Ægir - 01.06.2005, Blaðsíða 18

18
F I S K I S T O F N A R N I R
Þó eru sem betur fer jákvæð
tíðindi í þessu, t.d. hvað það
varðar að rannsóknir Þjóðverja á
karfastofninum við Austur-Græn-
land benda til þess að árgangar
karfa þar 2003 og 2004 séu
nokkuð sterkir, en talið er að
uppeldisstöðvar djúpkarfans sem
veiðist við Ísland sé við Austur-
Grænland og ýmislegt í rann-
sóknum Þjóðverjanna bendir
einnig í þá átt að uppeldisstöðvar
úthafskarfans séu einnig á þessum
slóðum.
Alþjóðahafrannsóknaráðið og
Hafrannsóknastofnunin hafa lagt
til að sókn í djúpkarfa frá Austur-
Grænlandi og að Færeyjum verði
takmörkuð þannig að hámarksafli
fiskveiðiárið 2005/2006 fari ekki
yfir 22 þúsund tonn.
Erfitt hefur reynst að meta
tengsl karfastofna á Íslandsmið-
um við stofna á nærliggjandi haf-
svæðum. Þess vegna hafa sjómenn
gjarnan haldið því fram að sá
karfi sem er oft skilgreindur sem
úthafskarfi sé í raun djúpkarfi.
Úthafskarfaveiði Íslendinga
hefur dregist verulega saman á
undanförnum árum og á síðasta
ári var hún aðeins 36 þúsund
tonn og hafði ekki verið minni
síðan árið 1995.
Ráðgjafarnefnd Alþjóðahaf-
rannsóknaráðsins mun í haust
leggja fram tillögur um karfa-
veiðar í úthafinu á næsta ári. Mun
þar m.a. verða byggt á niðurstöð-
um mælinga á stofnstærð karfa í
Grænlandshafi og aðliggjandi
hafsvæðum í sameiginlegum
rannsóknaleiðangri Íslendinga,
Þjóðverja og Rússa, sem nú
stendur yfir.
Grálúðan í hættu
Sjávarútvegsráðherra fór að til-
lögu Hafró og Alþjóðahafrann-
sóknaráðsins um niðurskurð á
grálúðukvóta og er hann einungis
15 þúsund tonn á næsta fiskveiði-
ári. Grálúðustofninn virðist vera í
alvarlegri niðursveiflu, sem hefur
birst sjómönnum mjög skýrt á
undanförnum misserum með
stöðugt minnkandi afla á sóknar-
einingu. Talið er að grálúða við
Austur-Grænland, Ísland og Fær-
eyjar sé af sama stofni. Heildarafli
grálúðu á þessu svæði var tæp 27
þúsund tonn árið 2004, sem er
um 3.000 tonnum minna en árið
2003. Afli á Íslandsmiðum var
um 15.500 tonn árið 2004, sem
er um 5.000 tonnum minni afli
en árið 2003.
Vísitala stofnstærðar grálúðu
árið 2004 var sú lægsta frá upp-
hafi. Lækkun stofnvísitölu síð-
ustu fjögurra ára er samræmi í við
minnkandi afla veiðiflotans á
sama tímabili. Hafró segir að þó
ekki sé hægt að skýra með við-
hlítandi hætti þær sveiflur sem
verið hafa í aflabrögðum síðastlið-
in tíu ár sé mjög líklegt að ástand
stofnsins nú sé slæmt miðað við
síðari hluta níunda áratugarins.
Íslenski sumargotssíldarstofn-
inn nokkuð sterkur
Á síðustu haustvertíð veiddust
um 100 þúsund tonn af íslenskri
sumargotssíld fyrir austan land og
15 þúsund tonn fyrir vestan land.
Um 78% aflans veiddust í
hringnót en 22% í flotvörpu. Að-
eins um fimmtungur aflans fór í
bræðslu á síðustu vertíð.
Talið er að ástand íslenska sum-
argotssíldarstofnsins sé nokkuð
gott, ef mið er tekið af niðurstöð-
um fyrirliggjandi bergmálsmæl-
inga. Ef byggt er á aflagögnum
eingöngu er mat á stærð hrygn-
ingarstofns árið 2004 um 340
þús. tonn. Sé hins vegar aldurs-
greindum bergmálsgögnum bætt
við, er stærð hrygningarstofnsins
árið 2004 metin allt frá 340 þús-
und tonnum upp í rúm 700 þús-
und tonn, eftir því við hvaða
stofnmat er miðað.
„Þrátt fyrir að nákvæm stærð
hrygningarstofnsins sé ekki þekkt
má af ofangreindu telja að ástand
íslenska sumargotssíldarstofnsins
sé nokkuð gott. Gera má ráð fyrir
að á næstu vertíð verði árgangar
1999 og 2000 enn algengastir í
veiðinni. Sú síld verður væntan-
lega um 29-33 cm löng. Undan-
farin tvö ár hefur heildarafla-
markið verið 110 þús. tonn. Talið
er að sami afli fiskveiðiárið
2005/06 muni ekki hafa neikvæð
áhrif á stærð hrygningarstofnsins.
Hafrannsóknastofnunin leggur
því til að heildaraflamark fisk-
veiðiárið 2005/2006 verði 110
þús. tonn,“ segir í ástandsskýrslu
Hafró, en þetta er talan sem sjáv-
arútvegsráðherra lagði til grund-
vallar við úthlutun kvóta úr ís-
lensku sumargotssíldinni á næsta
fiskveiðiári.
Kolmunninn er
spurningamerki
Veruleg aukning hefur verið í
kolmunnaveiðum Íslendinga á
undanförnum árum. Heildarafli
kolmunna í Norðaustur-Atlants-
hafi var um 2,3 milljónir tonna
árið 2003, en endanlegar veiðitöl-
ur fyrir síðasta ár liggja ekki fyrir,
en ætla má að þær séu ekki ósvip-
aðar og árið 2003. Á síðasta ári
veiddu íslensk skip um 420 þús-
und tonn af kolmunna og fékkst
þessi afli í íslenskri og færeyskri
lögsögu að langstærstum hluta,
en um sex þúsund tonn fengust á
alþjóðlegu hafsvæði, mest vestan
Bretlandseyja. Sem fyrr veiddu
Norðmenn þjóða mest af
kolmunna á síðasta ári, eða um
950 þúsund tonn.
Erfitt er að meta stærð
kolmunnastofnsins. Upplýsingar
frá einstaka þjóðum eru mis-
vísandi. Norðmenn gerðu berg-
málsmælingar í mars sl. sem gáfu
8,5 milljóna tonna hrygningar-
stofn, sem er um fjórðungi minna
en mældist árið 2004. Nýrra
upplýsinga um stofnstærðina er
að vænta í september nk. og ráð-
gjöf um hámarksafla kolmunna á
árinu 2006 verður birt í október
að loknum vinnunefndarfundi Al-
þjóðahafrannsóknaráðsins.
Staða íslensku sumargotssíldarinnar virðist vera sterk.Beðið er niðurstaðna
Alþjóðahafrannsókna-
ráðsins um stöðu
kolmunnastofnsins og í
framhaldi af því ráð-
gjafar um veiðar úr
stofninum á næsta ári.
aegirjuni2005 1.7.2005 18:04 Page 18