Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Blaðsíða 69

M. NOÉL NOUGARET
r r
A ferð um sveitir Islands 1865
í ágúst 1865 kom hingað til lands franskur feiðalangur, M. Noel Nougaret, og dvaldist
hér um þriggja vikna skeið. Engin deili veit þýðandi á honum fremur en segir í Þjóðólfi
7. ágúst sama ár, en þar birtist eftirfarandi klausa:
— Póstgufuskipið Arcturus hafnaði sig hér um kl. 11 3. þ. m. Með því komu nú:
stiptamtmaðr vor, herra Hilmar Finsen, með frú sína, 4 böm og annað skyldulið, kand.
juris Lárus Blöndal með konu sína og 2 böm þeirra (hún sigldi til hans héðan í fyrra,
í júní ferðinni með eldra barnið, þó að ekki væri þess þá getið í Þjóðólfi); danskur
stúdent Möller að nafni, er ætlar að ferðast hér sér til heilsubótar; Englendingar, er ætla
að ferðast hér, meðal þeirra er Dr. Leared frá Lundúnum, sem hér hefir komið tvisvar
áður; sumir ætla að reyna að koma hér á þangbrennslu; þaraðauki voru 4 niðursuðu-
menn til Hendersons verzlunarinnar, þeir eiga að vera til hausts og sjóða niður sauðakjöt.
Enn kom með þessari ferð frakkneskr vísindamaðr. Nougaret að nafni, frá Parísarborg,
og er hann þar meðútgefandi blaðsins Moniteur, er færir allai auglýsingar og yfirlýsingar
Frakkakeisara og stjómar hans. Hann hafði ferðazt í vor um Ítalíu og Sikiley og skoðað
Etnu (eldfjallið), fór svo þaðan rakleiðis til Khafnar, en náði ekki í næstu ferðina hér
á undan, eins og hann ætlaði, og ferðaðist því norðram Svíþjóð síðari hluta júní og
framan af f. mán., þangað til hann nú fékk farið hingað; ætlar hann nú að ferðast til
Heklu og Geysis. Póstskipið fer eigi héðan fyrir 10. þ. mán. —
Þegar N. kom til Frakklands, samdi hann ferðaminningar sem birtust í ritinu Le Tour
De Monde 1866. Þær voru skreyttar mörgum teikningum, sem samstarfsmenn N. gerðu
eftir frumdrögum hans. Ferðasagan og sérstaklega teikningamar urðu allfrægar, ferða-
sagan var m. a. þýdd á ensku, en teikningamar hafa oft verið teknar upp í ferðabækur frá
íslandi. Frásögn N. er fjörlega rituð, en smáýkjum blandin. Sannfræði hennar hefur hér
verið reynd á nokkrum stöðum með því að skyggnast í kirkjubækur. Vafasamt er, hve
langt skal farið út í þá sálma, en athugasemdir, sem gerðar eru neðanmáls, eiga að gefa
lesanda hugboð um áreiðanleika frásagnarinnar. Sumar missagnimar munu sprottnar af
því að höfundi tekst misjafnlega að gera sig skiljanlegan. En hér er sannfræði einstakra
atburða ekki aðalatriði, heldur góð frásögn. Ferðasögu sem þessa ber ekki að taka sem
heimild um þjóðhætti á íslandi um miðja 19. öld, þótt víða sé bragðið upp lifandi þjóð-
lífsmyndum; hitt er meginatriði, að hún kynnir okkur hvemig íslenzkt samfélag kom út-
lendingi fyrir sjónir um þær mundir og hvers konar fróðleikur barst framandi þjóðum um
land okkar og lifnaðarhætti fólks hér úti.
59