Morgunblaðið - 12.12.2014, Blaðsíða 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. DESEMBER 2014
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Björgunarsveitarmenn hafa frá í
sumar lagt fram allt að 10 þúsund
vinnustundir vegna ýmissa verkefna
sem tengjast eld-
gosinu í Holu-
hrauni. „Þetta er
eitt viðamesta
verkefni okkar á
árinu,“ segir Jón
Svanberg Hjart-
arson, fram-
kvæmdastjóri
Slysavarnafélags-
ins Landsbjargar.
Liðsmenn björg-
unarsveita segir
hann bæði hafa sinnt hefðbundinni
aðstoð og fleiri verkefnum, en tíma-
frekust hafi verið mönnun lok-
unarpósta á vegum að umbrotasvæð-
inu. Þar hafi verið varðstaða vikum
saman og jafnan tveir menn á vakt.
Þetta verkefni kallaði á samhæf-
ingu fjölda fólks og samvinnu al-
mannavarna, björgunarsveita, lög-
reglu, vísindamanna og annarra.
Fyrst var stórt hættusvæði afmarkað
og umferð inn á það lokað. Síðan var
hættusvæðið þrengt, en vegir við
Tómasarhaga í Nýjadal á Sprengi-
sandi, í Krepputungu, við Hrossa-
borgir á Mývatnsöræfum, við Græna-
vatn í Mývatnssveit og Víðiker
fremst í Bárðardal voru þá lokaðir.
Úr 31 björgunarsveit
„Nei, þetta var svo sem ekki neitt
áreynsluverk en það kallaði á þol-
inmæði og langt úthald sem stóð
fram í október. Þá var komið vetr-
arríki á þessum slóðum og leiðir farn-
ar að teppast,“ útskýrir Jón Svan-
berg.
Alls 140 menn úr 31 björgunarsveit
lögðu af mörkum þær 10.000 stundir
sem í gosgæsluna fóru. Þunginn var á
liðsmönnum björgunarsveita á Norð-
ur- og Austurlandi en einnig komu
björgunarsveitir frá öðrum svæðum
að verkefninu.
Eldgosið viðamest verk-
efna björgunarsveita í ár
10.000 klukkustundir við gosgæslu Langt úthald
Morgunblaðið/Eggert
Björgunarsveit Á vaktinni við Hrossaborg á Mývatnsöræfum í haust, en
leiðinni þaðan og inn í Herðubreiðarlindir, Öskju og Holuhraun var lokað.
Jón Svanberg
Hjartarson
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Tæp 40% starfandi íslenskra lækna
eru búsett erlendis. Af 1.831 lækni er
731 í útlöndum og um 1.100 hér á
landi, samkvæmt upplýsingum frá
Læknafélagi Íslands. Þá er miðað við
lækna sem eru með lækningaleyfi og
eru 70 ára og yngri.
Læknafélagið hafði ekki upplýsing-
ar um hvort þessir læknar væru allir í
fullu starfi. Eitthvað er um að læknar
sem skráðir eru hér á landi vinni ut-
anlands í fullu starfi eða hlutastarfi.
Læknafélagið hafði upplýsingar
um 406 íslenska lækna í Svíþjóð sem
uppfylla fyrrnefnd skilyrði. Í Noregi
eru 132 læknar sem uppfylla sömu
skilyrði, í Bandaríkjunum 94, í Dan-
mörku 57, í Bretlandi 29, Hollandi 10,
tveir í Þýskalandi og einn í Ástralíu
og eru þá öll lönd upptalin sem
Læknafélagið er með upplýsingar um
í þessu samhengi.
Félagið hafði ekki á reiðum hönd-
um upplýsingar um hve margir er-
lendir ríkisborgarar starfa hér á
landi.
Starfa erlendis tímabundið
Hjá Félagi íslenskra hjúkrunar-
fræðinga (FÍH) fengust þær upplýs-
ingar að það væri talsvert algengt að
íslenskir hjúkrunarfræðingar færu
tímabundið til starfa í öðrum löndum
en störfuðu að öðru leyti hér á landi.
Félagið heldur ekki utan um vinnu-
ferðir af því tagi.
Virkir félagsmenn FÍH og búsettir
hér á landi voru 3.959 í september s.l.
Í þeim hópi eru m.a. hjúkrunarfræð-
ingar sem eru komnir á eftirlaun. Fé-
lagsmenn sem voru búsettir erlendis
voru 493. Þessir félagsmenn þurfa
ekki endilega að vera lengur virkir í
starfi sem hjúkrunarfræðingar, sam-
kvæmt upplýsingum frá félaginu.
Embætti landlæknis birtir á vef
sínum upplýsingar um heilbrigðis-
starfsfólk 1981-2013. Samkvæmt því
töldust til heilbrigðisstarfsfólks árið
2013 3.025 hjúkrunarfræðingar og
1.174 læknar.
Tæp 40% lækna erlendis
Læknar og hjúkrunarfræðingar sem búa hér á landi fara einnig til starfa í út-
löndum tímabundið Flestir íslenskir læknar erlendis eru búsettir í Svíþjóð
Morgunblaðið/Ásdís
Læknar Talsvert er um að íslenskt
heilbrigðisstarfsfólk starfi erlendis.
Hæstiréttur staðfesti í gær sýknu-
dóm yfir Reyni Traustasyni, fyrrver-
andi ritstjóra DV, og syni hans Jóni
Trausta Reynissyni, fyrrverandi
framkvæmdastjóra DV, í tveimur
meiðyrðamálum sem Hilmar Leifs-
son höfðaði gegn þeim og dv.is. Deilt
var um umfjöllun DV árið 2012 um
laun einstaklinga sem opinberlega
höfðu verið kenndir við skipulögð
glæpasamtök. Í umfjöllun DV var því
meðal annars haldið fram að Hilmar
væri fyrrverandi meðlimur í Vítis-
englum og var sú staðhæfing á meðal
þeirra ummæla sem Hilmar vildi láta
ómerkja. Hann sagði við aðalmeðferð
málsins að hann hefði hætt í samtök-
unum þegar Fáfnir fór í inntökuferli
inn í Vítisengla.
„Þetta virkaði saklaust og snerist
um mótorhjól og að hjóla saman [...].
Ég hafði hins vegar ekki áhuga á
frekari samskiptum og alls ekki að
tengjast Hells Angels,“ sagði Hilmar
við aðalmeðferðina. Hilmar var
dæmdur til að greiða feðgunum 750
þúsund krónur, hvorum um sig, og til
að greiða dv.is 350 þúsund krónur.
Hæstiréttur sneri við dómi
Þá sneri Hæstiréttur við dómi í
öðru máli gegn feðgunum vegna
sömu umfjöllunar. Fyrir Héraðsdómi
voru feðgarnir dæmdir til að greiða
Hans Aðalsteini Helgasyni miska-
bætur vegna umfjöllunarinnar og
voru sjö ummæli dæmd ómerk.
Hæstiréttur komst að gagnstæðri
niðurstöðu þar sem það hafði verið
fjallað um það opinberlega að Hans
væri meðal manna sem opinberlega
hefðu verið kenndir við skipulögð
glæpasamtök. Þar af leiðandi hefðu
ummæli DV verið réttmæt í því sam-
hengi sem þau voru sett fram.
Stefnanda var gert að greiða þeim
feðgum 500 þúsund krónur hvorum
um sig í málskostnað í héraði og fyrir
Hæstarétti. Ummælin sjö sem birt
voru í DV 2012 og voru dæmd ómerk
fyrir héraðsdómi á sínum tíma standa
áfram. ash@mbl.is
DV feðg-
ar höfðu
betur
Sýknaðir í öllum
meiðyrðamálunum
Kringlan 4-12 | s. 577-7040 • loccitane.com
Andvirði: 12.280 kr.
Húðmjólk 75 ml - 1.390 kr. | Handkrem 30 ml - 1.250 kr.
Sturtusápa 250 ml - 2.380 kr. | Eau deToilette 75 ml - 7.260 kr.
CHERRY BLOSSOM GJAFAKASSI
Jólatilboð: 8.990 kr.
SVÍFÐU INN Í
JÓLAHÁTÍÐINA
„Hreindýr selst alltaf vel fyrir jól-
in og 95% af því hreindýrakjöti
sem selt er í búðum eru innflutt.
Við erum einn stærsti einstaki
söluaðili hreindýrakjöts hér á
landi og höfum verið með kjöt frá
Norður-Noregi og Norður-Svíþjóð
sem fellur vel að bragðlaukum
landans. Þú þarft að vera sérfræð-
ingur til að finna mun á því og því
íslenska,“ segir Friðrik Guð-
mundsson í Melabúðinni en hrein-
dýr er vinsæll jólamatur. Þeir sem
vilja íslenskt hreindýr þurfa ann-
aðhvort að þekkja veiðimann til
að nálgast slíkt kjöt eða vera til-
búnir að borga 16-20 þúsund fyrir
kílóið – jafnvel meira.
Veiða mátti 1277 dýr í ár og að
sögn Umhverfisstofnunar veidd-
ust 1189 dýr. Hreindýra-
veiðimönnum fer fækkandi hér á
landi enda veiðin gríðarlega
kostnaðarsöm.
Að sögn Matvælastofnunar voru
flutt inn þrjú tonn af hjartarkjöti
og rjúpu til landsins og 10 tonn af
hreindýrakjöti árið 2013 en töl-
urnar fyrir árið 2014 eru ekki
komnar í hús Matvælastofnunar.
„Þeir veiðimenn sem fá hreindýr
njóta kjötsins fyrir sjálfa sig og
sína fjölskyldu. Skoska rjúpan,
sem við seljum töluvert af, þar
finnst greinilegur munur. Þar er
öðruvísi bragð – það vantar ís-
lenska bragðið. Það er ekki svona
mikill munur á hreindýrakjötinu.“
Hreindýrafilé kostar 11.990
krónur kílóið en lundin kostar
12.990 krónur. „Þetta er saðsamt
kjöt. Flestir miða við 200 – 250
grömm á mann. Ef fólk er í vafa,
þá vitum við alveg hvað við erum
að segja bak við kjötborðið,“ segir
Friðrik og rýkur burt. Það er
kominn viðskiptavinur.
benedikt@mbl.is
Erlent hreindýr á jólunum
95% af hreindýrakjöti sem selt er út úr búð eru erlend
Morgunblaðið/Sverrir
Hreindýraveiðar Innlend veiði annar ekki eftirspurn þeirra sem vilja hafa
hreindýrakjöt í jólamatinn. 95% af því eru flutt inn frá Norðurlöndunum.
„Þegar litið er til ástands brotaþola
sem fyrr er lýst og ástæðu handtöku
hennar, fór ákærði offari við handtök-
una og beitti brotaþola meira valdi en
tilefni var til. Við þessar aðstæður var
hvorki þörf á að setja hana í handjárn
með þeirri aðferð sem beitt var, né að
setja hana inn í bifreiðina með þeim
hætti sem gert var,“ segir í dómi
Hæstaréttar yfir lögreglumanni sem
í gær var dæmdur í 30 daga skilorðs-
bundið fangelsi fyrir líkamsárás og
brot í starfi vegna handtöku konu í
miðborg Reykjavíkur í júlí í fyrra. Þá
var honum gert að greiða konunni
429 þúsund krónur í bætur. Í málinu
var tekist á um það hvort lög-
reglumaðurinn hefði farið offari við
handtökuna. Myndskeiði af handtök-
unni var dreift á netinu og var það
upphafið að málinu.
Einn hæstaréttardómari skilaði
séráliti. Hann var sammála meirihlut-
anum um sakfellingu en taldi refs-
ingu héraðsdóms næga. Þar var lög-
reglumaðurinn dæmdur fyrir
líkamsárás, brot í starfi og til 300 þús-
und króna sektar.
Þyngdi
dóm yfir lög-
reglumanni