Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Blaðsíða 107

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1958, Blaðsíða 107
UMSAGNIR UM BÆKUR Svo nálægt guði eg geng, að get ég rétt út hönd og fundið handtak hans sem hlýju á kuldans strönd. Ég óttast ekki nótt um eyðidapurt hjam: Ég lifi í ljósi guðs, hans litla bam. Svo nálægt guði eg geng, að get ég hvíslað lágt: Hann heyrir hjartans þrá og hugans andardrátt. Ei glatast bljúglynd bæn, þótt blási kalt um hjam, — svo elskar guð mig æ, sitt unga bam. Þessi tvö vers heita ekkert nema „Úr ensku“, og einskis höfundar er getið. Kannski eru þau ekki eftir neinn sérstakan, heldur barnið í okkur öllum, en það var vel gert að koma þeim á framfæri. Þórarinn Guðnason. Loftur Guðmundsson: Jónsmessunætur martröð á fjallinu helga Bókaforlag Odds Björnssonar, Akureyri. etta er engin martröð, maður getur hve- nær sem er, fyrirhafnarlaust, rofið áhrifavaldið og lagt frá sér bókina. Sagan hefst á því að maður rekur „votan rauðhærðan kollinn upp úr lognsléttum og sólglitrandi haffletinum" og kemur auga á þrjár persónur, tvo karimenn og eina konu, í gúmmíbáti. Þetta eru, ásamt honum, einu farþegamir sem komizt hafa lífs af þegar flugvél fórst. Maðurinn með rauða koliinn er sögumaður sjálfur og afkomandi Mýra- manna og Snorra, hvað hann oftlega tekur fram síðar í sögunni; hann hefur verið í bandaríkjunum og lært meðal annars „geislavönun góðhesta“. Þegar sá rauðhærði hefur um stund leik- ið kvikmyndahlutverk fyrir annan kari- manninn í gúmmíbátnum, sem er kvik- myndasmiður, með þeim árangri að hann drepur hinn karlmanninn, en kvikmynda- smiðurinn steypir sér í sjóinn og er étinn af hákörlum, kemst hann loks að landi með stúlkuna, sem að gefnu tilefni nefnist ýmist lífskvæði hans eða musterisgyðjan. Og í þessu landi, sem aldrei er vitað hvert er, komast þau bæði í hin furðulegustu ævin- týri sem ekki verður nánar frá sagt hér. En í þessum ævintýrum er brugðið upp afskræmdum myndum af mörgum þjóðfé- lagsfyrirbærum og samskiptum manna, og er það því innihald skáldsögunnar, og túlk- un þess tilraun höfundar til að vekja menn til umhugsunar á því efni. Ifvernig hefur þetta tekizt? Sagan er rituð af miklu fjöri, hugkvæmni og mikilli mælsku. Þó er hún eiginlega ekki spennandi, og er það fyrst og fremst því að kenna að höfundur hefur ekki gætt sögu- persónur sínar mannlegum einkunnum. Þetta eru aðeins framhliðar á fólki, dregn- ar upp til skýringar á viðfangsefni höfund- ar. Og af því leiðir einnig að lesandanum finnst hann fremur vera að lesa fjarstæðu- kennda skýrslu um þessa atburði en hann kynnist mönnum sem ábyrgir séu fyrir þessu heimskulega aldarfari. Þetta er revýa sem tekur til meðferðar vandamál þjóðfélagsins, menningu þess, stjórnarfar, embættismenn, listir, blaða- mennsku, húsnæðismál, happdrætti og fleira. En það fer fyrir höfundi eins og blaðamönnunum sem hann lýsir og eru allir tannlausir — revýan hans bítur ekki, satír- an er meira í ætt við Spegilinn en Voltaire. ímyndunarafl skortir höfundinn ekki, en TÍMARIT MÁLS OC MENNINCAR 97 7
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.