Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2008, Blaðsíða 39

Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2008, Blaðsíða 39
XVIII. ÞING FELAGS ISLENSKRA LYFLÆKNA FYLGIRIT 57 V 32 Vefjaræktun berkjufrumna í þrívíðu umhverfi er háð samskiptum við æðaþel fvar Þór Axelsson16, Ólafur BaldurssonU4'56, Tómas Guðbjartsson3-6, Magnús Karl Magnússon16, Þórarinn Guðjónsson1'6 'Rannsóknarstofu í stofnfrumufræðum blóðmeinafræðideild Landspítala og líffærafræði læknadeildar HÍ, 2lungnalækningadeild, 3brjóstholsskurðdeild, 4lyflæknasviði Landspítala, 5lyfjafræðideild HÍ, 6lífvísindasetri Læknagarðs ivarax@gmail. com Inngangur: Rannsóknir benda til að vefjastofnfrumur í berkj- um sé að finna meðal basalfrumna. Við höfum nýlega búið til berkjufrumulínuna VAIO (Halldorsson, et al. In Vitro Cell and Dev Biol, 2007). VA10 sýnir basalfrumueiginleika og getur meðal annars myndað aðrar frumugerðir lungna í rækt sem bendir til stofnfrumueiginleika hennar. Nýlegar rannsóknir benda til að æðaþelsfrumur spili stórt hlutverk í vefjamyndun ýmissa líf- færa. Þrátt fyrir nálægð æðaþelsfrumna og þekjuvefsfrumna í lungum þá er lítið vitað um áhrif æðaþels á vöxt og sérhæfingu lungnaþekjufrumna. Markmið rannsóknarinnar er að kanna áhrif æðaþelsfrumna á vöxt og sérhæfingu VA10 berkjufrumu- línunnar í þrívíðri frumuræktun. Efniviður og aðferðir: Samræktir VA10 og æðaþelsfrumna úr naflastreng voru settar upp við þrívíð ræktunarskilyrði í geli sem inniheldur uppleysta grunnhimnu (in reconstituted base- ment membrane, rBM). Ræktunum var fylgt eftir í fasakon- trast-smásjá í þrjár vikur og sem viðmið voru VA10 frumur og æðaþelsfrumur ræktaðar í sitt hvoru lagi. í lok ræktunartíma voru gel frystiskorin og mótefnalituð gegn kennipróteinum til greiningar á frumugerðum greinóttra þyrpinga. Hliðstætt voru litaðar vefjasneiðar úr heilbrigðum lungnavef. Niðurstöður: VA10 frumur ræktaðar einar og sér í rBM mynda kúlulaga frumuþyrpingar. Æðaþelsfrumur ræktaðar á sama hátt sýna engin merki um skiptingu og koma fyrir í ræktinni sem stakar frumur. Við samrækt frumugerðanna á sér stað greinótt formmyndun VA10 frumulínunnar sem líkist berkjugöngum tengdum lungablöðrum. Mótefnalitun með 4-integrin og öðrum kennipróteinum staðfestir þekjuvefsuppruna berkjuganganna. Ályktanir: Niðurstöður okkar benda til þess að VAIO frumulín- an búi yfir stofnfrumueiginleikum, sem dregnir eru fram á yfirborðið í samskiptum við æðaþelsfrumur. Áframhaldandi rannsóknir beinast að frekari greiningu á vefjaræktunarlíkaninu og þeim þáttum sem æðaþelið seytir og stuðla að greinóttri formbyggingu VA10 í þrívíðum rækhmum. V 33 Tjáning Sprouty próteina í lungnaþekjufrumulínunni VA10 Ari Jón Arason1, Ólafur Baldursson2-3, Þórarirm Guðjónsson1, Magnús Karl Magnússon1 ^Rannsóknarstofu í stofnfrumufræðum, líffærafræðideild læknadeildar HÍ og blóðmeinafræðideild Landspítala, 2lyfjafræðideild HÍ, 3lungnadeild Landspítala magnuskm<Slandspitali.is, aja 7 @hi.is Inngangur: Týrósín kínasa viðtakar (RTK) og innanfrumuferlar tengdir þeim spila lykilhlutverk í myndun greinóttrar form- gerðar ýmissa líffæra, þar með talið lungna. Nýlegar rartnsóknir sýna að RTK er stýrt af Sprouty prótein fjölskyldunni. Sprouty fjölskyldan samanstendur af fjórum próteinum, Sprouty 1-4. VA10 er berkjufrumulína sem búin var til á rannsóknastofu okkar (Halldórsson, et al. In Vitro, 2007). Hún myndar greinótta berkju-alveolar formgerð í þrívíðri rækt sem bendir til þess að frumulínan búi yfir ákveðnum stofnfrumeiginleikum. Markmið rannsóknarinnar var að kanna tjáningu Sprouty próteina í VA10 frumulínunni í tvívíðum ræktunum og í framhaldi að rannsaka hvaða áhrif Sprouty próteinin hafa á berkju-alveolar formbygg- ingu í þrívíðri rækt. Efniviður og aðferðir: VA10 frumulínan var ræktuð í tvívíðri rækt á sérhæfðu lungnaþekjufrumuæti. Prótein og RNA var einangrað við mismunandi vaxtaraðstæður frumnanna til að fá sem heildstæðasta mynd af tjáningu valinna próteina. Tjáning á Sprouty í VAIO var metin með mótefnalitunum og Western blettun. Rauntíma PCR (q-RT-PCR) var notað til að rannsaka mRNA tjáningu. Niðurstöður: Sprouty 1 og 3 eru almennt lítið tjáð í VA10. Greinileg aukning þessara próteina verður við svelti frumnanna sem bendir til tengingar við vaxtarstopp. Tjáning Sprouty 4 magnast við aukna þéttni rækta. Það gefur til kynna tengingu við temprun á vaxtarboðum gegnum RTK, þar sem frumurnar hlýða vaxtarstöðvandi skilaboðum við aukna þéttni í rækt. Við ofurþéttni hrapar þessi tjáning hins vegar. Þar er Sprouty 2 lang- mest tjáða Sprouty próteinið en tjáning þess er tiltölulega stöðug við mismunandi þéttni rækta. Ályktanir: Rannsóknir okkar sýna að tjáning Sprouty er breyti- leg eftir aðstæðum Það að VA10 myndi greinótta berkju-alveolar formgerð í þrívíðri rækt býður upp á mikla möguleika á að hægt verði að rannsaka betur þá innanfrumuboðferla sem stýra greinóttri formgerð lungna. Næstu skref eru að athuga hvaða hlutverk Sprouty leikur við myndun greinóttrar formgerðar lungna. V 34 Hætta á þunglyndiseinkennum er ekki aukin meðal þeirra sem fengið hafa heilahimnubólgu Martina Vigdís Nardini1, Ingi Karl Reynisson1, Hafrún Kristjánsdóttir2, Ragnar Freyr Ingvarsson2, Jón Friðrik Sigurðsson2, Magnús Gottfreðsson2 Læknadeild HÍ, Landspítala mvn1 @hi. is, magnusgo@landspitali. is Inngangur: Heilahimnubólga af völdum meningókokka, Neisseria meningitidis, er bæði algengt og alvarlegt heilsufars- vandamál í heiminum. Dánartíðni hér á landi sökum slíkra sýkinga er um 10% en meðal þeirra sem lifa sýkinguna af eru algengustu fylgikvillar heyrnarskerðing og drep í húð. Ymislegt bendir til að andleg vandamál í kjölfar heilahimnubólgu séu vangreind og að hætta á ótímabærum dauðsföllum sé aukin mánuðum eða árum eftir sýkinguna. Efniviður og aðferðir: Valið var handahófsúrtak 170 einstak- linga sem höfðu fengið ífarandi meningókokkasýkingu og lifað hana af. Þeim var boðin þátttaka í rannsókninni. Af þeim tóku þátt 120 manns. Fyrir þátttakendur voru lagðir þrertns konar spurningarlistar (Becks, DASS og PHQ) sem allir kanna andlega LÆKNAblaðið 2008/94 39

x

Læknablaðið : fylgirit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.