Morgunblaðið - Sunnudagur - 20.04.2014, Blaðsíða 59

20.4. 2014 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 59
Hinumegin við fallegt að eilífu –
Líf, dauði og von í fátækrahverfi
í Mumbai er verðlaunabók eftir
Katherine Boo. Þetta er fyrsta
bók Katherine Boo, sem var
blaðamaður og ritstjóri á
Washington Post. Í bókinni
bregður hún upp mynd af
mannlegum örlögum í utan-
garðssamfélagi á Indlandi.
Við flugvöllinn í Mumbai á
Indlandi reis fátækrahverfi und-
ir lok 20. aldar. Þarna komu ör-
snauðir farandverkamenn sér
fyrir og gera sér mat úr rusli á
sorphaugum. Þar er fjölskrúð-
ugt mannlíf sem er að mestu
hulið þeim sem betur mega sín,
ekki síst Vesturlandabúum.
Þetta er bók um lífsbaráttu
þessa fólks.
Það sem ekki
sést
Ný ævisaga Charlie Chaplin er komin út. Höf-
undur hennar er Peter Ackroyd sem skrifaði á
sínum tíma rómaða ævisögu Charles Dickens.
Í þessari nýju ævisögu um Chaplin er sjónum
beint að æsku hans sem var vægast sagt öm-
urleg. Chaplin ólst upp í fátækrahverfum Lund-
úna, móðir hans var dansari og vændiskona sem
þjáðist af geðveiki og var nokkrum sinnum vist-
uð á hæli. Faðirinn yfirgaf hana og tvö ung börn
þeirra og drakk sig í hel. Chaplin og bróðir hans
reyndu að bjarga sér með því að stela sér til
matar og sváfu á götunni meðan móðir þeirra
dvaldi á geðveikrahæli.
Hæfileikar Chaplins urðu honum til bjargar en
hann kom fyrst fram á sviði sjö ára gamall. Hann
hélt ungur til Bandaríkjanna og varð einn fræg-
asti maður heims. Hin ömurlegu bernskuár
mörkuðu hann. Hann varð nískur og sýndi sam-
starfsfólki iðulega ruddaskap og segja má að
hann hafi dekrað við dynti sína. Hann notaði
ekki úr og lét alltaf eins og hann vissi ekki hvaða
vikudagur var. Þegar hann var gagnrýndur fyrir
að mæta ekki á fyrirfram ákveðna fundi svaraði
hann yfirlætislega: „Ég er heimsfrægur.“ Einkalíf
Chaplins fær vitanlega umfjöllun í bókinni, en víst
er að hefði heimsfrægur leikari nútímans hegðað
sér eins og Chaplin gerði hefði hann verið út-
hrópaður. Chaplin sagðist sjálfur hafa haft kyn-
mök við rúmlega 2.000 konur, kannski var hann
bara að grobba. Hann hafði mikinn áhuga á ung-
lingsstúlkum og í þeim hópi var eiginkona hans
númer tvö sem var fimmtán ára þegar hann tók
að veita henni athygli. Hún lýsti honum sem kyn-
lífsvél. Fjórða og síðasta eiginkona Chaplins var
Oona, dóttir leikskáldsins Eugene O’Neill.
Hún var 17 ára þegar þau kynntust en hann 53
ára og saman áttu þau sjö börn.
Chaplin var fullkomnunarsinni og það var ekki
auðvelt að eiga samvinnu við hann. Upphafs-
atriðið í Borgarljósum þar sem flækingurinn
hittir blindu blómasölustúlkuna var tekið upp
342 sinnum og reyndi mjög á hina ungu leikkonu,
Virginu Cherrill. Marlon Brando sem lék í
mynd Chaplins Greifynjan frá Hong Kong
lýsti honum sem skelfilega grimmum manni og
sagði hann vera sjálfhverfan harðstjóra.
SJÁLFHVERFUR HARÐSTJÓRI? Chaplin og Virginia
Cherrill í Borgar-
ljósum.
Þórarinn Eldjárn er höfundur
ljóðabókarinnar Tautar og
raular sem er nýkomin út. Hún
geymir sjötíu afar fjölbreytileg
ljóð, flest frumort og ný en
einnig fáein þýdd. Efnið skiptist
í fjóra nokkuð ólíka hluta:
óbundin ljóð og háttbundin,
prósaljóð og þýðingar á ljóð-
um, þar á meðal eftir stór-
skáldin August Strindberg,
Gustaf Fröding og Tove Jans-
son. Þetta er tíunda ljóðabók
Þórarins.
Ný ljóð og
þýdd frá Þór-
arni Eldjárn
Ljóð frá Þór-
arni, hrunið og
sár fátækt
NÝJAR BÆKUR
ÞÓRARINN ELDJÁRN ER HÖFUNDUR NÝRRAR
LJÓÐABÓKAR SEM MUN ÖRUGGLEGA GLEÐJA
AÐDÁENDUR HANS. Í NÝRRI HRUNBÓK ER
FJALLAÐ UM ÞAÐ HVERJIR BÁRU ÁBYRGÐ Á
HRUNINU. Í ÞÝDDRI VERÐLAUNABÓK ER SAGT
FRÁ LÍFI FÁTÆKLINGA Á INDLANDI. Í BARNABÓK
ERU BÖRNUM KENND ÝMIS HUGTÖK.
Í bókinni Hamskiptin – Þegar allt
varð falt á Íslandi – lýsir blaðamað-
urinn Ingi Freyr Vilhjálmsson því
hvernig stór hluti þjóðarinnar, þar á
meðal fjölmiðlar, fræðimenn, lista-
menn og stjórnmálamenn, steig
dans með íslenskum auðmönnum í
blindri trú á endalaust góðæri á ár-
unum fyrir hrun. Bókin er læsileg og
afar athyglisverð, þótt deila megi
um einstaka túlkanir höfundar.
Bók um hruna-
dansinn
Felustaðirnir hans Hermanns er skemmtileg barnabók
fyrir yngri börn og auðveldar þeim að skilja hugtök
sem stundum vefjast fyrir þeim. Hér koma fyrir hugtök
eins og: á bak við uppi, inni, undir, yfir, ofan í og svo
framvegis. Höfundur er Karen Emigh og Steve Dana
gerði myndirnar. Huginn Þór Grétarsson þýddi bók-
ina.
Felustaðir Hermanns
* Dæmið ekki svo þér verðið ekki dæmd.Jesús Kristur BÓKSALA 9.-15. APRÍL
Allar bækur
Listinn er tekinn saman af Eymundsson
1 Íslenskar þjóðsögurBenedikt Jóhannesson /Jóhannes
Benediktsson önnuðust útgáfu
2 Hamskiptin - Þegar allt varð faltá Íslandi
Ingi FreyrVilhjálmsson
3 Hljóðin í nóttinniBjörg Guðrún Gísladóttir
4 Eða deyja ellaLee Child
5 AndófVeronica Roth
6 ParadísarfórnKristina Ohlsson
7 Húsið við hafiðNora Roberts
8 Sannleikurinn um mál HarrysQuebert
Joël Dicker
9 Gæfusopr - Gildin í lífinuGunnar Hersveinn
10 Iceland Small World lítilSigurgeir Sigurjónsson
Kiljur
1 Eða deyja ellaLee Child
2 ParadísarfórnKristina Ohlsson
3 Húsið við hafiðNora Roberts
4 Sannleikurinn um mál HarrysQuebert
Joël Dicker
5 Sögusafn bóksalansGabrielle Zevin
6 HHhHLaurent Binet
7 SkuggasundArnaldur Indriðason
8 Og fjöllin endurómuðuKhaled Hosseini
9 KonungsmorðiðHanne-Vibeke Holst
10 Sverðagnýr 1 Stál og snjórGeorge R.R. Martin
MÁLSHÁTTUR VIKUNNAR
Guð hjálpar þeim sem hjálpar sér
sjálfur.