Tímarit Máls og menningar - 01.05.1951, Page 51

KIRKJAN OG ÞJÓÐFÉLAGSMÁLIN
169
hefur verið þeirrar meiningar að einmitt þessi heimur sé sá vettvangur þar sem
umsköpun sú, sem Jesús stefnir að á mannlegu lífi, eigi að fara fram. Enda segir
ritningin okkur það, að auk þess sem okkur muni birtast nýr himinn, þá munum
við einnig eignast nýja jörð, þar sem réttlætið mun búa (II. Pét. 2, 13). Þetta var
sú von sem kristnir menn ólu í brjósti, vegna áhrifanna frá Jesú, þó að höfundur
síðara Pétursbréfsins teldi ekki fært að gera ráð fyrir þessu fyrr en eftir lok þessa
heims.
Ef við svo aftur rennum huganum til Fjallræðunnar, þá er þar margt um mann-
leg samskipti talað. Það er því miður ekki fært að taka það til athugunar allt,
það tæki of langan tíma. Einu atriði má þó ekki ganga framhjá, en það eru orðin
þessi: „Þér getið ekki þjónað Guði og mammon" (Lúk. 16, 13). Alla starfsævi
sína átti Jesús í hörðu stríði við samtíð sína um mammonsdýrkun hennar. Um
postulana er að vísu sagt að þeir yfirgáfu allt og fylgdu honum, og vafalaust gerðu
það fleiri en þeir. Og af frásögnunum um líf hans og starf sjáum við það, að orð
hans um þessa hluti urðu afdrifarík fyrir fleiri en þá sem gerðust nánir samstarfs-
menn hans. Þar nægir að benda á söguna um Zakkeus. Þegar Jesús hafði átt tal
við hann um erindi sitt og boðskap, þá gefur Zakkeus þá yfirlýsingu, sem bein-
línis boðar alger stefnuhvörf í lífi hans. Og athyglisvert er það, að lífemisbetrun
Zakkeusar snýst öll um afstöðu hans til fjármunanna annarsvegar, og annarra
manna hinsvegar. Af því virðist óhætt að draga þá ályktun, að Jesús hafi ekki
látið sér það í léttu rúmi liggja, hvernig háttað væri fjárhagslegum samskiptum
manna. Sagan um ríka unglinginn sýnir okkur hinsvegar, að stundum bar það
til, að sá fjötur, sem fjármunimir höfðu lagt um fætur manna, reyndist nógu
sterkur til þess að loka fyrir þeim leiðunum til samfylgdar við Jesú. M. ö. o.,
hann barðist við mammon og sigraði stundum, en beið líka ósigur stundum. Við
getum líklega bætt því við, að hann hafi oftast beðið ósigur, og hann gerir það
enn; því að þó að í hans nafni sé boðað heilagt stríð við mammon, þá er það oft,
líklega oftast, gert með þeim orðum er fara fyrir ofan garð eða neðan hjá þeim
sem heyra eða lesa. Okkur er það satt að segja of tamt að tala með orðum ritn-
ingarinnar, þó að þeir hlutir sem um er að ræða, hafi önnur nöfn nú en þegar hún
var skrifuð, og hlytu því að skiljast öllu betur ef við notuðum nútímaorð í stað
þeirra sem notuð voru á löngu liðnum tíma. Þannig held ég t. d., að ef Jesús
hefði gengið um meðal okkar nú á dögum, þá hefði hann ekki talað um mammon
sem höfuðóvin mannlífsins, ég held að hann hefði sagt að kapítalisminn væri
versti vágesturinn, að við gætum ekki þjónað Guði og kapítalismanum.
En svo að við snúum okkur nú aftur að Nýjatestamentinu, þá sjáum við að
hinir fyrstu játendur Jesú höfðu með sér fullkomið sameignarskipulag. Um það
segir svo: „En í hinum fjölmenna hóp þeirra sem trú höfðu tekið var eitt hjarta
•og ein sál, og enginn þeirra taldi neitt vera sitt er hann átti, heldur var þeim allt
sameiginlegt------— því að eigi var heldur neinn þurfandi meðal þeirra, því að
-allir landeigendur og húseigendur seldu og komu með andvirði hins selda og
lögðu fyrir fætur postulanna, og sérhverjum var úthlutað eftir því sem hann hafði
þörf til“ (Post. 4, 32. 34 n.). Og þetta náði ekki einungis til þeirra sem bjuggu í