urprentaðar í þessari bók og bók And-
ersons, borgarstjóra í Hamborg, um Ís-
land kom út árið 1746. Þetta verk
Andersons hefur aldrei birst hér á landi
fyrr en nú, en það er fullt af alls kyns
furðusögum um land og þjóð. Skrif And-
ersons og sömuleiðis þeirra Peerse og
Blefkens eru bráðskemmtileg aflestrar
fyrir þá sem eru ekki of hörundsárir þeg-
ar heiður Íslands á í hlut. Óhætt er að
segja að lýsingar á landsmönnum séu
ekki sú tegund
landkynningar sem
þjóðir vilja vera
þekktar fyrir.
Nú eru aldir frá
því frásagnir þess-
ar birtust fyrst og
tíminn hefur nánast
gert þær að ýkju-
kenndum skemmti-
sögum um fremur
vesæla og frum-
stæða þjóð sem býr
við agaleysi og lætur samviskuna ekki
þvælast fyrir sér.
Hér er lýsing á Íslendingum úr bók
Andersons: „Þeir eru deilugjarnir og ill-
viljaðir, hefnigjarnir, fláráðir og þræl-
lyndir, óhófsamir, lostafullir og saurlífir,
svikulir og þjófóttir.“ Lýsingar eins og
þessar urðu til þess að Jón Þorkelsson,
rektor í Skálholtsskóla, kom til varnar
fyrir þjóð sína. Eru skrif hans birt í bók-
inni á íslensku og mun vera í fyrsta sinn
sem það er gert.
Þessi bráðskemmtilega bók geymir því
efni sem aldrei hefur birst á íslensku áð-
ur. Að því er fengur. Þetta er bók sem
þeir sem hafa gaman af sögu og sagn-
fræði ættu að glugga í. Það er nokkurn
veginn óhætt að fullyrða að þeim mun
ekki leiðast lesturinn.
Í formála að bókinni segir hinn góði
sagnfræðingur Guðni Th. Jóhannesson
að löngum hafi það þótt sannindi á Ís-
landi að glöggt sé gestsaugað. Þótt stór-
felldar ýkjur og alls kyns vitleysur blasi
við í lýsingum áðurnefndra manna má
innan um finna fremur raunsannar lýs-
ingar, eins og reyndar er bent á í afar
fróðlegum inngangi bókarinnar sem Már
Jónsson og Gunnar Þór Bjarnason rita.
Orðanna hljóðan
ÓHRÓÐ-
UR UM
ÍSLAND
Guðni Th. Jóhannesson skrifar formála
bókarinnar.
Frásagnir af Íslandi
G
læpurinn – ástarsaga er nýjasta skáldsaga Árna Þór-
arinssonar. Bókin er ekki glæpasaga þótt hún fjalli
um glæp, en mikið meira er ekki hægt að segja ann-
að en að efni bókarinnar er óvenjulegt og viðkvæmt.
Bókin hefur fengið mjög góða dóma, en kveið Árni
viðtökunum? „Ég kvíði alltaf viðtökum,“ segir hann. „Ég hélt að það
myndi eldast af mér en það gerist bara ekki. Ég var miklu svalari
þegar fyrstu bækur mínar voru að koma út. Þessi saga er með öðr-
um brag og innan annars forms en ég hef áður skrifað og ég var
ekki viss um að það hefði borgað sig að fara út fyrir „þægindaramma
krimmanna“ þar sem ég er hagvanur, þótt það sé alltaf erfitt að
skrifa krimma.“
Heldurðu að það sé vanmetið hversu erfitt er að skrifa krimma?
„Ég held að það sé stórlega vanmetið. Það er algjör misskilningur
að tala um glæpasögur sem formúlubókmenntir því maður sem skrif-
ar krimma eftir formúlu er ekki að skrifa góðan krimma. Krimmar
þurfa alltaf að koma á óvart og verða að ganga fullkomlega upp og
það er heilmikil kúnst að skrifa slíka bók. Krimmar eru því jafn-
mismunandi og aðrar skáldsögur. Ég hugsa að betra sé að tala um
form en formúlur þegar kemur að bókmenntaumræðu. Fyrir fimmtán
árum áttum við ekki mikla flóru glæpasagna þótt ein og ein slík saga
kæmi út. Nú er staðan sú að íslenskar glæpasögur njóta mikilla vin-
sælda og hafa gert ansi mikið fyrir íslenskar bókmenntir og bóklest-
ur í landinu. Það framlag má ekki vanmeta.“
Hvernig kviknaði hugmyndin að Glæpnum – ástarsögu?
„Þarna lögðust nokkrar hugmyndir saman. Ein hugmyndin tengist
fyrstu setningunni í sögunni: „Nóttina áður en hann dó svaf hann lít-
ið.“ Það má segja að setningin hafi komið til mín þegar ég var milli
svefns og vöku. Ég fór fram úr og skrifaði setninguna hjá mér. Svo
fóru ákveðin þemu að sækja að en síðasta hugmyndin kom í fyrra-
sumar á bjartri sumarnótt. Þá var ég að koma út af bar á Laugaveg-
inum og varð vitni að atburði sem í bókinni er nánast lýst eins og
hann var, en þar liggur kona í ræsinu. Eftir þetta fór verkið að taka
á sig mynd.“
Bókin hefur fengið góða dóma. Þú hlýtur líka að fá viðbrögð frá
lesendum, hvernig eru þau?
„Viðbrögðin eru yfirleitt ótrúlega góð. Sumum finnst erfitt að lesa
um þetta efni en mér virðist sem bókin hafi haft töluverð áhrif á les-
endur og þá er tilganginum náð.“
Ætlarðu að snúa aftur til glæpasagnanna og Einars blaðamanns?
„Já, við Einar eigum sitthvað ógert. Það eru ákveðnar sögur sem
henta Einari og mig langar að vinna aðeins meira með hann, en hann
verður ekki eilífur sem persóna.“
En þú munt ekki drepa hann?
„Við verðum að bíða og sjá.“
Eru viðtökurnar sem þessi nýja bók hefur fengið þér hvatning til
að skrifa öðruvísi bækur en glæpasögur?
„Viðtökurnar eru auðvitað hvatning en mig dreymir ekki um annað
en að skrifa glæpasögur. Ég hef unað hag mínum mjög vel innan
glæpasögunnar og hún er eftirlætisbókmenntaform mitt. Ég er ekki
sérlega spenntur fyrir skilgreiningunni fagurbókmenntir – glæpabók-
menntir. Saga án glæps, saga með glæp, þetta eru bara tvær sögur.
Glæpasögur eru sögur af örlögum fólks sem fer fram á ystu nöf.
Munurinn á þeim og öðrum sögum er að öðru leyti ekki mikill.“
DRAUMUR KVEIKTI FYRSTU SETNINGUNA
Saga með
öðrum brag
„Sumum finnst erfitt að lesa um þetta efni en mér virðist sem bókin hafi
haft töluverð áhrif á lesendur og þá er tilganginum náð,“ segir Árni.
Morgunblaðið/Golli
NÝJASTA BÓK ÁRNA ÞÓRARINSSONAR,
GLÆPURINN – ÁSTARSAGA, HEFUR VAKIÐ ATHYGLI,
EN EFNI HENNAR ER ÓVENJULEGT.
ÁRNI SEGIST HAFA KVIÐIÐ VIÐTÖKUM.