Fréttablaðið - 15.06.2013, Blaðsíða 82

15. júní 2013 LAUGARDAGUR| HELGIN | 42
KROSSGÁTA
VEGLEG VERÐLAUN
LAUSNARORÐ
Ef bókstöfunum í skyggðu reitunum er raðað rétt saman birtist kostur sem þolir bið. Sendið
lausnarorðið í síðasta lagi 19. júní næstkomandi á krossgata@frettabladid.is merkt „ 16. júní“.
Vikulega er dregið er úr inn-
sendum lausnarorðum og fær
vinningshafi eintak af bókinni
Hinir réttlátu eftir Sólveigu Páls-
dóttur frá Forlaginu. Vinnings-
hafi síðustu viku var Kristín G.
Guðnadóttir, Reykjavík.
Lausnarorð síðustu viku var
G L E R L Y K I L L I N N
LÁRÉTT
1. Lausleg yfirferð gefur ól Snata og Týra (8)
8. Emjaði þá óspillt (5)
11. Finn prófstaðal öftustu manna (8)
12. Leiðarhjól rúlla um bílaþilfar (8)
13. Greiðsla fyrir að lækka tóninn (5)
14. Á bæði erjurnar og aðfinnslurnar (8)
15. Látum linnti þegar við komumst í skjól (7)
16. Gómsæt hrææta mun sinna sínu (5)
17. Rek þófa steikurinnar til ótíðarinnar (10)
18. Vakti púður til hreinsunarstarfa (9)
25. Ævintýri um orðflokk (6)
26. Skynsemi meðvitundar felst í gáfulegu ljósi (7)
27. Úrvalsnáungar komast á tindinn (8)
28. Álpast til Satans í ruglinu (6)
31. Borðar háls á byggðum bólum (6)
32. Hendi sauði í pott (9)
33. Ekkert land hjá Blóðöxi (6)
34. Kann að lesa í röfl sem þið lokuðuð á (6)
35. Innikróað, enda hálsmálið lokað (8)
36. Gallinn geiflar sig þótt kápan sé hlý (13)
40. Raun harmi ruglaðan gjóskugeira (9)
43. Eimuðu glampa og punktuðu hjá sér (7)
44. Fólk, ráðið nú, því ykkar er landið (9)
45. Þetta er ekki góður siður, þorpari (5)
46. Gæsla í efra, fæði og húsnæði innifalið (8)
47. Fínar dembur vökva hryðjur (9)
48. Skrímsli er enginn sauður (5)
LÓÐRÉTT
1. Þetta er tau, herra, hví flúðir þú? (8)
2. Tónhöfuð toppar kvittun (8)
3. Er furða þótt ég dæsi gegn kasti? (8)
4. Fitna enn þrátt fyrir umframspik (8)
5. Hjálp og heimili, saman eru þau góð og gild (7)
6. Veiki í KR vekur vonarglætu (7)
7. Verkir eru úrlausnarefni (7)
8. Klettahöfði hittir naglann á höfuðið (10)
9. Konan mín er alvöru (10)
10. Garður í suður, gusa úr hinni áttinni (10)
19. Fjölskylda felur galla sinn bakvið lofsöng um
fjallkonuna (13)
20. Minnist á mál undir rós (9)
21. Drapst óvættur fyrir tvo sem dæma (9)
22. Málum kjána í rauðum, hvítum og bláum (9)
23. Samskonar klögumál fyrir fullkomna (8)
24. Syrgðu stöng með kökk í hálsi (8)
25. Útdauð skepna að fjölga sér með hraði (8)
29. Farskjóti og fægigræja galdrakinda (9)
30. Konukynstur má ráða sem ruglaða neyslu á
sætum (11)
37. Hnoðri settur á sinn stað (6)
38. Vaxandi spenna uns við rekumst á þarm (6)
39. Verður útiteknari er norðar dregur (6)
41. Ung og auðug síðan í gær (5)
42. Ætli indjánar rakni úr ruglinu? (5)
45. Þetta kvikindi lét alls ekki lífið (3)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11
12 13
14
15 16
17
18 19 20 21 22 23 24 25
26
27 28 29 30
31
32 33
34
35
36 37 38 39
40 41 42
43
44 45
46
47 48
F I M M T U N G U R S O B A A
R A O Ö E L T I S K I N N I Ð
Á S K I L I N N E T L D F
H A L G E N G I L B E I N A A
V A L D H Ö F U M N I Ð P A R
A A Ú G Í G A V A T T O A
R A U P S A M A R A I S Í L I N
F S U T A L B L I N D A L Ó
S Á T T M Á L A A N A U M U S T
E Á A Á B H U M B R O T
I N N G Ö N G U S K I L Y R Ð I R
N I A T T L A Ð S I G I
K U N N Á T T U F Ó L K D A
E N Æ A A S T Á L B O R Ð
N H I T A K Ö N N U M R R R
N E Á N G S Æ T I S N Ú M E R
A K R Ý L L I T I R L P S N
T G L N S I P P U B A N D I
F L U G U M E N N S I N U
Ð Ð G S T A Ð F E S T R A
I
Næstþyngsti fugl veraldar er kasúinn, sem heldur til í norðanverðri
Ástralíu og í frumskógum Nýju-Gíneu. Fullvaxið slíkt dýr er tæp sextíu kíló
að þyngd– einungis afríski strúturinn er þyngri.
Kasúinn, sem getur orðið fimmtíu ára gamall, er ófleygur eins og aðrir
fuglar af þessari stærðargráðu. Hann étur allt sem að kjafti kemur, hvort
sem það eru blóm, skordýr, froskar, litlir fuglar, nagdýr eða hræ. Hrifnastur
er hann þó af ávöxtum og heldur gjarnan til undir ávaxtatrjám og bíður
þess að maturinn falli til jarðar.
Kasúinn hefur dularfullan kamb; mjúkan, frauðkenndan vöxt upp úr
höfðinu, hulinn skinni, sem vísindamenn eru ósammála um hvaða tilgangi
þjónar. Sumir halda að hann sé einfaldlega skraut til að ganga í augun á
hinu kyninu, aðrir að hann sé notaður sem vopn, ein kenning er að hann
verji viðkvæmt höfuðið fyrir þungum ávöxtum sem falla úr trjám og enn
ein að hann hafi eitthvað með hljóðmyndun og hljóðnæmi þeirra að gera.
Reyndin er nefnilega sú að kasúinn gefur af og til frá sér lágtíðnihljóð,
eins konur drunur, sem eru á mörkum mannlegrar heyrnar.
Líklega er enginn fugl í heiminum eins hættulegur mannfólki og kasú-
inn. Hann er árásargjarn, með firnasterka fætur og flugbeitta kló á einni tá
hvors þeirra. Dæmi eru um að kasúar sparki í menn og risti hreinlega upp
á þeim kviðinn svo að bani hljótist af.
Þessi skrautlegi fugl er nú talinn í útrýmingarhættu. Algengasta dánar-
orsök hans er bílslys.
- sh
Skaðræðisskrautfugl með
torræðan hanakamb
LITSKRÚÐUGUR Kasúinn er fallegur á litinn en kamburinn veldur vísindamönnum
heilabrotum.
DÝR VIKUNNAR
Kasúi