Morgunblaðið - 18.07.2014, Blaðsíða 19

19
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. JÚLÍ 2014
Fjölmenni Um 2.000 stúlkur taka þátt í Símamótinu í knattspyrnu í ár og hefur þeim fjölgað um 15% frá því í fyrra. Mótið var sett með Ingó Veðurguði á Kópavogsvelli í gær.
Eggert
Tollvernd er önnur
af tveimur meg-
instoðum stuðnings við
landbúnað, bæði hér á
Íslandi og annars stað-
ar í heiminum. Til-
gangur tollverndar er
að jafna stöðu inn-
lendrar framleiðslu
gagnvart innfluttri. Á
Íslandi er hún meðal
annars notuð til að
styðja við fjölbreytta
framleiðslu úr íslenskri sveit, þar
sem hreinleiki umhverfisins er ótví-
ræður, sjúkdómar fáir og sýkla-
lyfjanotkun þar af leiðandi í lág-
marki. Hún skapar þýðingarmikil
störf, ekki síst í dreifðum byggðum
landsins. Ekkert af þessu er sjálf-
gefið og byggir meðal annars á því að
tollverndin sé fyrir hendi. Landnýt-
ing, fæðuöryggi og búseta eru þættir
sem óheft markaðshöft taka ekki á.
Stjórn búvöruframleiðslu er til hags-
bóta fyrir landsmenn
alla og þarf að taka tillit
til langtímahagsmuna
og öryggissjónarmiða.
Neytendur hafa marg-
víslegan ávinning af
þessu fyrirkomulagi, sé
því vel við haldið, en
umræða af því tagi sem
sjá hefur mátt í fjöl-
miðlum síðustu daga er
eðlileg og nauðsynleg.
Eigin búvöru-
framleiðsla
Allar þjóðir sem við
berum okkur saman við styðja eigin
búvöruframleiðslu með tollvernd að
meira eða minna leyti. Aðeins 10% af
landbúnaðarframleiðslu heimsins
eru seld á milli ríkja. Hin 90% eru til
neyslu og vinnslu á heimamarkaði.
Engin þjóð vill treysta alfarið á inn-
flutt matvæli enda sýnir reynsla ann-
arra þjóða að slíkt leiðir á endanum
til hærra verðs, þegar aðrir kostir en
innflutningur eru ekki lengur í boði.
Stjórnvöld leggja tolla á innfluttar
búvörur sem eru sambærilegar þeim
sem framleiddar eru hér á landi.
Einkum er um að ræða mjólkur-
vörur, kjötvörur og blóm. Einnig
nýtur útiræktað grænmeti eins og
gulrætur, gulrófur og kartöflur toll-
verndar þegar íslenska framleiðslan
annar eftirspurn. Þegar íslenskar
vörur eru ekki til eru erlendu vör-
urnar fluttar til landsins án tolla.
Langflestar landbúnaðarvörur eru
fluttar inn án tolla. Þetta á til dæmis
við um allt hveiti og kornvörur,
pasta, hrísgrjón, sykur, matarolíur,
ávexti og stærstan hluta af innfluttu
grænmeti.
Um það bil helmingur þeirra mat-
væla sem neytt er í landinu er fluttur
inn. Til þess þarf gjaldeyristekjur á
móti. Bændur hafa lengi bent á að
það skipti máli að vernda innlenda
matvælaframleiðslu með tilliti til
fæðuöryggis þjóðarinnar og til þess
að innlenda framleiðslan geti staðið
traustum fótum áfram er sjálfsagt
og eðlilegt að beita tollvernd þar sem
það hentar.
Um þessar mundir annar innlend
framleiðsla ekki eftirspurn eftir
nokkrum vörum sem njóta toll-
verndar. Það á einkum við um nauta-
kjöt og svínasíður. Brugðist hefur
verið við með því að gefa út tollkvóta
þar sem flytja má inn ótakmarkað
magn af framangreindum vörum á
lágmarkstollum í ákveðinn tíma.
Innflytjendur hafa spurt hvers
vegna tollar falli ekki alfarið niður
við þessar aðstæður. Sú spurning er
eðlileg en svarið er á sama hátt ein-
falt: Það er vilji stjórnvalda og
bænda að hægt sé að svara þessari
eftirspurn með innlendri fram-
leiðslu. Til þess að svo megi verða
þarf að fjárfesta í þessum greinum
og forsenda fjárfestingar er að
rekstrarumhverfið sé stöðugt. Hafa
þarf í huga að framleiðsluferlar í
landbúnaði eru langir og fjárfest-
ingar sérhæfðar. Ef opnað er fyrir
ótakmarkaðan tollfrjálsan innflutn-
ing á vörum sem við getum sinnt
framleiðslu á hérlendis er ólíklegt að
staðan breytist og við yrðum því lík-
lega að treysta á innflutning á þess-
um vörum til frambúðar.
Starfshópur stofnaður
Í byrjun mars 2014 skipaði sjávar-
útvegs- og landbúnaðarráðherra
starfshóp til að fara yfir tollamál í
landbúnaði. Hópnum er ætlað að
gera grein fyrir helstu núgildandi
samningum um viðskipti með land-
búnaðarvörur og að greina þau sókn-
arfæri sem kunna að vera þar til
staðar. Hópunum er ætlað að skila
áliti í október næstkomandi og þá
ættu að liggja fyrir gögn til að ræða
málefnalega um skipulag þessara
mála til framtíðar.
Eftir Sindra
Sigurgeirsson »Um þessar mundir
annar innlend fram-
leiðsla ekki eftirspurn
eftir nokkrum vörum
sem njóta tollverndar.
Sindri
Sigurgeirsson
Höfundur er formaður
Bændasamtaka Íslands.
Hvað fá neytendur fyrir tollvernd?
Síðustu vikuna hafa
hver stórtíðindin eftir
önnur borið að sem
varða hagsmunagæslu
Íslands gagnvart Evr-
ópusambandinu. Allt hef-
ur þó borið að einu með
að ekkert heyrist frá
forystumönnum í stjórn-
málum um orð og yf-
irlýsingar háttsettra
embættis- og stjórn-
málamanna frá meg-
inlandinu.
Fyrst má nefna ummæli Atha-
nasios Orphanides fyrrverandi
bankastjóra Seðlabanka Kýpur, í
Viðskiptablaði
Morgunblaðsins
þann 10. júlí sl. Þar
segir hann m.a. að
hinn pólitíski óstöð-
ugleiki í Evrópu sé
slíkur að það væru
mistök fyrir hvaða
ríki sem væri, þar á
meðal Ísland, að
fara inn á evru-
svæðið undir núver-
andi kring-
umstæðum. Þá segir
ennfremur: „Orp-
hanides telur það
hafa verið viðeigandi að setja gjald-
eyrishöft á Íslendinga á sínum tíma
til að koma í veg fyrir enn stærra
gengishrun krónunnar.“ Einnig
hefur Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
birt mjög harða gagnrýni á efna-
hagsstjórn evrusvæðisins, sem
beinist ekki sízt að Seðlabanka
Evrópu. Gagnrýnin beinist að því
að yfirvöld hafi látið evrusvæðið
lokast inni í lágvaxtargildru án
þess að grípa til aðgerða. Verð-
bólga hafi verið of lítil í of langan
tíma. Þetta aðgerðaleysi hefur að
mati AGS dregið úr trúverðugleika
Seðlabanka Evrópu.
Staðan í ESB er í stuttu máli
þannig að þar er 10,5% atvinnu-
leysi og 25,7 milljónir manna án
vinnu. Þar af eru 5,34 milljónir
undir 25 ára aldri atvinnulausar.
Verst er ástandið á Grikklandi og
Spáni, þar sem meira en fjórði
hver maður er atvinnulaus. Þetta
kemur fram í frétt Eurostat frá 2.
maí sl. Á sama tíma var atvinnu-
leysi á Íslandi 4,6%.
Þann 15. júlí sl. sagði verðandi
forseti framkvæmdastjórnar ESB
að yfirstandandi viðræðum við um-
sóknarríki verði haldið áfram en
ekki verði um frekari stækkun að
ræða næstu fimm árin. Nú er það
svo að viðræður standa ekki einu
sinni yfir við umsóknarríkið Ísland.
Búið er að leysa upp allar samn-
inganefndir og samningahópa og
allir opinberir embættismenn sem
við þetta unnu eru farnir til ann-
arra starfa. Einnig hafa allar
greiðslur til Íslands vegna aðlög-
unar að stjórnsýslu ESB, svokall-
aðir IPA-styrkir, verið stöðvaðir.
Á hverju strandar þá að draga
umsókn Íslands til baka? Verði það
ekki gert munu embættismenn
ESB gefa út skýrslu í haust um
stöðu umsóknar okkar um aðild. Í
besta falli er hægt að skemmta sér
við tilhugsunina um hvaða orðaval
þeir nota til að lýsa stöðunni.
Eftir Ernu
Bjarnadóttur » Gagnrýnin beinist
að því að yfirvöld
hafi látið evrusvæðið
lokast inni í lágvaxt-
argildru án þess að
grípa til aðgerða.
Erna
Bjarnadóttir
Höfundur er stjórnarmaður í Heims-
sýn.
Það er nauðsynlegt að afturkalla
umsóknina um aðild að ESB