Læknablaðið - 15.06.2011, Blaðsíða 34

UMFJÖLLUN O G GREINAR
„Margir af þeim
sjúkdótnum sem við
erum að fást við í
dag stafa afþví að
við hreyfum okkur
einfaldlega ekki
nóg," segir Ingibjörg
Jónsdóttir.
Hreyfing sem meðferðarform
■ ■ ■ Hávar Sigurjónsson
Félag íslenskra endurhæfingarlækna, Félag íslenskra heimilislækna, Félag íslenskra sjúkraþjálfara og Lýðheilsustöð
stóðu fyrir málþinginu Hreyfing sent nteðferðarfornt á Reykjalundi föstudaginn 13. maí. Málþingið sóttu um 200
starfsmenn heilbrigðisþjónustunnar, læknar, hjúkrunarfræðingar, sjúkraþjálfarar og aðrir áhugasamir um efnið.
Aðalfyrirlesari málþingsins var Dr.
Ingibjörg Jónsdóttir prófessor við Stofnun
um streitulækningar í Gautaborg en
Ingibjörg hefur um árabil stundað
rannsóknir á streitu og tengslum
hennar við hreyfingu, kyn, hormóna og
fleira. Hún hefur ásamt fleirum unnið
að því að koma á hreyfiseðlakerfi og
hreyfimeðferð við ýmsum sjúkdómum í
vestursænska heilbrigðiskerfinu og situr
í nefnd tengdri lyfjaráði sem ber ábyrgð
á hreyfiseðlakerfinu. Ingibjörg er vinsæll
alþjóðlegur fyrirlesari um þessi mál og
því fengur að fá hana hingað til að
fjalla um efnið.
Enginn ágreiningur um gildi hreyfingar
í máli Ingibjargar kom fram að enginn
ágreiningur er lengur meðal heilbrigðis-
starfsmanna um hvort hreyfing hafi
áhrif til góðs á ýmsa sjúkdóma. „Það er
búið að rannsaka það nægilega mikið
á undanförnum árum til að staðfesta
það ótvírætt. Hvað varðar sjúkdóma og
áhættuþætti tengda hjarta- og æðakerfinu
og sykursýki er það varla áhugavert að
rannsaka það lengur því það er ein-
faldlega staðreynd. Það sem við höfum
áhuga á að rannsaka í dag er hvers
konar hreyfing hentar einstaklingnum
eftir sjúkdómi, kyni, aldri og andlegu
og líkamlegu ástandi. Líkamskerfi okkar,
öndunarkerfið, vöðvakerfið, hjarta og
æðakerfið er gert fyrir hreyfingu. Margir
af þeim sjúkdómum sem við fáumst
við í dag stafa af því að við hreyfum
okkur einfaldlega ekki nóg. Líkaminn
hefur ekkert breyst en lífsstíllinn hefur
gerbreyst. Alþjóðaheilbrigðisstofnunin,
WHO, hefur gefið út að 70% allra
sjúkdóma í heiminum í dag stafi af
hreyfingarleysi, reykingum og mataræði.
Hreyfing læknar ekki alla sjúkdóma en
sem meðferðartæki í heilbrigðisþjónustu
getur hún læknað ýmsa sjúkdóma eða
bætt líðan sjúklings verulega. Það hefur
tekið okkur mörg ár í Svíþjóð að fá
hreyfingu viðurkennda sem meðferðar-
form til jafns við lyf og aðgerðir. Þetta
er langt ferli og það er ekki síður
strembið að fá heilbrigðisstarfsmenn tii
að trúa á gildi hreyfingar sem meðferð.
Það er lífseig bábilja að sjúklingar vilji
ekki hreyfa sig. Það er einfaldlega rangt.
Kannanir hafa sýnt að hreyfiseðlar hafa
65-70% fylgni á meðan fylgni lyfseðla er
50%. Ef sjúklingurinn fær réttar upplýs-
ingar fer hann eftir ráðleggingum um
hreyfingu. Það þarf hins vegar að gera
þetta rétt og ráðleggja sjúklingnum á
réttan hátt og fylgja því markvisst eftir.
Það nægir ekki að segja við sjúklinginn
að hann eigi að fara út og hreyfa sig. Ef
við tökum þetta jafnalvarlega og lyfja-
gjöf, þarf að meta ástand sjúklingsins og
miða hreyfingu hans við sjúkdóminn og
líkamlegt og andlegt ástand. Þarna er
lykilatriði að læknir og sjúkraþjálfari eigi
gott samstarf en reynsla okkar í Vestur-
Svíþjóð er sú að eftir að læknirinn hefur
skoðað sjúklinginn og gefið út hreyfi-
seðilinn þá tekur sjúkraþjálfarinn við
og klæðskerasaumar hreyfinguna miðað
við þarfir og getu sjúklingsins. Það er
374 LÆKNAblaöið 2011/97