Stígandi - 01.10.1947, Page 19

áskirkju kom fyrst til umræðu í íélagi voru í hitteðfyrra á þriðja
félagsfundi, sem haldinn var á Grýtubakka 7. marz 1875, og aftur
í fyi'ra vetur á 12. félagsfundi í Laufási 20. febrúar. Þar tók for-
seti félagsins að sér að reyna til að útvega orgel í þessu skyni þegar
í sumar fyrir milligöngu manns, er liann þekkti suður í Frakk-
landi, jafnvel þó að undirtektir manna undir þetta mál lýstu ekki
sem mestum eða einbeittustum áhuga, og þó að engum eyri væri
enn búið að safna til fyrirtækisins. Nti hittist svo á, að maður
þessi á Frakklandi var dáinn, áður en þessi ráðagerð fór fram, en
forseti þekkti engan annan, er hann gæti snúið sér til. Tók liann
því það ráð að skrifa hinum góðkunna söngfræðingi Jónasi Helga-
syni í Reykjavík um þetta elni, og af þessum bréfaskriftum leiddi
það, að Jónas útvegaði skýrslu í Höfn um smáorgel þau, sem þar
eru búin til, bæði verð þeirra og gerð. Kosta þau 240—2000 krón-
ur eftir stærð og gerð. Hin minnstu og ódýrustu á 240 kr. eru eins
og orgelið á Akureyri. Þau hafa aðeins 4 áttundir og einfaldar
raddir, en kassinn utan um verkið er úr skyggðu hnotutré og
fremur fagur á að líta. Þessi minnstu orgel álítur Jónas tæplega
nægja fyrir kirkjuorgel og ræður því til að útvega lielzt í sveita-
kirkjur hin næstu þar fyrir ofan, en þau kosta í Höl’n 450 kr., hafa
5 áttundir og tvöfaldar raddir að styrkleik, en eru í kassa úr eik og
þó allhreinleg útlits. Slíkt orgel var næstliðið sumar fengið til
Kálfatjarnarkirkju á Vatnsleysuströnd, og svipað orgel fékk hinn
franski prestur í Reykjavík, séra Baldvin heitinn, fyrir á að giz.ka
15—16 árum frá Frakklandi, og kostaði þar eigi nreira en 240
franka eða 168 krónur á þeim tírna.
Þannig er nú þessu orgelmáli komið. Vér vitum nákvæmlega,
hvað tvær minnstu tegundir' snráorgela kosta í Höfn, þaðan senr
við fáum flestar vorar nauðsynjar, og vér getunr talið víst, að í
Frakklandi megi fá jafngóð hljóðfæri fyrir langtum nrinna. Nú
er það ráð vort, að vér annað Irvort hverfum frá öllum orgelhugs-
unum að sinni eða fylgjunr tillögum vors heiðraða Lestrarfélaga
og tökum þegar að safna fé, einkum með talnaveltu, því að fáist
fé til orgelkaupanna, þá er enginn efi á því, að orgelið fæst, en
engin von að það fáist, ef féð vantar fyrir að gefa. Verið getur, að
enn nregi takast að fá orgelið frá Frakklandi,------en menn
fá það bezt nreð lítilli framfærslu, ef verðið er gieitt fyrir franr, því
að kaupmenn, sem kynnu að leggja peningana út til bráðabirgða.
vilja og þurfa að fá eitthvað fyrir snúð sinn-“
Af frásögn af aðalfundi félagsins 14. janúar 1877 er ljóst, að
16 STÍGANDJ 241