Læknablaðið - 15.04.2000, Qupperneq 62

UMRÆÐA & FRÉTTIR / NIÐURSKURÐUR
daga deild. Pað gerði okkur kleift að
endurskipuleggja svolítið hér innanhúss.
Sumarlokanirnar hafa þau áhrif að við
þurfum að hefja undirbúning þeirra að
áliðnum marsmánuði en þær hefjast svo í
lok maí. Pessar lokanir hafa því áhrif á
starfsemi okkar stóran hluta af árinu.
Pað má minna á að fyrir allmörgum
árum þegar við vorum enn hluti af Land-
spítalanum þá gerði BSRB hagfræðilega
úttekt á sumarlokunum hjá okkur. Sú út-
tekt sýndi að allur sparnaður sem náðist
fram hjá Ríkisspítölum var uppétinn annars
staðar í kerfinu. Lokanirnar höfðu í för með
sér aukið álag á heimahjúkrun, fjölgun inn-
lagna á bráðasjúkrahús og aukinn kostnað
við lyf og hjálpartæki sem lenti á Trygginga-
stofnun. Af 10 milljóna króna sparnaði stóð
eftir um hálf milljón og þá var ótalinn auk-
inn kostnaður heimilanna og álag á ætt-
ingja.“
Getum veitt meiri þjónustu
- Því hefur jafnvel heyrst haldið fram að
niðurskurðurinn á sjúkrahúsunum leiði til
þess að lögin um réttindi sjúklinga séu
brotin á hverjum degi. Er það rétt?
„Það sem menn eiga væntanlega við er
það ákvæði laganna að sjúklingar eigi rétt á
fullkomnustu heilbrigðisþjónustu sem völ
er á. En það eru einmitt þessi fjögur síðustu
orð - sem völ er á - sem veita stjórnvöldum
þann sveigjanleika sem þau þurfa. Pað er
greinilegt að löggjafinn hefur hlustað á
framkvæmdavaldið þegar þessi lög voru
samin. Elins vegar sýnist mér liggja ljóst fyr-
ir að lög um málefni aldraðra séu brotin því
þar er kveðið á um að aldraðir skuli fá þá
þjónustu sem þeir þurfa á að halda. Það er
ljóst að við veitum ekki fullkomnustu heil-
brigðisþjónustu sem mannafli, húsnæði og
þekking gera okkur kleift að veita.“
- Hefur það ekki áhrif á ykkur að geta
ekki veitt fólki fullkomna þjónustu?
„Jú, því fylgir töluverð vanmetakennd
að geta ekki veitt alla þá þjónustu sem hægt
væri að veita og þurfa að fleyta fólki áfram
á loforðum um úrlausn seinna sem við vit-
um ekki hvort eða hvenær við getum staðið
við. Ovissan sem fylgir þessum tilskipunum
um sparnað getur líka leitt til trúnaðar-
brests milli okkar og skjólstæðinga okkar.“
Kerfið gleypir ábyrgðina
- Hver hafa afskipti Læknafélags Islands og
annarra stéttarfélaga verið af niðurskurðin-
um? Gæti félagið ekki beitt sér meira?
„Læknafélagið hefur átt í vissum erfið-
leikum með því að blanda sér í deilur sem
oft snúast um það hvernig kökunni er skipt
innan heilbigðiskerfisins. Við höfum hins
vegar reynt að beita okkur gagnvart stjórn-
völdum í þá veru að kakan þurfi að vera
stærri og lagt á það áherslu að vaxtarbrodd-
urinn í þekkingu, nýrri meðferð og nýjum
úrræðum sem alltaf miðast við það að gera
hlutina á einfaldari hátt, skemmri tíma og
með minna álagi, sé á forræði lækna þótt
aðrar stéttir hafi vissulega lagt fram sinn
skerf."
- En hafa stjórnmálamenn ekki komist
nógu lengi upp með það að gefa út tilskip-
anir um sparnað sem þið eigið að fram-
kvæma þannig að það komi sér ekki illa
fyrir ráðherrann í næstu kosningum?
„Pað má segja að í heilbrigðiskerfinu
hafi tíðkast í allt of ríkum mæli að stjórna
með rússneskum tilskipunum. Þær felast í
því að menn taka ákvarðanir um sparnað út
frá hagkvæmni sem reiknuð er út við skrif-
borðið en á sér litla stoð í veruleikanum.
Stjórnmálamenn eru kallaðir til ábyrgð-
ar í kosningum en margir þeirra eru ekki
mjög nálægt vandanum þegar kemur að
kosningum. í kerfinu sem við búum við er
mjög erfitt að kalla einstaka menn til
ábyrgðar. Kerfið getur tekið á sig mikla
ábyrgð og gleypt hana eins og svampur án
þess að nokkur sæti ábyrgð.
Stjórnmálamenn guma af því að þeir
hafi aukið mjög fjárveitingar til heilbrigðis-
kerfisins en að við séum samt að kvarta.
Pað er alveg rétt en á sama tíma hafa orðið
miklar launahækkanir hjá starfsfólki heil-
brigðisstofnana og vegna þess að laun eru
70-80% af kostnaði við kerfið. Niðurstaðan
er sú að auknar fjárveitingar hafa varla gert
meira en að standa undir þeim launahækk-
unum sem stjórnin samdi um. Auknar fjár-
veitingar hafa því ekki leitt til aukinna af-
kasta heldur hafa afköstin aukist í krafti
þess að starfsfólk hefur aukið þekkingu sína
og meðferð sjúkdóma," sagði Jón Snædal.
-ÞH
PULMICORT TURBUHALER Draco, 880157
INNÚÐADUFT; R 03 B A 02 R B
Hver úðastaukur inniheldur 200 úðaskammta. Hver
úðaskammtur inniheldur: Budesonidum INN 100
míkróg, 200 míkróg eða 400 míkróg. Eiginleikar: Lyf-
ið er afbrigði af prednisólóni (sykursteri). U.þ.b. 20-
40% af gefnum skammti kemst til lungna eftir inn-
öndun. Af því magni, sem kyngt er, verður u.þ.b. 90%
óvirkt eftir fyrstu umferð um lifur. Lyfið hefur því
litlar almennar steraverkanir. Hámarksþéttni í plasma
eftir innöndun á 1 mg af búdesóníði er u.þ.b. 3,5
nmól/1 og næst eftir um 20 mínútur. Ábendingar:
Asthma bronchiale. Frábendingar: Ofnæmi fyrir ein-
hverju innihaldsefni lyfsins. Meðganga og brjóstagjöf:
Forðast ber að gefa lyfið meðan á meðgöngu stendur
nema brýna nauðsyn beri til. Ef ekki er hægt að
komast hjá gjöf sykurstera á meðgöngu, er mælt með
notkun innúðalyfs vegna lítilla almennra áhrifa þess
miðað við sykurstera til inntöku.
Aukaverkanir:
Algengar (>1%): Öndunarvegur: Sveppasýkingar í
munni og koki. Erting í hálsi. Hósti, hæsi.
Mjög sjaldgœfar (<0,1%): Húð: Ofsakláði, útbrot,
húðbólgur svo og aukin tíðni marbletta. öndunar-
vegur: Berkjukrampi.
í einstaka tilvikum hafa taugaveiklun, órói og þung-
lyndi komið fram við notkun á búdesoníði sem og
öðrum sykursterum. Til að draga úr hættu á sveppa-
sýkingum og almennum steraverkunum er ráðlagt að
skola lyfið vel úr munni og koki með vatni strax eftir
notkun.
Milliverkanir: Samtímis gjöf címetidíns veldur vægri
hækkun á blóðgildum búdesóníðs og aðgengi þess.
Líklega hefur þetta þó ekki klíníska þýðingu.
Varúö: Varúð þegar sjúklingar með lungnaberkla og
sveppa- og veirusýkingar í öndunarvegi eru með-
höndlaðir. Skammtastærðir handa fullorðnum: í byrj-
un meðferðar á astma eða þegar verið er að reyna að
ná astma-sjúklingi af barksterum gefnum til inntöku,
er skammtur 200-1.600 míkróg á sólarhring, skipt í 2-4
skammta. Viðhaldsskammtur er einstaklingsbundinn
og reynt að finna þann skammt, sem heldur einkenn-
um alveg niðri. Oftast er þó nóg að gefa lyfið kvölds
og morgna, en ef dagsskammtur er lágur (200-400
míkróg) er mögulegt að gefa lyfið einu sinni á sólar-
hring. Ef astmi versnar má auka skammtatíðnina.
Nokkrar vikur geta liðið þar til full verkun fæst. Sé
mikil slímsöfnun í berkjum kann að vera, að lyfið nái
ekki til berkju-slímhúðar og er þá ráðlagt að gefa
sterakúr til inntöku í stuttan tíma (ca. 2 vikur) sam-
hliða notkun lyfsins. Athugiö: Par sem nýting búdes-
óníðs er betri með Turbuhalerúðatæki en með þrýst-
ingsinnúða, kann að vera unnt að lækka skammta,
þegar skipt er um lyfjaform.
Skamnitastærðir handa börnum: Börn 6-12 ára: 200-
800 míkróg daglega, skipt í 2-4 skammta. Lyfið er
ekki ætlað börnum yngri en 6 ára.
Pakkningar og verð:
Innúðaduft 100 míkróg/úðaskammt:
200 skammta úðastaukur. - 5.796- kr.
Innúðaduft 200 míkróg/úðaskammt:
200 skammta úðastaukur. - 7.776- kr.
Innúðaduft 400 míkróg/úðaskammt:
200 skammta úðastaukur. - 12.310- kr.
50 skammta úðastaukur
(sjúkrahúspakkning)- 4.043- kr.
Hverri pakkningu lyfsins skal fylgja leiðarvísir á ís-
lensku með leiðbeiningum um notkun úðatækisins og
varnaðarorð.
Greiðslufyrirkomulag: B
Sjá ítarlegri upplýsingar um lyfið í texta Sérlyfjaskrár
1999
Umboö á íslandi:
Pharmaco hf.,
AstraZeneca,
Hörgatúni 2,
210 Garðabær.
Sími: 535-7151 Fax: 565-7366.
286 Læknablaðið 2000/86