Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2008, Side 40
XVIII. ÞING FELAGS ISLENSKRA LYFLÆKNA
FYLGIRIT 57
líðan einstaklingsins, þó aðallega með tilliti til þunglyndis,
streitu og kvíða. Hópamir voru bornir saman með t-prófi.
Niðurstöður: Þunglyndiseinkenni samkvæmt Becks-kvarða
voru ekki marktækt algengari meðal þeirra sem fengið höfðu
meningókokkasýkingu (p=0,63). Niðurstöður úr DASS-spurn-
ingalistum sýndu að sjúklingahópurinn hefur minni einkenni
um þunglyndi, kvíða og streitu en samanburðarhópur (p<0,001).
Niðurstöður úr PHQ-spurningarlistum sýndu að tíðni felmt-
ursröskunar, annarra kvíðaraskana, lotugræðgi og ofáts var
ekki frábrugðin almennu þýði en tíðni áfengismisnotkunar
var marktækt hærri meðal þeirra sem fengið höfðu meningó-
kokkasýkingu (17,4% á móti 7%, p<0,001).
Ályktanir: Hugmyndir hafa verið uppi um að heilahimnubólga
af völdum meningókokka geti leitt til þunglyndis meðal þeirra
sem lifa sýkinguna af. Niðurstöður okkar benda hins vegar ekki
til að svo sé og þvert á móti eru kvíða- og streitueinkenni minni
en hjá almennu þýði.
V 35 Taugatrefjaæxli af tegund 1 og heila- og mænusigg.
Sjúkratilfelli
Steinunn Þórðardóttir, María Guðlaug Hrafnsdóttir, Albert Páll
Sigurðsson, Ólafur Kjartansson
Landspítala
steintho@landspitali.is
Inngangur: Taugatrefjaæxli af tegund 1 (NF-1) og heila- og
mænusigg í sama sjúklingi er mjög sjaldgæft fyrirbrigði.
Vangaveltur hafa verið uppi um tengsl þessara tveggja sjúk-
dóma og hefur samtals 11 tilfellum þar sem þeir koma saman
verið lýst.
Sjúkratilfelli: Þrjátíu og níu ára kona greindist með NF-1 í
bamæsku á grundvelli taugatrefjaæxla í húð og café-au-lait
bletta. Fyrir tveimur ámm sáust breytingar á segulómun af höfði
sem voru grunsamlegar fyrir heila- og mænusigg, en hún þróaði
ekki slík einkenni fyrr en tveimur árum síðar. Þau lýstu sér í
svima og gangtruflunum sem fóm hratt vaxandi. Segulómun af
höfði, mænuvökvi og hrifrit samrýmdust heila- og mænusiggi.
Ályktanir: NF-1 virðist tengjast heila- og mænusiggi og hafa
rannsóknir sýnt að algengi heila- og mænusiggs er fimmtánfalt
meira hjá NF-1 sjúklingum en búast mætti við. NF-1 er autosomal
ríkjandi sjúkdómur og hefur gen hans sæti á litningi 17q.ll.2.
Innan NFl gensins er gen sem kóðar fyrir smágriplufrumu
(oligodendrocyte) mýelín glýkópróteini sem gæti átt hlutverki
að gegna við mýelínframleiðslu. Kannað hefur verið hvort
ákveðnar stökkbreytingar í þessu geni séu algengari í sjúkling-
um með heila- og mænusigg en öðrum, án þess að það hafi feng-
ist staðfest. Frekari rannsókna er þörf til að varpa ljósi á ástæður
tengsla þessara sjúkdóma.
V 36 Faraldsfræði sýkinga af völdum streptókokka af
flokki B - Streptococcus agalactiae - á íslandi árin 1975-
2007
Helga Erlendsdóttir13, Erla Soffía Björnsdóttir1, Magnús Gottfreðsson-3,
Karl G. Kristinssonu
'Sýklafræðideild, 2smitsjúkdómadeild Landspítala, 3læknadeild HÍ
helgaerl@landspitali.is
Inngangur: Streptókokkar af flokki B (SFB), eða Streptococcus
agalactiae, valda alvarlegum sýkingum hjá nýburum og barns-
hafandi konum. Á síðustu áratugum hefur ífarandi sýkingum
hjá öðrum fullorðnum fjölgað til muna, einkum hjá þeim sem
hafa aðra sjúkdóma. Urxnt er að flokka SFB í níu hjúpgerðir, en
þær eru Ia, Ib og II-VIII. Skort hefur faraldsfræðirannsóknir á
bakteríunni, sem ná yfir heila þjóð og langt tímabil.
Efniviður og aðferðir: Farið var yfir niðurstöður blóð-, lið-
vökva- og mænuvökvaræktana á sýklafræðideild Landspítalans
og sýklararmsóknadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur á tímabilinu
1975-2007. Eftirfarandi upplýsingar voru skráðar fyrir alla full-
orðna sjúklinga (>16 ára) sem greindust með ífarandi sýkingar
af völdum SFB: aldur, kyn, dagsetning jákvæðrar ræktunar,
sýkingarstaður og afdrif. Ef sjúklingur lést innan fjögurra vikna
frá jákvæðri ræktun var sýkingin talin dánarorsök. Allir tiltækir
stofnar voru hjúpgreindir.
Niðurstöður: Á tímabilinu 1975-2007 greindust 116 fullorðnir
einstaklingar með ífarandi SFB sýkingar (karlar 40%, konur
60%). Fjöldi sýkinga var breytilegur milli ára, eða 0-14 sýk-
ingar árlega. Tveir sjúklingar fengu endurteknar sýkingar.
Sýkingafjöldi var sem hér segir: 13 sýkingar 1975-1985, 30
sýkingar 1986-1996 og 75 sýkingar 1997-2007, sem samsvarar
nýgengi 0,7; 1,5 og 3,2 sýkingar/100.000 fullorðna íbúa/ár, sem
er marktæk aukning (p<0,0001). Fimmtán sjúklingar voru með
liðsýkingu (13%), þrír með heilahimnubólgu (3%) og aðrir með
blóðsýkingu (84%). Níu sjúklingar voru á aldrinum 17-30 ára
(8%), 52 (45%) 30-65 ára og 55 (47%) eldri en 65 ára. Dánartíðni
meira en fjórum vikum eftir jákvæða ræktun) var 16% (19/116)
og var svipuð öll tímabilin. Dánartíðni var lægri í tveimur yngri
aldurshópunum (11%) samanborið við þann elsta (25%), en
munurinn var ekki marktækur (p=0,058). Alls voru 90 stofnar
hjúpgreindir. Svipaður fjöldi var af hjúpgerð Ia, Ib, II, III og V
(15-18), aðrar hjúpgerðir voru sjaldgæfari. Hjúpgerð Ib er mun
algengari hér en erlendis og hjúpgerð V sjaldgæfari. Hvorki
sáust tengsl á milli hjúpgerða og afdrifa, né skýrðist fjölgun síð-
ustu ára af ákveðnum hjúpgerðum.
Ályktanir: Nýgengi ífarandi SFB sýkinga meðal fullorðinna
hefur aukist til muna hér á landi síðastliðna þrjá áratugi. Á sama
tíma hefur dánartíðni staðið í stað.
V 37 Langvinn lungnateppa hjá þeim sem ekki reykja
Gunnar Guðmundsson12, Bryndís Benediktsdóttir1-2, Þórarinn Gíslason12
fyrir alþjóðlega BOLD rannsóknarhópinn
■Læknadeild HÍ, dungnadeild Landspítala
ggudmund@tandspitaii.is
Inngangur: Lítið er vitað um eðli langvinnrar lungnateppu
40 LÆKNAblaðið 2008/94
X