Tímarit Máls og menningar - 01.12.1942, Page 97

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
279
Þingvalla er ætlaður, — ég undantek ekki vistarverur bágstödd-
uslu sveitarómaga í Reykjavík.“ Halldór krefst, að úr þessu sé
bætt: „Við eiguni ekkert sumarhótel, sem fullnægi skilyrðum,
sem gerð eru til þriðja flokks gistihúss á Norðurlöndum, hvað
þá meira. Þingvellir mættu gjarnan vera liið fyrsta, þar sem
við gætum kinnroðalaust boðið erlendum gesti inn......“ Hér
er sannarlega drepið á mál, sem nauðsyn væri að taka upp að
nýju. I-Iirðuleysið um Þingvelli er til vansæmdar þjóðinni, og eí
mál til komið, að Þingvallanefnd verði krafin skilagreinar
um störf sín, og myndi ekki úr vegi að fela þau öðrum mönn-
um, er ættu meiri hugkvæmd og framtakssemi og næmari til-
finningu fyrir heiðri Þingvalla.
Vettvangur dagsins skipar sér við hlið fyrri ritgerðasafna
höfundarins, Alþýðubókarinnar og Dagleiðar á fjöllum. Meginið
af þessum ritgerðum hefur birzt áður, en það er mikils vert
að hafa þær allar á einum stað. Bókin er nærri 500 blaðsíður,
snoturlega útgefin á þunnan og góðan pappír.
Ritgerðasöfn Halldórs eru glæsilegt vitni þess, hvernig höf-
undur, sem skrifar fegurstu og fullkomnustu skáldverk, heyr jafn-
hliða pólitíska og menningarlega haráttu samtíðar sinnar, — en
reyndar mætti bæta við, að gildi og dýpt skáldverka hans hefðu
aldrei orðið slík að öðrum kosti. Kr. E. A.
FRÁ ÍSLENZKUM AÐLI TIL INDRIÐA MIÐILS.
Ég var enn á ný að grípa niður í íslenzkan aðal og Ofvit-
ann, og mikill unaður er alltaf að lesa þær bækur. Persónuleiki
höfundarins er þar eins og kristall með mörgum flötum, þar
sem speglast og glitra atburðir og persónur, sem komizt liafa
í námunda við hann. Því oftar sem maður les bækurnar, þvi
fleiri fleti uppgötvar maður og þvi fleiri ljósglit. -Svo djarfur er
höfundurinn víða að þræða einstigu listarinnar á hengiflugi
einfaldleikans, að lesandinn er í spennandi ótta um það, að í
næsta fótmáli muni hann hrapa niður i urðina miklu, þar sem
hugsunin liggur vængbrotin, orðin ilmlaus og hjáróma, urðina,
þar sem öll hin misheppnaða list bíður dauða síns. En Þór-
bergur er fótviss, og á þessum leiðum þekkir hann sig. Hvert
atvik, sem hann lýsir, liefur hann lifað sjálfur. Persónurnar, sem
hann segir frá, hefur hann lifað samvislum við ár og daga,
og stundum eru þær kannski annað gerfi hans sjálfs, en sjálf-
ur er hann ekki einhamur og getur brugðið sér i fleiri líki en
lesendur hans grunar í fljótu bragði. Margbreytileg viðhorf eru
í þessum bókurn, og gamansemin cr þeirra dýra krydd og hun-
angsilmur. Hafa menn gert sér grein fyrir, hvílík dýrindi þess-