Tímarit Máls og menningar - 01.12.1942, Page 94

270
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAB
fyrir, en klœði borið á vopnin, ógnin umvafin mjúklátum trega.
ÞaS getur jafnvel hent sig, þegar skáldiS vill segja fallegt viS
stúlkuna sína, að það dœmi fánýti síns eigin orðs með þvi að
þyija henni vísubrot úr Völuspá, — botni siðan með einni stuttri
ljóðlínu, og er slíkt í senn mikil hæverska og dirfska.
Við skjóta yfirsýn getur manni fundizt, að fimm ára fullorðn-
ing hafi ekki orðið skáldinu svo arðbær sem skyldi, — það hafi
fremur slakað en hert á kröfum listar sinnar. En ég held, að
Jón úr Vör hafi vandað til þessara ljóða eftir mætti, enda virð-
ist sem gallar þeirra liggi ekki í fumi né flaustri, heldur eigi
þeir rót sína í misræmi persónuleika og tíðaranda, ótta mennsk-
unnar við hörð örlög, jafnframt þvi, sem hrifnæini hans fyrir
verkum annarra liöfunda hefur aukizt. Og eftir atvikum sýnist
þetta mjög eðlileg þróun.
Mitt i veikleikanum er Jón styrkari i þessari bók en hinni
fyrri: hér eru kvæði, sem eru miklu betur gerð, þrátt fyrir
fölva i yfirbragði í hraustleika stað. Sumstaðar vantar aðeins
herzlumun á fullkomna hagleikssmíð. Kvæði eins og Arnma mín,
Ferð um Þýzkaland, Ættjarðarljóð, Stund milli striða, Örvænt,
Blóm við veginn, Ó heiða nótt og flest kvæðin í kaflanum Heljar-
slóð hefðu einhverntíma þótt vel sæmandi hálfþrítugu skáldi.
Og liækjumaður
horfði í augu mér:
„Vill herrann láta
bursta sina skó?“
Og upp úr poka
öskju og bursta dró.
Úr hægra auga
hljóðu bliki sló,
en hitt var gler.
Þessi mynd úr kvæðinu Við sigurmerkið er þannig, að mað-
ur gleymir henni trauðla, og finnast viða í bókinni slík dæmi.
Jón úr Vör er ætíð heiðarlegur í viðskiptum, kannske of heið-
arlegur, of alþýðlegur, of mikill m a ð u r. Hann mætti gjarna
hætta sér út i ofurlítið syndugra líferni, hvessa augun dálítið
betur framan í tilveruna, vera verri við sjálfan sig og aðra,
án þess þó að glata hinni upprunalegu góðvild sinni. Þetta mun
hann og gera, þegar friður er kominn á jörðu og aðrir orðnir
svo góðir, að þeir hafa efni á að fyrirgefa honum það.
í síðustu vísu bókar sinnar segir hið unga skáld af fugli ein-
um, sem gerði sér hreiður í gömlu fallbyssulilaupi. í visunni