Læknablaðið - 15.07.2005, Blaðsíða 27
FRÆÐIGREINAR / HRÖRNUN í AUGNBOTNUM
Anti VEGF (Vascular Endothelial Growl factor)
antagonisti hefur nýlokið fasa III rannsókn og er
árangurinn mjög lofandi. Lyfið dregur úr áhrifum
æðahvetjandi efnisins VEGF og stöðvar þannig
nýæðamyndun undir sjónhimnu án þess að valda
skemmdum á sjónhimnu. Lyfið er gefið beint inn í
glerhlaupið á sex vikna fresti þar til nýæðamyndun-
in hefur verið stöðvuð. í fasa III rannsóknum eru nú
líka bæði sterar (Triamcinolone) og æðahemjandi
sterar (Anocortave Acetate), lyf sem eru gefin á
sama hátt í glerhlaup augans. Bæði efnin hafa lofað
góðu og kemur meðal annars til greina að nota þessi
efni til viðbótar PDT meðferðinni og þannig vinna á
sjúkdómnum á fleiri vígstöðvum líkt gert er í krabba-
meinsmeðferðinni (18,19).
Hvað varðar forvarnir þá er sýnt fram á fylgni
á milli magns drusen og litþekjubreytinga í augn-
botni og líkum á votri ellihrörnun, nokkuð sem
auðveldar greiningu fólks í aukinni áhættu (20).
Tvær rannsóknir eru þegar hafnar þar sem skoð-
aðar eru meðferðir til að koma í veg fyrir að sjúk-
lingar með forstigsbreytingar fái vota ellihrörnun.
Annars vegar Anecortave Acetate (AART - Ane-
cortave Acetate Risk Reduclion Trial) gefið bak
við augað (Sub-tenon lyfjagjöf) og hins vegar
lágorku leysimeðferð (CAPT - Low intesity laser:
Complications of AMD Prevention Trial) í mið-
gróf hjá sjúklingum með drusen og litþekjubreyt-
ingar.
Góð fræðsla og reglubundið eftirlit eru horn-
steinar góðs árangurs gegn hrörnun í augnbotnum
þar sem það gefur okkur tækifæri til að hefja með-
ferð fyrr en ella. Allir sjúklingar sem kvarta undan
þoku í sjónsviði eða afbrigðilegri sjón skal vísað til
augnlæknis. Pó svo að hvorki lyf né leysimeðferð
geti bætt sjóntap þá er hægt að koma í veg fyrir
enn meira sjóntap el' meðferð er hafin tímanlega.
Reglubundið augnbotnaeftirlit hjá augnlæknum
líkt og sykursýkisjúklingar gangast undir gæti
orðið til mikilla hagsbóta fyrir sjúklinga og bætt
árangur meðferðar verulega.
Þakkir
Einar Stefánsson og Björn Már Olafsson fá þakkir
fyrir góðar ábendingar.
Myndir birtar með góðfúslegu leyfi IRIDEX
Corporation, Mountain View, Kaliforníu.
Heimildir
1. Hagstofa íslands. hagstofa.is/template_lb_frameset.asp?Pag
elD-311 &i ntPX CatID=193&ifrm s rc=/tem p/man n fjold i/
mannfjoldaspa.asp
2. Sjónstöö íslands. www.mmedia.is/~sjonstod/
3. Jónasson F, Arnarsson A, Peto T, Sasaki H, Sasaki K, Bird AC.
5-year incidence of age-related maculopathy in the Reykjavík
Eye Study. Ophthalmology 2005; 112:132-8.
4. Holz FG, Wolfensberger TJ, Piguet B, Gross-Jendroska M,
Wells JA, Minassian DC, et al. Bilateral macular drusen in
age-related macular degeneration. Prognosis and risk factors.
Ophthalmology 1994; 101: 1522-8.
5. Jónasson F, Arnarsson A, Sasaki H, Peto T, Sasaki K, Bird
AC. The prevalence of age-related maculopathy in iceland:
Reykjavík eye study. Arch Ophthalmol 2003; 121: 379-85.
6. Gottfreðsdóttir MS, Sverrisson T, Musch DC, Stefánsson E. Age
related macular degeneration in monozygotic twins and their
spouses in Iceland. Acta Ophthalmol Scand 1999; 77:422-5.
7. Ambati J, Ambati BK, Yoo SH, Ianchulev S, Adamis AP.
Age-related macular degeneration: etiology, pathogenesis, and
therapeutic strategies. [Review.] Surv Ophthalmol 2003; 48:
257-93.
8. van Leeuwen R, Klaver CC, Vingerling JR. Hofman A, de
Jong PT. The risk and natural course of age-related maculo-
pathy: follow-up at 6 1/2 years in the Rotterdam study. Arch
Ophthalmol 2003; 121: 519-26.
9. Macular Photocoagulation Study Group. Risk factors for
choroidal neovascularization in the second eye of patients
with juxtafoveal or subfoveal choroidal neovascularization
secondary to age-related macular degeneration. Arch
Ophthalmol 1997; 115: 741-7.
10. Ólafsdóttir ÓK, Gottfreðsdóttir MS, Gíslason I, Jónasson F,
Stefánsson E. Ellihrörnun í augnbotnum. Læknablaðið 1992;
78:118-24.
11. Rogers AH, Martidis A, Greenberg PB, Puliafito CA. Optical
coherence tomography findings following photodynamic
therapy of choroidal neovascularization. Am J Ophthalmol
2002; 134: 566-76.
12. Bressler NM, Treatment of Age-Related Macular Degene-
ration with Photodynamic Therapy (TAP) Study Group.
Photodynamic therapy of subfoveal choroidal neovascu-
larization in age-related macular degeneration with verteporfin:
two-year results of 2 randomized clinical trials-tap report 2.
Arch Ophthalmol 2001; 119:198-207.
13. Barbazetto I, Burdan A. Bressler NM, Bressler SB, Haynes
L, Kapetanios AD, et al. Photodynamic therapy of subfoveal
choroidal neovascularization with verteporfin: fluorescein
angiographic guidelines for evaluation and treatment--TAP
and VIP report No. 2. Arch Ophthalmol 2003; 121:1253-68.
14. Wachtlin J, Heimann H, Behme T, Foerster MH. Long-term
results after photodynamic therapy with verteporfin for
choroidal neovascularizations secondary to inflammatory
chorioretinal diseases. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol
2003; 241: 899-906.
15. Lam DS, Chan WM, Liu DT, Fan DS, Lai WW, Chong
KK. Photodynamic therapy with verteporfin for subfoveal
choroidal neovascularisation of pathologic myopia in Chinese
eyes: a prospective series of 1 and 2 year follow up. Br J
Ophthalmol 2004; 88:1315-9.
16. Fujii GY, Au Eong KG, Humayun MS, de Juan E Jr. Limited
macular translocation: current concepts. Ophthalmol Clin
North Am 2002; 15:425-36.
17. Age-Related Eye Disease Study Research Group. A
randomized, placebo-controlled, clinical trial of high-dose
supplementation with vitamins C and E, beta carotene, and
zinc for age-related macular degeneration and vision loss:
AREDS report no. 8. Arch Ophthalmol 2001; 119:1417-36.
18. Lanzetta P. New treatments for CNV secondary to AMD: what
evidence exists to supports a treatment recommendation?
Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol 2002; 240: 885-8.
19. Jonas JB. Degenring RF, Kreissig I, Friedemann T, Akkoyun
I. Exudative age-related macular degeneration treated
by intravitreal triamcinolone acetonide. A prospective
comparative nonrandomized study. Eye 2004; 25:.
20. Bressler S. Bressler NM, Clemons T. Ferris FL, Milton
RC, Klein R, et al. Ocular Risk Factors for Developing
Neovascular AMD in the Fellow Eyes of Patients with
Unilateral Neovascular AMD. Invest Ophthalmol Vis Sci
2004; 45:2360.
Læknablaðið 2005/91 595