Læknablaðið - 15.05.2006, Síða 21

FRÆÐIGREINAR / HÁÞRÝSTINGUR
arnar voru notaðar við úrvinnslu en fjöldi mælinga
árið 2003 var notaður sem mælikvarði á hversu oft
mælingar fóru fram. Til að kanna aðra sjúkdóma
var leitað í tölvuskráðum sjúkraskýrslum stöðv-
arinnar (Medicus) og leitað sérstaklega að grein-
ingum um kransæðasjúkdóm, sykursýki eða offitu.
LDL-kólesteról var reiknað með því að nota
Friedewald reikniaðferð.
Rannsóknin var samþykkt af Persónuvernd og
Vísindasiðanefnd. Tölfræðileg úrvinnsla var gerð
með SPSS (útgáfa 12.01) og tölfræðileg marktækni
miðuð við p-gildi minna en 0.05 við tvíhliða próf-
un.
Niðurstöður
Alls voru 982 sjúklingar ineð greininguna
háþrýstingur. Af þeim voru 437 (45%) karlar og
545 (55%) konur. Þeir voru á aldrinum 23 til 87
ára, meðalaldur 61,3 ár (13 SD). Algengi greinds
háþrýstings miðað við þennan fjölda og þann
íbúafjölda sem er á svæðinu er 8,5% í aldurshópn-
um 35 til 74 ára.
Dreifing blóðþrýstingsgilda er sýnd á myndum
1 og 2. Slagbilsþrýstingur var að meðaltali 145
mmHg (16SD) og hlébilsþrýstingur 86 mmHg
(9SD). Meðal karla voru slag- og hlébilsþrýstingur
að meðaltali 144 mmHg (15SD) og 87 mmHg (9
SD) og sambærilegar tölur fyrir konur voru 144
mmHg (17SD) og 84 mmHg (9 SD). Aðeins 27%
þessara háþrýstingssjúklinga höfðu blóðþrýstings-
gildi undir þeim viðmiðunarmörkum sem al-
mennt er mælt með í meðferðarleiðbeiningum,
það er undir 140/90 mmHg, 70% höfðu hærri
blóðþrýsting og hjá 3% sjúklinga fundust engar
upplýsingar um blóðþrýstingsgildi. Af þeirn sem
náðu meðferðarmarkmiðum voru 63% konur.
Fleiri konur en karlar höfðu bæði hlébils- og slag-
bilsþrýsting undir meðferðarmarkmiðum, 35% á
móti 28% hvað varðar slagbilsþrýsting (p=0,04)
og 66% á móti 50% hvað varðar hlébilsþrýsting
(p<0,001). Fleiri sjúklingar náðu ekki meðferðar-
markmiðum slagbilsþrýstings en hlébilsþrýstings
eða 465 (47%) á móti 195 (20%). Eins og sýnt er
í töflu I þá hafði blóðþrýstingur verið mældur hjá
608 (62%) sjúklinganna á heilsugæslustöðinni árið
2003 en 40% karla og 36% kvenna höfðu enga
blóðþrýstingsmælingu það árið. Auk þess hafði
blóðþrýstingur hjá um fjórðungi sjúklinganna
verið mældur aðeins einu sinni.
Blóðprufur höfðu verið teknar hjá 78% sjúk-
linganna og voru í langflestum tilvikum mældar
blóðfitur og blóðsykur. Meðalgildi kólesteróls
var 6,0 mmol/L (1.0 SD), HDL-kólesteról var
að meðaltali 1,4 mmol/L (0,5 SD), þríglýseríðar
1,7 mmol/L (0,9 SD) og blóðsykur var að meðal-
tali 5,8 mmol/L (1,6 SD). Af þeim sjúklingum
ACE Inhibitors
Antiotonsion II Receptor Antiotension Receptor
ACE Inhibitors+Thiazids
4%
Figure 3. Proportion (percentage) ofdifferent drugs used as a single drug treatment or
combination preparations for hypertension.
sem höfðu farið í blóðprufur voru 338 (47%) með Figure 4. The number of
kólesterólgildi yfir 6,0 mmol/L og 604 (84%) með patients on different drugs
gildi yfir 5,0 mmol/L. Af þeim 526 sjúklingum forhypertension.
sem höfðu farið í mælingu á þríglýseríðum voru
214 (41%) með gildi yfir 1,7 mmol/L. Blóðsykur
hafði verið mældur hjá 634 sjúklingum og voru
71 (11%) með gildi yfir 7,0 mmol/L og 104 (16%)
með gildi yfir 6,4 mmol/L. Alls voru 86 sjúklingar
með sjúkdómsgreininguna sykursýki samkvæmt
sjúkraskýrslum og auk þess höfðu 54 sjúklingar
Table 1. Number of blood pressure measurements 2003.
Men Women
N % N %
No measurement 176 40 198 36
One measurement 107 25 131 24
Two measurements 73 17 95 18
Three measurements 38 9 54 10
Four measurements 17 4 24 4
Five measurements 11 2 24 4
Six measurements 9 2 7 1
More than six measurements 5 1 10 3
Læknablaðið 2006/92 377