Læknablaðið - 15.06.2011, Blaðsíða 7

RITSTJÓRNARGREIN
Uppskerum eins og við sáum
Árið 2006 kynnti Háskóli íslands langtíma-
markmið um afburðaárangur í menntun og
vísindum. Leiðarljós var sú uppbygging
sem átt hafði sér stað frá stofnun skólans og
framtíðarsýn um mikilvægi öflugs háskóla
til að stuðla að verðmætasköpun, hagsæld
og heilbrigðu samfélagi. Fyrsta skref var
að setja stefnu til fimm ára með ýtarlegri
aðgerðaáætlun um hvað þyrfti að gera til
að komast áleiðis. Nú á aldarafmælisári
skólans, þegar ljóst er að langflestum
áfangamarkmiðum sem sett voru fyrir fimm
árum hefur verið náð, hefur Háskóli íslands
ítrekað langtímamarkmið sitt og sett stefnu
til næstu fimm ára, til ársins 2016.
Starfsfólk og stúdentar heilbrigðisvís-
indasviðs1 Háskóla íslands hafa með
metnaði sínum, staðfestu og óþrjótandi
vinnuframlagi lagt verulega af mörkum
til að skólinn næði markmiðum sínum,
þrátt fyrir erfiðar aðstæður. Þannig hefur
fjöldi birtinga vísindagreina í kröfuhörðustu
alþjóðlegu tímaritum og fjöldi tilvitnana
tvöfaldast á fimm árum, hvoru tveggja
staðfest af alþjóðlegum gagnagrunnum.
Doktorsnemum í heilbrigðisvísindum hefur
fjölgað verulega og fjármagn úr erlendum
samkeppnissjóðum þrefaldast. Þessi víðtæki
árangur hefur náðst með gjöfulu samstarfi
við fjölmargar innlendar og erlendar vís-
indastofnanir og fyrirtæki. Árangurinn
skilar íslensku atvinnulífi betur menntuðu
fólki og eykur virðingu Háskóla Islands á
alþjóðavettvangi og gerir hann eftirsóttan
til samstarfs.
Háskóli Islands og Landspítali hafa
um árabil átt nána samvinnu sem miðar
að því að efla kennslu og rannsóknir í
heilbrigðisvísindagreinum og bæta þjón-
ustu við sjúklinga og aðstandendur.
Með því að sameina krafta hafa þessar
stofnanir átt mikilvægan þátt í að skapa
hér afbragðsgóða heilbrigðisþjónustu og
skapað einn öflugasta þekkingarklasann
í íslensku vísindasamfélagi. Nemendur
í heilbrigðisvísindagreinum hafa fengið
inngöngu til framhaldsnáms í bestu og
kröfuhörðustu háskóla heims. Þeir hafa
aimennt staðið sig mjög vel, vakið athygli
og oft fengið tilboð um starf að námi
loknu. Sendinefndir frá virtum háskóla- og
spítalastofnunum hafa heimsótt Landspítala
og Háskóla íslands og óskað eftir samstarfi,
bæði í kennslu og rannsóknum. Þetta eru
allt góðar vísbendingar um gæði náms í
heilbrigðisvísindum.
Eitt stærsta samstarfsverkefni Land-
spítala og Háskóla íslands um þessar
mundir er bygging nýs háskólasjúkrahúss
og húsnæðis fyrir heilbrigðisvísindadeildir
skólans. Þetta mun gjörbreyta aðstæðum á
spítalanum og háskóladeildunum til hins
betra og leiða til nánari samþættingar í
starfi spítala og skóla. Þetta gerir einnig
fært að tengja betur saman starf heil-
brigðisvísindadeilda skólans sem eru nú
með starfsemi á mörgum stöðum.
Ef litið er 100 ár aftur í tímann, sést
hvað framtíðarsýn, stórhugur og ein-
beittur vilji geta kallað fram. Háskóli
íslands var stofnaður árið 1911 við afar
þröngar aðstæður í samfélaginu. í fyrstu
voru fjórar deildir starfræktar við skólann;
guðfræðideild, læknadeild, lagadeild og
heimspekideild. Fyrsta haustið innrituðust
45 stúdentar, þar af ein kona, Kristín
Ólafsdóttir, sem átti eftir að útskrifast sem
læknir, fyrst kvenna. Háskóli íslands er
afar þakklátur íslenskum læknum fyrir að
hafa gefið skólanum málverk af Kristínu til
minningar um frumkvöðul og afrekskonu.
Margt hefur breyst frá því Kristín innritaðist
í Háskóla íslands. Stúdentar eru nú
14.000 og konur eru í meirihluta á öllum
námsstigum, þar á meðal í doktorsnámi.
Deildir skólans eru orðnar 25 talsins og
skólinn hefur þróast í að vera alþjóðlegur
rannsóknarháskóli.
íslendingar hafa náð mikilvægum
árangri í uppbyggingu heilbrigðiskerfis
og vísindaþekkingar sem er bakhjarl þess.
Um fátt ríkir meiri sátt í samfélaginu en
mikilvægi heilbrigðiskerfisins og þess að
það þjóni samfélaginu öllu. Því er brýnt
að standa vörð um þann árangur sem
náðst hefur og halda sókninni áfram.
Sum viðfangsefnin eru þekkt, svo sem
krabbamein, lífsstílssjúkdómar, öldrunar-
þjónusta, lyfjaónæmi, geðsjúkdómar og
fleira. En við verðum einnig að byggja upp
heilbrigðismenntakerfi sem gerir fært að fást
við ný og óþekkt viðfangsefni. Umfram allt
verðum við að leggja sérstaka áherslu á
að styðja við afreksfólk á sviði vísinda.
Hver einasta íslensk fjölskylda nýtur
þjónustu heilbrigðiskerfisins. Við viljum
að þessi þjónusta sé framúrskarandi. Það
verður hún ef stjómvöld og þeir sem bera
ábyrgð á menntun, vísindum og þjónustu
heilbrigðiskerfisins sameinast um skýra
framtíðarsýn og ásetning um uppbyggingu
af metnaði.
Heimild
1. Ingólfsdóttir K. Nýtt heilbrigðisvísindasvið Háskóla
íslands og háskólasjúkrahúsið Landspítali. Læknablaðið
2008; 94: 657.
Harvest as we sow
editorial written on occasion of University of lceland's
centennial. Kristín Ingólfsdóttir — President and Rector of
University of lceland.
LÆKNAblaðið 2011/97 347