Fréttatíminn - 13.02.2015, Side 10

10 ráðleggingar frá SafT, vakningaráTaki HeimiliS og Skóla um örugga neTnoTkun
Suðurlandsbraut 20, Reykjavík | Sími 588 0200 | www.eirvik.is
vi
lb
or
ga
@
ce
nt
ru
m
.is
Þvottavél, verð frá kr. 169.900
Þurrkari, verð frá kr. 134.900
Íslenskt stjórnborð
Íslenskar leiðbeiningar
Miele hefur sett á markað eigið þvottaefni til að tryggja besta mögulega
þvottaárangur á umhverfisvænan hátt.
Um er að ræða þýskt hugvit, hönnun og smíði þar sem fara saman þvottavél
með vaxkökumynstri og einstök þvottaefni. Samspil sem tryggir orkusparnað,
lengri endingu og bestu mögulegu þvottaumönnun sem völ eru á.
Þetta er það sem við köllum umbyltingu í þvotti.
Umbylting í þvotti
Tilboð - Sportlínan
É g hef verið óvirkur fíkill í rúm 17 ár,“ segir Magnús Stefánsson, ráðgjafi hjá Marita-fræðslunni, en síðan hann hætti neyslu hefur
hann frætt þúsundir unglinga og aðstandendur
þeirra um skaðsemi fíkniefna. „Áður en ég tileinkaði
líf mitt forvarnarstarfi var ég á fullu í tónlistinni. Ég
kynntist hassinu þegar ég var tvítugur trommari í Ut-
angarðsmönnum og heillaðist af efninu. Barnsmóðir
mín var mjög mikið á móti kannabisreykingum og
það myndaðist ákveðin togstreita á milli okkar út af
því. Þegar hún svo varð ólétt af okkar fyrsta barni
lofaði ég að hætta en það fór þannig að ég gat ekki
hætt og fór að fela neysluna og ljúga og gerði það í
þau sex ár þar til við hættum svo saman. Þá áttum við
orðið tvö börn og hún lét mig velja á milli þess að fara
í meðferð eða skilja og ég ákvað að skilja.“
Heillaðist af kannabisi
„Það er auðvitað mjög skrítin ákvörðun að skilja við
konu og börn frekar en að hætta neyslu, sérstaklega
þegar maður er búinn að segja sjálfum sér og öllum
öðrum að þetta sé ekki ávanabindandi, að maður geti
hætt hvenær sem er. En blekkingin er bara algjör,“
segir Magnús. Hann segir sína neyslu alltaf hafa
snúist um kannabis. „Kannabis er einhvern veginn
þannig gert að maður verður svo hugfanginn af efn-
inu sjálfu. Það fer allt að snúast um reykingarnar en
metnaður fyrir öllu öðru hverfur. Að keppa eftir ein-
hverju í lífinu verður að lúta í lægra haldi fyrir næsta
smók þannig að ég vara bara orðinn lifandi dauður
í sjálfum mér. Það leið eitt ár frá því að ég skildi við
barnsmóður mína þangað til ég sá að vandamálið var
ég og þá fór ég loks í meðferð.“
Auðvelt að nálgast eiturlyf á netinu
Magnús hafði verið edrú í þrjú ár þegar honum
bauðst að starfa fyrir Maritafræðsluna. Hann er enn
þakklátur fyrir að hafa tekið verkefnið að sér, þetta
gefandi starf sé ein hans helsta ástríða. Hann segir
unglinga í dag búa að öllu því góða forvarnarstarfi
sem hafi verið byggt upp síðustu ár, þeir séu opnari
og í betri samskiptum við foreldra sína en áður.
Magnús er þó uggandi yfir stöðunni í gagnfræðaskól-
unum núna og finnst ýmis óveðursteikn vera á lofti.
„Við verðum að passa okkur að sofna ekki á verð-
inum. Miðað við tölurnar sem ég fæ í skólunum, þá
er neyslan að aukast og hún er að breytast. Nú síðast
höfðu 8 úr 40 krakka hópi prófað áfengi en 24 höfðu
prófað kannabis.“ Magnús segir mun auðveldara
fyrir krakka að nálgast efnin í dag en áður. „Krakk-
arnir þurfa ekki að gera annað en að verða hluti af
lokuðum hópi á Facebook þar sem verið er að selja
nánast hvað sem er.“
Ekki bara barn náungans sem lendir í veseni
Magnús hefur miklar áhyggjur af mikilli netnotkun
ungra barna. Hann vinnur núna forvarnarstarf í sam-
starfi við ABC-barnahjálp sem snýr að
börnum í 5. bekk og foreldrum þeirra.
„Í dag þykir okkur alls ekki eðlilegt
að 13 ára börn drekki áfengi en það
þótti varla tiltökumál fyrir nokkrum
árum. Að sama skapi held ég að eftir
tíu ár eigi það eftir að þykja fárán-
legt að láta barn hafa snjallsíma. Mér
er alveg sama hversu vel við erum
stödd peningalega eða hversu vinsæl
við viljum vera í augum barnsins eða
unglingsins, þetta er ekki umhverfi
sem er hollt fyrir börn að þroskast
í. Netið er frábært að mörgu leyti en
þar er endalaust af klámi, ofbeldi og
glansmyndum af eiturlyfjaneyslu sem
börnin okkar hafa ekki tilfinningaleg-
an þroska til að horfa á og getur hrein-
lega meitt þau á sálinni. Að hanga
bróðurpart dagsins á netinu bitnar líka á möguleik-
um barna og unglinga til að þroska aðra hæfileika.
Auðvitað eru tölvur vinnutæki framtíðarinnar og það
er gott að þau læri á þær en það er ábyrgð foreldr-
anna að sjá til þess að notkunin fari ekki út í öfgar.
Foreldrar þurfa að skilja að það er ekki bara barn
náungans sem lendir í veseni.“
Sterk sjálfsmynd er besta for-
vörnin
Magnús segir öll börn geta lent í
erfiðum aðstæðum sem leiða þau í
neyslu en sum séu í meiri hættu en
önnur. „Börn með brotna sjálfsmynd
eru í mestri hættu en líka börn sem
hafa lent í erfiðum uppákomum og
ekki fengið hjálp við að vinna úr
því, börn sem hafa orðið fyrir hver-
skyns aðkasti eða einelti, börn með
greiningar og svo börn alkóhólista.
Mikilvægasta forvörnin er að byggja
upp sterka sjálfsmynd barnanna
okkar þannig að þau þori að standa
með sjálfum sér. Þá er mun líklegra
að þau þori að fara á móti hópnum
sé hann á leið í ranga átt, þori segja
nei séu þeim boðin einhver efni eða
áfengi. Það er líka mjög mikilvægt að börn séu í góðu
tilfinningalegu sambandi við foreldra sína og að for-
eldrar sýni gott fordæmi með sinni hegðun því for-
eldar eru lífsleiknikennarar númer eitt, tvö og þrjú.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
Snjallsímanotkun barna jafn
fáránleg og áfengisdrykkja unglinga
Magnús Stefáns-
son hefur
frætt unglinga
um skaðsemi
fíkniefna til fjölda
ára en sjálfur
hætti hann neyslu
þeirra fyrir 17
árum. Nú hefur
hann einnig snúið
sér að forvarna-
fræðslu fyrir 10
ára börn og for-
eldra þeirra þar
sem hann óttast
áhrif aukinnar
netnotkunar á
heilsu ungra
barna. Hann segir
fíkniefnaneyslu í
gagnfræðaskólum
vera að aukast
og biður foreldra
um að vera vel
á verði, auðvelt
sé að nálgast
fíkniefni í gegnum
snjallsímana í dag.
1
Uppgötvum netið
með börnunum
okkar.
2
Gerum samkomu-
lag við börnin um
netnotkun.
3
Hvetjum börnin
til að vera gætin
þegar þau veita
persónulegar upp-
lýsingar.
4
Ræðum áhættuna
sem fylgir því að
eiga netvin.
5
Kennum börnum
að skoða efni með
gagnrýnum hætti.
6
Notum netsíur til
að koma í veg fyrir
að barnið rekist
ekki á óæskilegt
efni.
7
Komum upplýs-
ingum um ólöglegt
efni til skila.
8
Hvetjum til góðra
netsiða.
9
Kynnum okkur
netmiðlanotkun
barnanna.
10
Kennum börnunum
að nota netið á
jákvæðan og upp-
byggilegan hátt.
 Ráðlögð tölvunotk-
un 10 ára barna:
30 mínútur á dag.
 13 ára aldurstak-
mark á eftirfarandi
samfélagsmiðla:
Facebook,
Snapchat,
Instagram,
Ask.FM,
Tumblr.
magnúS STefánSSon
Starf:
Framkvæmdastjóri Marita-
fræðslunnar og starfandi
áfengis- og vímuefna-
ráðgjafi.
Fjölskylduhagir:
Giftur og á tvö börn
og tvö fósturbörn.
Áhugamál:
Starfið, tölvur og tónlist.
Leyndur hæfileiki:
Er frábær kokkur.
Magnús Stefánsson féll sjálfur kylliflatur fyrir kannabisi þegar hann byrjaði að spila með Utangarðsmönnum og síðar Egó
og Sálinni. Hann segir mun auðveldara fyrir krakka að nálgast efnin í dag, nóg sé af lokuðum hópum á Facebook þar sem
úrval fíkniefna sé til sölu. Ljósmynd/Hari
10 fréttir Helgin 13.-15. febrúar 2015