Læknablaðið - 15.05.2013, Síða 21
RANNSOKN
vísbendingar um hvort TS-æðarannsókn sé líkleg til árangurs og
þá um leið hvort hún er réttlætanleg.
Helstu annmarkar rannsóknarinnar voru þeir að hún var aftur-
skyggn og margir sérfræðingar komu að TS og hjartaþræðingum.
Niðurstöður hjartaþræðingar og TS sem liggja til grundvallar voru
ekki staðlaðar og fyrir kom að erfitt var að fella niðurstöðu undir
skilgreiningar rannsóknarinnar. Rannsóknin tók aðeins til fólks
sem fór bæði í TS og hjartaþræðingu og eins og við var að búast var
hátt hlutfall hjartasjúkdóma (60,4%) í úrtakinu. Úrtak rannsóknar-
innar er því ekki þverskurður af almenningi og endurspeglar ekki
almennt þýði og varhugavert að yfirfæra niðurstöður rannsóknar
algjörlega á almenna notkun TS-rannsókna af kransæðum.
í stuttu máli sagt er TS-kransæðarannsókn gagnleg aðferð til
útilokunar kransæðasjúkdóms með almennt gott greiningargildi
sem þó er nokkuð breytilegt á milli kransæðasvæða. Þegar kalk
í æðum er umtalsvert (Agatston-skor yfir 400) minnkar sértæki
og neikvætt forspárgildi lækkar og erfiðara verður að útiloka
marktæka kransæðaþrengingu í æð, en það á þó einungis við
æðina sem kalkið er í og því varhugavert að útiloka gagnsemi TS-
kransæðarannsóknar þó Agatston-skor sé hærra. Út frá þessum
vangaveltum og okkar niðurstöðum getum við því ekki sagt að
til sé neinn þröskuldur sem segir til um hvort TS-æðarannsókn er
gagnslaus eða ekki. Agatston-skor eitt og sér er ekki áreiðanlegt til
að spá fyrir um kransæðasjúkdóm.
Þakkir
Þakkir fá starfsfólk Læknisfræðilegrar myndgreiningar og hjarta-
deildar 14-G á Landspítala fyrir hjálp og afnot af aðstöðu þeirra.
Tölfræðingar hjá Tölfræðimiðstöð HI fá einnig þakkir fyrir aðstoð
við tölfræðiúrvinnslu.
Heimildir
1. Jones CM, Athanasiou T, Dunne N, Kirby J, Attaran S,
Chow A, et al. Multi-slice computed tomography in
coronary artery disease. Eur J Cardiothorac Surg 2006; 30:
443-50.
2. Lloyd-Jones D, Adams RJ, Brown TM, Camethon M,
Dai S, De Simone G, et al. Heart Disease and Stroke
Statistics-2010 Update. A Report From the American
Heart Association. Circulation 2009 Dec 17.
3. Aspelund T, Gudnason V, Magnusdottir BT, Andersen
K, Sigurdsson G, Thorsson B, et al. Analysing the large
decline in coronary heart disease mortality in the Icelandic
population aged 25-74 between the years 1981 and 2006.
PLoS One 2010; 5: el3957.
4. Bourassa MG. The history of cardiac catheterization. Can J
Cardiol 2005; 21:1011-4.
5. Mueller RL, Sanbom TA. The history of interventional
cardiology: cardiac catheterization, angioplasty, and
related interventions. Am Heart J1995; 129:146-72.
6. Arbab-Zadeh A, Texter J, Ostbye KM, Kitagawa K, Brinker
J, George RT, et al. Quantification of lumen stenoses with
known dimensions by conventional angiography and
computed tomography: implications of using conventio-
nal angiography as gold standard. Heart 2010; 96:1358-63.
7. Delgado K, Williams M. Diagnostic accuracy for coronary
artery disease of multislice CT scanners in comparison
to conventional coronary angiography: an integrative
literature review. J Am Acad Nurse Pract 2010; 22:496-503.
8. Meijboom WB, Meijs MF, Schuijf JD, Cramer MJ, Mollet
NR, van Mieghem CA, et al. Diagnostic accuracy of
64-slice computed tomography coronary angiography: a
prospective, multicenter, multivendor study. J Am Coll
Cardiol 2008; 52:2135-44.
9. Zhang LJ, Wu SY, Wang J, Lu Y, Zhang ZL, Jiang SS,
et al. Diagnostic accuracy of dual-source CT coronary
angiography: The effect of average heart rate, heart rate
variability, and calcium score in a clinical perspective. Acta
Radiol 2010; 51: 727-40.
10. Agatston AS, Janowitz WR, Hildner FJ, Zusmer NR,
Viamonte M, Jr., Detrano R. Quantification of coronary
artery calcium using ultrafast computed tomography. J
Am Coll Cardiol 1990; 15:827-32.
11. Choi HS, Choi BW, Choe KO, Choi D, Yoo KJ, Kim MI, et
al. Pitfalls, artifacts, and remedies in multi- detector row
CT coronary angiography. Radiographics 2004; 24: 787-
800.
12. Brodoefel H, Reimann A, Burgstahler C, Schumacher F,
Herberts T, Tsiflikas I, et al. Noninvasive coronary angiog-
raphy using 64-slice spiral computed tomography in an
unselected patient collective: effect of heart rate, heart rate
variability and coronary calcifications on image quality
and diagnostic accuracy. Eur J Radiol 2008; 66:134-41.
13. Raff GL, Gallagher MJ, O'Neill WW, Goldstein JA.
Diagnostic accuracy of noninvasive coronary angiography
using 64-slice spiral computed tomography. J Am Coll
Cardiol 2005; 46: 552-7.
14. Ong TK, Chin SP, Liew CK, Chan WL, Seyfarth MT, Liew
HB, et al. Accuracy of 64-row multidetector computed
tomography in detecting coronary artery disease in 134
symptomatic patients: influence of calcification. Am Heart
J 2006; 151:1323 el-6.
15. Abbara S, Arbab-Zadeh A, Callister TQ, Desai MY,
Mamuya W, Thomson L, et al. SCCT guidelines for per-
formance of coronary computed tomographic angiog-
raphy: a report of the Society of Cardiovascular Computed
Tomography Guidelines Committee. J Cardiovasc Comput
Tomogr 2009; 3:190-204.
16. Rumberger JA, Brundage BH, Rader DJ, Kondos G.
Electron beam computed tomographic coronary calcium
scanning: a review and guidelines for use in asymptomatic
persons. Mayo Clin Proc 1999; 74: 243-52.
17. Hecht HS, Bhatti T. How much calcium is too much
calcium for coronary computerized tomographic angiog-
raphy? J Cardiovasc Comput Tomogr 2008; 2:183-7.
18. Kroft LJ, de Roos A, Geleijns J. Artifacts in ECG-
synchronized MDCT coronary angiography. AJR Am J
Roentgenol 2007; 189:581-91.
19. Kopp AF, Kuttner A, Trabold T, Heuschmid M, Schroder
S, Claussen CD. Multislice CT in cardiac and coronary
angiography. Br J Radiol 2004; 77 Spec No 1 :S87-97.
20. Landis JR, Koch GG. The measurement of observer agree-
ment for categorical data. Biometrics 1977; 33:159-74.
21. Hsieh J. Computed tomography: Principles, design,
artifacts, and recent advances. 2 ed. Wiley Interscience and
SPIE; 2009.
22. Valgeirsdottir IR, Haraldsdottir S, Scheving SS,
Gudjonsdottir J, Sigurdsson AF, Gudnason T, et al.
Greiningarhæfni 64 sneiða tölvusneiðmyndatækni til
samanburðar við hefðbundna kransæðaþræðingu.
Læknablaðið 2008; 94:199-205.
23. Jonsdottir B, Danielsen R. Samanburður á mati kransæða-
þrengsla með tölvusneiðmyndatækni og hjartaþræðingu.
Læknablaðið 2006; 92: 27-32.
24. Herzog C, Zwemer PL, Doll JR, Nielsen CD, Nguyen
SA, Savino G, et al. Significant coronary artery stenosis:
comparison on per-patient and per-vessel or per-segment
basis at 64-section CT angiography. Radiology 2007; 244:
112-20.
25. Baumuller S, Leschka S, Desbiolles L, Stolzmann P,
Scheffel H, Seifert B, et al. Dual-source versus 64-section
CT coronary angiography at lower heart rates: comparison
of accuracy and radiation dose. Radiology 2009; 253:56-64.
26. Arbab-Zadeh A, Miller JM, Rochitte CE, Dewey M,
Niinuma H, Gottlieb I, et al. Diagnostic accuracy of
computed tomography coronary angiography according
to pre-test probability of coronar)' artery disease and
severity of coronary arterial calcification. The CORE-64
(Coronary Artery Evaluation Using 64-Row Multidetector
Computed Tomography Angiography) Intemational
Multicenter Study. J Am Coll Cardiol 2012; 59: 379-87.
27. Yoon YE, Chang SA, Choi SI, Chun EJ, Cho YS, Youn TJ,
et al. The absence of coronary artery calcification does not
mle out the presence of significant coronary artery disease
in Asian patients with acute chest pain. Int J Cardiovasc
Imaging 2012; 28: 389-98.
28. Iwasaki K, Matsumoto T, Aono H, Furukawa H,
Samukawa M. Prevalence of non-calcified coronary pla-
que on 64-slice computed tomography in asymptomatic
patients with zero and low coronary artery calcium. Can J
Cardiol 2010; 26: 377-80.
29. Bielak LF, Rumberger JA, Sheedy PF, 2nd, Schwartz RS,
Peyser PA. Probabilistic model for prediction of angiog-
raphically defined obstmctive coronary artery disease
using electron beam computed tomography calcium score
strata. Circulation 2000; 102: 380-5.
LÆKNAblaðið 2013/99 245