Tímarit Máls og menningar - 01.04.1960, Blaðsíða 3

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR -21. ÁRG. • APRÍL 1960 • 2. HEFTI
MORAL REARMAMENT
NNÞÁ einu sinni haja ýmsir málsmetandi menn, ýmsir þeirra sem þjóðin
I 1 á í rauninni heimtingu á að geta litið upp til og virt, hagað sér, ekki eins
og þeir teldu sig tilheyra menningarþjóð, heldur líkt og þeim fyndist þeir vera
leiðtogar jrumstœðs og andlega vanþroska fólks.
Það er alkunna að nú á límurn starja víða um heim ýmis jélög og klíkur
sem undir allskonar „andlegu“ yjirskini haja það lilutverk að skipuleggja hin
jormyrkvandi öjl í j>jóðjélaginu til að slœva skynsemi jijóðjélagsþegnanna, í
jjágu jjeirra sem telja sér mesta hœttu húna af skilningi og viti.
Það er einkenni á slíkum klílcujélögum að jieim er ekki fenginn beinn að-
gangur jafnvel að þeim stjórnmálajlokkum sem annars œtti að reynast auðvelt
að gjalda stejnumiðum jjeirra jákvœði. Hlutverk þeirra er auvirðilegra en svo
að œrukœrir stjórnmálamenn treysti sér til að vera bendlaðir við þau opinber-
lega. Það eru aðeins nátttröll stjórnmálanna, jjeir sem eru jjegar dagaðir uppi,
sem játa jjeim sína barnalegu trú. Að öðru leyti skírskota áróðursvopn þeirra,
hert í jjesskonar trúarringli sem er vissulega staðsett á yztu jöðrum vitsmuna-
líjsins, til hinna óþroskuðustu í þjóðfélagi nútímans, eða til hinna uppgejnu,
auk jjess sem sumar jjessar klíkur beita öllum brögðum til að vinna sér fylgi
með jjeini þjóðum sem til skamms tíma hejur verið haldið jjölruðum í myrkri
og fájrœði.
Til þessarar tegundar mái telja alþjóðajélagsskap jjann sem nejnist á enska
tungu „Moral Rearmament“ (M.R.A.) og á íslenzku hejur verið kallaður
„Siðvœðingin“. Moral Rearmament er sprottið upp úr samtökum sem allmik-
ið bar á jyrir stríð og nejndust „Oxfordhreyjingin“. Þessi félög haja að því
leyti sérstöðu meðal annarra slíkra að þau eru jín, Oxfordlireyjingin var nokk-
urskonar Hjálprœðisher fyrir fína menn. Þegar maður ber saman Oxford-
lireyfinguna og M.R.A. kemur í Ijós að jjað er lítill munur á andlegu innihaldi
þessara hreyjinga: sömu „siðaboðorðin“, sama andlega jjokan, sama hræsnin
og sama mikillætið. Aðeins virðist M.R.A. vera lcomið stigi neðar en Oxford-
hreyjingin stóð. Það er ekki einvörðungu samansett af „fínum“ mönnum.
Það játar ekki heldur lengur í öllum greinum liið ligna athajnaleysi eins og
Oxfordhreyjingin gerði. Náunganskœrleikur Oxjordhreyjingarinnar kom til
dœmis fram í hlutleysi gagnvart nazismanum. Það var nú þá. Ej nazisminn
81