Tímarit Máls og menningar - 01.05.1951, Page 47

KIRKJAN OG ÞJÓÐFÉLAGSMÁLIN
165
hækkið verðið og falsið svikavogina og kaupið hina snauðu fyrir silfur og fátækl-
inginn fyrir eina ilskó!“ Öllum þessum boðar spámaðurinn hina þyngstu refsingu
Guðs.
Míka segir t. d. (3, 1—3); „Heyrið þér höfðingjar Jakobs og stjórnendur ísra-
els húss! Er það ekki yðar að vita hvað rétt er? En þeir hata hið góða og elska
hið illa, flá skinnið af mönnum og holdið af beinum þeirra. Þeir eta hold þjóðar
minnar; þeir flá skinnið af þeim og brjóta bein þeirra, hluta þau sundur einsog
steik í potti, einsog kjöt á suðupönnu.“
Meðal ummæla Jesaja um þessi efni má t. d. nefna þessi: „Höfðingjar þínir eru
uppreistarmenn og leggja lag sitt við þjófa, allir elska þeir mútu og sækjast ólmir
eftir fégjöfum, þeir reka eigi réttar hins munaðarlausa og málefni ekkjunnar fær
eigi að koma fyrir þá“ (1, 23). ,Jahve gengur fram til dóms í gegn öldungum lýðs
síns og höfðingjum hans: „Það eruð þér, sem etið hafið upp víngarðinn, ræntir
fjármunir eru í húsum yðar. Hvemig getið þér fengið af yður að fótum troða lýð
minn og merja sundur andlit hinna snauðu," segir drottinn, Jahve hersveitanna.“
(3, 14—15). „Vei þeim sem bæta húsi við hús og leggja akur við akur, unz ekkert
landrými er eftir og þér búið einir í landi“ (5, 8). Og loks þetta: „Vei þeim sem
veita ranga úrskurði og færa skaðsemdarákvæði í letur, til þess að halla rétti fá-
tækra og ræna lögum hinna nauðstöddu á meðal fólks míns, til þess að ekkjurnar
verði þeim að herfangi og þeir fái féflett munaðarleysingjana" (10, 1—2).
Aðeins þrenn ummæli Jeremía spámanns vil ég nefna og er þó af miklu að taka
þar. Hann segir svo: „Eins og fuglabúr fullt af fuglum, svo eru hús þeirra full af
svikum; á þann hátt em þeir orðnir miklir og auðugir. Þeir em orðnir feitir, það
stirnir á þá. Þeir era og fleytifullir af illskutali; málefni munaðarleysingjans, það
taka þeir ekki að sér, til þess að bera það fram til sigurs, og þeir reka ekki réttar
fátæklinganna. Ætti ég ekki að hegna slíkum mönnum? segir Jahve, eða hefna
mín á annarri eins þjóð og þessari?" (5, 27—29). Á öðrum stað segir hann: „Því
að bæði ungir og gamlir, allir eru þeir fíknir í rangfenginn gróða, og bæði spá-
menn og prestar, allir hafa þeir svik í frammi" (6, 13). Og loks þetta: „Vei þeim
sem byggir hús sitt með ranglæti og veggsvalir sínar með rangindum, sem lætur
náunga sinn vinna fyrir ekki neitt og greiðir honum ekki kaup hans“ (22, 13).
Að lokum langar mig svo til að rifja upp fáeinar setningar frá Esekiel spá-
manni: „Menn þiggja mútur hjá þér, til þess að úthella blóði; þú hefur tekið
fjárleigu og vexti og haft af náunga þínum með ofríki, en mér hefur þú gleymt,
segir drottinn Jahve“ (22, 12). Hann segir svo á öðrum stað: „Mannsson, spá þú
um ísraels hirða, spá þú og seg við þá: Svo segir drottinn Jahve: Vei hirðum
ísraels er héldu sjálfum sér til haga. Eiga ekki hirðarnir að halda sauðunum til
haga? Mjólkurinnar neyttuð þér, klædduð yður af ullinni, slátruðuð alifénu, en
sauðunum hafið þér eigi haldið til haga. Þér komuð ekki þrótti í veiku skepnurn-
ar og læknuðuð ekki hið sjúka, bunduð ekki um hið limlesta, sóttuð ekki það sem
hrakizt hafði og leituðuð hins týnda, heldur drottnuðuð þér yfir þeim með hörku
og grimmd" (34, 1—4). Fyrir þessa sviksamlegu ráðsmennsku boðar svo spámað-
urinn hirðunum að fjárgæzlan verði af þeim tekin: „Ég mu<i sjálfur halda sauð-