Læknablaðið - 15.11.2007, Page 45
UMRÆÐUR O G FRETTIR
ÆVISÖGUR LÆKNA
Mörg þessara rita er víða að finna í bókasöfn-
um en önnur eru aðeins til í Landsbókasafni eða
bókasafni Seðlabankans.
Aldursdreifing og kynjaskipting
Elstur þeirra lækna sem hér eru taldir er Hrafn
Sveinbjarnarson (f. um 1170) en yngstir eru Gísli
H. Sigurðsson og Kári Stefánsson báðir fæddir
1949. Ekki er kunnugt um ævisögur eða end-
urminningarrit lækna sem fæddir eru eftir 1950.
Samantekt þessi nær til ársloka 2006.
Sjö læknar eru fæddir fram til ársins 1800,
þrír eru fæddir 1801-1850, frá 1851-1900 eru 42
og 35 eru fæddir 1901-1950. Allir þessir læknar
eru taldir í ritinu Læknar á íslnndi (Gunnlaugur
Haraldsson: Læknar á íslandi, 4. útgáfa, Þjóðsaga
2000) en þar eru samtals taldir 2022 læknar. Hér
eru taldir 87 eða rúmlega fjórir af hundraði.
Læknum hefur fjölgað talsvert frá því að Læknar
á íslandi kom út árið 2000 og því lækkar þessi
hundraðstala sem því nemur.
Athyglisvert er að í þessum hópi er að-
eins kona, Kristjana Helgadóttir (f. 1921). í því
sambandi má benda á að örfáar konur voru í
læknastétt fyrir 1950.
Vafalaust eru margir sem þekkja til þeirra rita
sem hér eru talin en aðrir sem áhuga hafa á því
sem ritað hefur verið um líf og störf lækna kynnu
að sækja hér nokkurn fróðleik og hafa gagn af.
Skrá
Ámi Ámason f. 1885
Leifturmyndir frá læknadögum. Minningaþættir
héraðslækna. Þorsteinn Matthíasson skráði og
safnaði. Bókamiðstöðin 1970:123-35.
Ámi Björnsson f. 1923
Fimm læknar segja frá. Minningar úr lífi og starfi
fimm þekktra lækna. Önundur Bjömsson tók
saman. Setberg 1995:151-205.
Ámi Vilhjálmsson f. 1894
Leifturmyndir frá læknadögum. Minningaþættir
héraðslækna. Þorsteinn Matthíasson skráði og
safnaði. Bókamiðstöðin 1970:13-32.
Bjami Hannesson f. 1938
Horfst í augu við dauðann. Tólf íslendingar
segja frá afdrifaríkum atburðum. Guðmundur
Árni Stefánsson og Önundur Bjömsson skráðu.
Setberg 1983:110-32.
Bjami Jensson f. 1857
Faðir minn læknirinn. Hersteinn Pálsson bjó
tiprentunar. Skuggsjá 1974: 9-28.
Bjami Jónsson f. 1909
Á Landakoti. Setberg 1990. 256 bls.
Bjami Konráðsson f. 1915
Æviágrip og viðtaeftir Elínu Ólafsdóttur, Jónas
Ragnarsson, Matthías Kjeld og Þorvald Viðar
Guðmundsson. Gefið út í tilefni 40 ára afmælis
rannsóknadeildar Landspítalans og sögusýningar
um lækningarannsóknir á íslandi, haldin í
Landsbókasafni - Háskólabókasafni 1998.
Bjami Pálsson f. 1719
1. Sveinn Pálsson. Ævisaga Bjama Pálssonar.
Formáli eftir Sigurð Guðmundsson. Ámi
Bjamason. Akureyri 1944.115 bls.
2. Jón Steffensen. „Bjami Pálsson og samtíð
hans." Andvari 1960; 85: 99-116.
3. Steindór Steindórsson. íslenskir
náttúrufræðingar. Menningarsjóður 1981: 65-81.
4. Menning og meinsemdir. Ritgerðasafn eftir Jón
Steffensen. Sögufélag 1975: 216-34.
5. Sveinn Pálsson. Ævisaga Bjama Pálssonar.
Leirárgörðum 1800.112 bls.
Bjami Snæbjömsson f. 1889
Læknar segja frá. Úr lífi og starfi átta þjóðkunnra
lækna. Gunnar G. Schram skráði. Setberg 1970:
65-92.
Björgúlfur Ólafsson f. 1882
Æskufjör og ferðagaman. Endurminningar.
Snæbjörn Jónsson 1966. 302 bls.
Bjöm Guðbrandsson f. 1917
Minningar bamalæknis. Lífssaga Bjöms
Guðbrandssonar. Matthías Viðar Sæmundsson
skráði. Forlagið 1987.178 bls.
Bjöm Jónsson f. 1920
1. Veraldarsaga Sauðkræklings, minningar Bjöms
Jónssonar læknis. 1. Glampar á götu. Skjaldborg
1989. 262 bls.
2. Veraldarsaga Sauðkræklings, minningar Bjöms
Jónssonar læknis. 2. Þurrt og blautt að vestan.
Skjaldborg 1990. 350 bls.
Björn Ólafsson f. 1862
Guðmundur Bjömsson. Brugðið upp augum.
Saga augnlækna á íslandi frá öndverðu til987.
Háskólaútgáfan 2001: 29-70.
Bjöm Sigurðsson f. 1913
1. Sigurbjöm Einarsson. Dr. Björn Sigurðsson.
Minningarorð við útför hans 21. október 1959.
Setberg 1959.14 bls.
2. Bjöm Sigurðsson dr. med. Ritverk 1936-1962.
Reykjavík 1990: xiv-xxxii.
3. Halldór Þormar. „Bjöm Sigurðsson." Andvari
1991; 116:13-41.
Bjöm Önundarson f. 1927
Fimm læknar segja frá. Minningar úr lífi og starfi
fimm þekktra lækna. Önundur Björnsson tók
saman. Setberg 1995:114-150.
Davíð Davíðsson f. 1922
1. Bók Davíðs. Rit tiheiðurs Davíð Davíðssyni
eftir 35 ára starf sem prófessor við Háskóla
íslands og yfirlæknir á Landspítala. Fyrri hluti.
Háskólaútgáfan 1996: xxiii-xcii.
2. Frá liðnum tímum og líðandi. Pétur Hafstein
Lárusson tók saman. Skjaldborg 2002: 9-53.
Erlingur Þorsteinsson f. 1911
1. Æviminningar Erlings Þorsteinssonar læknis.
Iðunn 1990. 259 bls.
2. „Erlingur Þorsteinsson segir frá". Læknablaðið
1995; 83; Fylgirit 29: 5-42.
Esra Pétursson f. 1918
Ingólfur Margeirsson, Sálumessa syndara. Ævi
og eftirþankar Esra S. Péturssonar geðlæknis og
sálkönnuðar. Hrísey 1997. 272 bls.
Friðrik Einarsson f. 1909
Gylfi Gröndal. Læknir í þrem löndum.
Endurminningar dr. Friðriks Einarssonar. Setberg
1979.195 bls.
Gísli Hjálmarsson f. 1807
Sigurður Gunnarsson. Æviminning Gísla
Hjálmarssonar læknis í Austfirðingafjórðimgi.
Kaupmannahöfn 1880. 36 bls.
Gísli Pálsson f. 1902
Faðir minn læknirinn. Hersteinn Pálsson bjó
tiprentunar. Skuggsjá 1974: 243-55
Gísli H. Sigurðsson f. 1949
Ólafur E. Friðriksson. Læknir á vígvelli. Störf
Gísla H. Sigurðssonar læknis í hemumdu
Kuweit. Iðunn 1991. 256 bls.
Guðmundur Bjömson f. 1864
1. Mánasilfur I. bindi. Gils Guðmundsson tók
saman. Iðunn 1979: 94-100.
2. PálV.G. Kolka. „Guðmundur Bjömson
landlæknir." Andvari 1955; 80: 3-22. Einnig í
Merkir íslendingar. Nýr flokkur. II. bindi. Jón
Guðnason bjó tiprentunar. Bókfellsútgáfan
1963:199-220.
Guðmundur Hannesson f. 1866
1. Læknabókin. Helgafell949:11-26.
2. Níels Dungal. „Guðmundur Hannesson
prófessor." Andvari 1958; 83: 3-36.
Einnig í Merkir íslendingar. Nýr flokkur.
IV. bindi. Jón Guðnason bjó tiprentunar.
Bókfellsútgáfan 1965: 243-80.
3. Faðir minn læknirinn. Hersteinn Pálsson bjó
tiprentunar. Skuggsjá 1974: 83-108.
4. Guðmundur Bjömsson. Brugðið upp augum.
Saga augnlækninga á íslandi frá öndverðu til987.
Háskólaútgáfan 2001: 71-86.
5. Mánasilfur II. bindi. Gils Guðmundsson tók
saman. Iðunn 1980: 92-101. Einnig í Skagfirskum
fræðum 1945; VI. bindi: 12-44.
Guðmundur Magnússon f. 1863
1. Sæmundur Bjamhéðinsson. „Guðmundur
prófessor Magnússon læknir." Skímir 1925;
79:1-15. Einnig í Merkir íslendingar. Nýr
flokkur. I. bindi. Jón Guðnason bjó tiprentunar.
Bókfellsútgáfan 1962: 281-97.
2. Guðmundur Thoroddsen. „Aldarminning.
Guðmundur Magnússon prófessor."
Læknablaðið 1963; 47:122-31.
Guðmundur Thoroddsen f. 1887
1. Ferðaþættir og minningar. Erindasafnið II.
Útvarpstíðindi 1943. 62 bls.
2. Læknar segja frá. Úr lífi og starfi átta
þjóðkunnra lækna. Gunnar G. Schram skráði.
Setberg 1970:129-47.
3. Skúli Thoroddsen. Læknar segja frá. Úr lífi og
starfi átta þjóðkunnra lækna. Gunnar G. Schram
skráði. Setberg 1970:149-68.
4. Við sem byggðum þessa borg. Endurminningar
níu Reykvíkinga. Vilhjálm S. Vilhjálmsson tók
saman. Oddi 1957: 92-142.
5. Faðir minn læknirinn. Hersteinn Pálsson bjó
tiprentunar. Skuggsjá 1974: 203-14.
Gunnlaugur Claessen f. 1881
1. Sigurjón Jónsson. „Gunnlaugur Claessen."
Andvari 78 (1953): 3-21. Einnig í Merkir
íslendingar. Nýr flokkur. VI. bindi. Jón Guðnason
bjó tiprentunar. Bókfellsútgáfan 1967: 217-37.
2. Ásmundur Brekkan. „Upphaf
röntgenlækninga á íslandi. Brautryðjandinn."
Læknablaðið 1995; 81: 783-9.
Haraldur Jónsson f. 1897
Faðir minn læknirinn. Hersteinn Pálsson bjó
tiprentunar. Skuggsjá 1974: 235-42.
Helgi Ingvarsson f. 1896
1. Guðrún P. Helgadóttir. Helgi læknir
Ingvarsson. Setberg 1989. 377 bls.
2. Læknar segja frá. Úr lífi og starfi átta
þjóðkunnra lækna. Gunnar G. Schram skráði.
Setbergl970: 43-64.
LÆKNAblaðið 2007/93 777