Morgunblaðið - Sunnudagur - 03.08.2014, Page 38

Fjármál
heimilanna
Lítill ójöfnuður á Íslandi
*Borið saman við önnur Evrópulönd er tekju-jöfnuður mikill á Íslandi. Á vef Hagstofunnar máfinna samanburð á Gini-stuðli Evrópulanda fyr-ir árið 2012. Gini-stuðullinn mælir tekjudreif-ingu, þar sem gildið 0 jafngildir algjörum jöfnuðiog gildið 100 algjörum ójöfnuði. Ísland er meðstuðulinn 24 og aðeins Noregur og Slóvenía
eru með meiri tekjujöfnuð. Mestur er ójöfn-
uðurinn í Lettlandi, 35,7 stig og á Spáni 35 stig.
Bjarni Thor Kristinsson mun verja seinni
hluta sumarsins í Hörpu. Þar kynnir hann
ferðamönnum íslenska tónlist með röð
tónleika sem fengið hafa yfirskriftina Perlur
íslenskra sönglaga. Er dagskráin að sjálf-
sögðu opin fleirum en ferðamönnum og
ekki úr vegi fyrir lesendur að líta inn ef
þeir eiga erindi niður í bæ.
Hvað eruð þið mörg í heimili?
Það er nú svolítið breytilegt, allt frá mér
einum upp í fimm og fer eftir því hvort
kærastan er líka á landinu og börnin í
heimsókn. Oftast eru það nú samt bara
tveir.
Hvað áttu alltaf til í ísskápnum?
Venjulegast er eitthvað af bjór í ísskápnum
og þegar ég er á landinu þá bætast þessar
hefðbundnu mjólkurvörur við. AB-
léttmjólk er t.d. alveg ómissandi.
Hvað fer fjölskyldan með í mat og
hreinlætisvörur á viku?
Það er ansi breytilegt og fer eftir því hve
margir eru í mat og hvort ég er yfirhöfuð á
landinu. Í vor var ég t.d. að syngja í Varsjá
og eyddi töluvert minna í mat þar en ég hef
gert hingað til.
Hvar kaupirðu helst inn?
Það er skemmtilegast að versla í matinn á
Ítalíu, en þar er allt hráefni svo sjúklega
gott. Hér á Íslandi fer ég sennilega oftast í
Krónuna.
Hvað freistar mest í
matvörubúðinni?
Ég er afskaplega veikur fyrir sætindum og
reyni að sneiða hjá girnilegu súkkulaði og
spennandi lakkrísmolum. Af einhverjum
óútskýranlegum ástæðum er þessi þörf fyrir
sætindi minni í útlöndum. Í Þýskalandi
freista mín öll æðislegu kjötáleggin sem
boðið er upp á.
Hvernig sparar þú í
heimilishaldinu?
Á ferðalögum erlendis er helsta sparnaðar-
ráðið að borða þar sem maður býr. Það er
oft ansi freistandi að borða úti eftir æfingar
eða sýningar. Svo spara ég háar fúlgur í
bensín þegar ég er ekki á landinu; það gefur
augaleið.
Hvað vantar helst á heimilið?
Meiri tíma til að elda.
Eyðir þú í sparnað?
Ekki meðvitað.
Skothelt sparnaðarráð?
Besta sparnaðarráðið er að fylgjast með
neyslunni hjá sér, skrá í hvað peningarnir
fara og gera plön út frá því. Þegar maður
hefur tölurnar fyrir framan sig hugsar mað-
ur sig frekar um næst þegar freistingarnar
láta á sér kræla.
BJARNI THOR KRISTINSSON
Skemmtilegast að kaupa inn á Ítalíu
Bjarni segir sælgætishillurnar einhverra hluta
vegna freista meira heima á Íslandi en í útlöndum.
Aurapúkinn er mjög tortrygginn í
garð punktasöfnunarkerfa. Hann
hefur fyrir löngu reiknað það út að
hver punktur er yfirleitt ekki mikils
virði. Er ávinningurinn þá meiri af
að versla annars staðar, punkta-
laust, en að borga meira fyrir vör-
una og raka saman verðlitlum
punktunum með takmarkað nota-
gildi.
En ef punktar eru í boði er um
að gera að þiggja þá. Sumir punktar
virðast líka nánast koma af sjálfu
sér, án þess að þurfi nokkuð að
breyta neyslumynstrinu eða hafa á
annan hátt fyrir punktasöfnuninni.
Kom það púkanum t.d. skemmti-
lega á óvart þegar hann sá á dög-
unum að ágætis punktafjöldi hafði
safnast upp í gegnum greiðslukort-
ið hans.
Punktarnir voru langt frá því að
duga fyrir flugferð eða einhverju
álíka skemmtilegu, en í gegnum vef-
inn Points.com gat púkinn skipt
punktunum fyrir inneign á Ama-
zon.com og keypt sér þar smávegis
glaðning.
púkinn
Aura-
Sakar ekki að
fá punkta
Þ
ví er ekki hægt að neita að það er gam-
an að kaupa glænýja hluti, ónotaða og
brakandi ferska, beint af búðargólfinu.
Ilmurinn af nýjum bíl er einstakur og
að taka umbúðirnar utan af nýju raftæki minnir
næstum á jólin.
En að kaupa nýtt er ekki alltaf nógu sniðugt
fyrir budduna og hagsýnir neytendur taka ekki
í mál að kaupa ákveðnar vörur öðruvísi en not-
aðar.
Milljóna afföll
Fjármálaráðgjafar virðast t.d. almennt vera
sammála um að notaðir bílar séu betri kostur
en nýir bílar. Ef fólk er ekki þeim mun ríkara
borgar sig yfirleitt að þræða bílasölurnar og
finna hentugan notaðan bíl, hvorki of gamlan né
of nýjan. Reikna má með að afföllin af verði
nýrra bíla fyrsta árið séu um 20% og í kringum
15% næstu árin þar á eftir. Ef bíllinn kostar
fimm milljónir nýr má því reikna með að spara
allt að milljón ef keypt er ársgamalt módel í
staðinn.
Fjármálavefurinn Clark Howard minnir á að
þegar keyptur er notaður bíll þarf að gera ít-
arlegan verðsamanburð og athuga hvort bíllinn
hefur tjónasögu. Best er ef bílnum fylgir enn
verksmiðjuábyrgð og ekki vitlaust að láta skoða
bílinn vel m.t.t. leyndra bilana og galla.
Sófar og snjallsímar
Einnig má spara heilmikið með því að velja not-
uð húsgögn. Það getur kallað á töluverða leit að
finna falleg notuð húsgögn til sölu, en með smá
þolinmæði og nokkrum heimsóknum í Góða
hirðinn og á uppboðsvefi ætti rétta mublan að
koma í ljós.
Sama gildir um raftæki. Tæknifíklar eru stöð-
ugt að uppfæra hjá sér tækjasafnið og reyna að
koma gömlu græjunum í verð. Ef tækin eru vel
með farin og eins eða tveggja ára gömul ættu
þau ekki að vera mikið síðri en nýjustu módelin
en kosta mun minna.
Ræktaðu síðan sambandið við fornbókasala og
kíktu í Kolaportið endrum og sinnum ef þig
langar að kaupa bækur, tölvuleiki eða kvik-
myndir. Viðskiptavefur Time bendir á að náms-
menn spari stórar fjárhæðir með því að kaupa
notaðar kennslubækur, en sparnaðurinn sé ekki
minni fyrir bókaorma og kvikmyndaunnendur
sem vantar skemmtilegt og fræðandi efni fyrir
bíó- og bókasafn heimilisins.
Loks er rétt að muna að notuð föt eru oft til
sölu á góðu verði. Vandinn er að oft getur verið
snúið að finna falleg föt í réttri stærð og í góðu
ástandi. Tímanum og erfiðinu er samt vel varið í
leitina að réttu flíkinni, því eins og fjár-
málavefur MSN bendir á getur sparnaðurinn
numið allt að 90%.
NÝTT ER EKKI ALLTAF BETRA
Þegar borgar sig
að kaupa notað
HÚSGÖGN, BÍLAR OG BÆKUR MEÐAL ÞESS SEM GOTT ER AÐ REYNA AÐ KAUPA NOTAÐ.
MEÐ ÞVÍ AÐ KAUPA NOTAÐAN, VEL MEÐ FARINN FATNAÐ MÁ SPARA STÓRAR FJÁRHÆÐIR
Ásgeir Ingvarsson ai@mbl.is
Bækur eru gott dæmi um
vöruflokk þar sem óhætt er
að kaupa notað til að spara.
Myndin er tekin í forn-
bókabúð í miðborginni.