Læknablaðið - 15.06.2011, Blaðsíða 43
FRÁ SIÐANEFND LÍ
Hirtn 15. október 2010 voru á dómþingi Héraðsdóms
Reykjavíkur dómkvaddir matsmenn til að framkvæma mat
á því hvort matsbeiðandi A, hafi orðið fyrir einelti af hálfu
matsþola, Ásgerðar Halldórsdóttur. Matsmenn hafi fengið
matsbeiðni, dagsetta 20. júlí 2010, undirritaða af Jóhanni
H. Hafstein/Ergo lögmenn, lögmanni matsbeiðanda, ásamt
fylgiskjölum. Jafnframt hafi þeir fengið álitsgerð Högna
Óskarssonar /Humus ehf., dagsetta 25. okt. 2010 vegna kröfu
Ergo lögmanna til Héraðsdóms Reykjavíkur vegna meints
eineltis á vinnustað, og síðar viðbót við hana, dagsetta þann
10. nóv. 2010. Þá hafi matsmenn fengið athugasemdir Jóhanns
H. Hafstein/Ergo lögmenn við álitsgerð Högna Óskarssonar/
Humus ehf., dags. 10. nóvember og aftur svar Högna
Óskarsonar/Humus ehf. við athugasemdum Ergo lögmanna
frá 10. nóvember við álitsgerð Högna Óskarssonar dags. 22.
nóv. 2010.
í matsbeiðni Jóhanns H. Hafsteins frá 20. júlí 2010 er óskað
eftir skriflegu og rökstuddu mati á eftirfarandi:
I. Getur matsmaður staðreynt að matsbeiðandi hafi orðið
fyrir einelti af hálfu matsþola, Ásgerðar Halldórsdóttur,
bæjarstjóra? Ef spurningunni er svarað játandi er þess
óskað að matsmaður fjalli ítarlega um með hvaða hætti
matsbeiðandi hafi orðið fyrir einelti af hennar hálfu og
svari jafnframt neðangreindum spurningum:
A. Hvaða afleiðingar hefur staðreynt einelti haft á
sjálfsmynd, líðan og heilsu matsbeiðanda?
B. Hvaða úrræða er unnt að grípa til þannig að líkur
standi til að matsbeiðandi nái fyrri heilsu og eðlilegri
andlegri líðan?
C. Hvernig má fyrirbyggja að staðreynt einelti í garð
matsbeiðanda haldi áfram?
D. Hvenær má ætla að matsbeiðandi geti hafið störf að
nýju hjá matsþola, Seltjamamesbæ?
E. Til hvaða aðgerða þarf að grípa í vinnuumhverfinu á
skrifstofu matsþola, Seltjarnarnesbæjar, til að auka líkur
á að matsbeiðandi geti rækt starf sitt framvegis ef
hann nær heilsu á ný?
Tilefni álitsgerðar Högna Óskarssonar er framangreind
matsbeiðni eins og reyndar kemur fram í upphafi
álitsgerðarinnar þar sem Högni greinir frá því að hann
sé geðlæknir, stjórnendaþjálfari og ráðgjafi fyrirtækja og
stofnana í málum sem lúti að andlegu og félagslegu heilsufari
starfsmanna. Hann hafi verið beðinn um af matsþola að skoða
gögn og annað sem tengist málinu, til þess að meta hvort
um einelti hafi verið að ræða. Rétt sé einnig að taka fram að
hann hefði setið í bæjarstjórn Seltjarnarnesbæjar árin 1994-2002
og ýmsum nefndum sem fulltrúi Neslistans.
í lokaorðum álitsgerðar Högna segir:
Ekki dregið í efa að matsbeiðanda hafi liðið illa, þó
að ekki liggi fyrir formleg greining um geðröskun
eða sjúkdóm. Það er reyndar óvenjulegt að mati
undirritaðs að óvinnufærni vegna „talsverðra álags- og
þunglyndiseinkenna", eins og segir í læknisvottorði,
standi í sex mánuði eða lengur eins gerst hefur í tilfelli
matsbeiðanda. En hvert tilfelli er einstakt og verður því
ekki nánar farið út í þetta hér.
í dæmunum fimm, sem fjallað er um hér að framan
út frá upplýsingum í matsbeiðni og skýringum matsþola
og tilvitnunum í tölvusamskipti og fundargerðir
Seltjamarnesbæjar, þá er niðurstaða undirritaðs sú, að
vanlíðan matsbeiðanda sé ekki hægt að rekja til meints
eineltis eða ofsókna af hálfu matsþola. Þetta staðfestist
enn frekar þegar lög og reglugerð um einelti er skoðuð.
Atvikalýsingar uppfylla engan veginn þau skilmerki sem
flokkast undir einelti.
Vottorð heilsugæskulæknis og sálfræðings sanna
heldur ekki á neinn óyggjandi hátt að orsök vanlíðunar
matsbeiðanda megi rekja til eineltis eða ofsókna.
Einhverjar aðrar skýringar hljóta því að liggja að baki
heilsubresti matsbeiðanda.
Siðanefnd lítur svo á að engan veginn verði litið á álitsgerð
Högna Óskarssonar sem læknisverk eða að A hafi stöðu
sjúklings gagnvart lækni þannig að ákvæði Codex Ethicus taki
til máls þessa. Álitsgerð Högna var unnin að beiðni matsþola
í matsmáli og fól í sér almennt mat hans og skoðun á því
álitaefni sem borið var undir matsmenn og ber að skoða
sem hluta málatilbúnaðar í matsmáli. Enda þótt finna megi
að orðalagi í lokasetningu tilvitnaðra lokaorða álitsgerðar
læknisins þykja þau ekki varða við 11. gr. Codex Ethicus.
Að öðru leyti er ekki að heldur sýnt fram á það af hálfu
kvartanda að umfjöllun og efnistök Högna í álitsgerð þessari
feli í sér brot á Codex Ethicus og er Högni því sýkn af
ásökunum um brot á siðareglum lækna.
ÚRSKURÐAR0RÐ
Högni Óskarsson læknir gerðist ekki brotlegur við Siðareglur
lækna (Codex Ethicus) í álitsgerð sinni frá 25. október 2010.
Allan V. Magnússon
Hulda Hjartardóttir Stefán B. Matthíasson
LÆKNAblaðið 2011/97 383