Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1990, Side 20

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1990, Side 20
um sína eigin menningu og út frá sínu eigin sjónarhomi. Skólar og skólastarf skipta líka miklu máli fyrir menningu smáþjóða. En það er ekki nóg að vel sé gert við þjóðlega menn- ingu í skólum ef menningin blómstrar ekki líka á öðmm sviðum þjóðlífsins. Tungu- málið er ekki bara kennslutæki og brothætt fyrirbæri sem skólamir þurfa að hlúa að, rækta og vemda með málræktarátökum. Allur nútíminn verður að fara fram á þeim málum sem við viljum að séu töluð í ver- öldinni, hámenning jafnt sem lágmenning eða fjöldamenning. Við þurfum að rokka á smámálunum, eiga tölvuforrit, skrifa bók- menntir og leika leikrit; nota málið til allra hluta þar sem orða er þörf, þýða og staðfæra en ekki láta alþjóðlegu áhrifín á tungumálið gera sig heimakomin hjá okkur með nýju verklagi. Slíkt er fyrsta merkið um dauða málsins og í kjölfarið fylgir hrun þjóðlegrar menningar. Það nægir með öðrum orðum ekki að hafa innlenda hámenningu á sparifötum heldur þurfum við líka að búa til afþreyingu á okkar eigin máli, skrifa reyfara og gera lélegar bíómyndir svo að hægt sé að full- nægja sem flestum þörfum á þjóðlegu smá- málunum. Hér eru kvikmyndimar kannski einna mikilvægastar. Þær eru lang útbreidd- asti miðill nútímans og ef enskan verður allsráðandi í þeim myndum sem sýndar eru og hljóta fjöldaathygli þá er stutt í að þjóð- imar hverfi í enska úthafið. Ekki er nóg að gera menningarlegar elítumyndir á þjóð- málunum heldur þarf allar gerðir mynda þannig að afþreyingin spretti líka upp úr okkar eigin jarðvegi en komi ekki bara inn- pökkuð og tilbúin til neyslu frá Holly wood. I þessu sambandi verðum við að gæta þess að stilla ekki þjóðmenningunni upp Það nœgir með öðrum orðum ekki að hafa innlenda há- menningu á sparifötum held- ur þurfum við líka að búa til afþreyingu á okkar eigin máli, skrifa reyfara og gera lélegar bíómyndir svo að hœgt sé að fullnægja sem flestum þörfum á þjóðlegu smámálunum. sem einhveiju vandræðabami sem þarfnist sérstakrar kynningar í kapp við erlendan afþreyingariðnað. Þjóðmenningin verður að leika eðlilegt hlutverk í lífinu. Svo tekið sé dæmi af íslenskum fomsögum þá bjargar það ekki þjóðmenningunni að gera bara bíómyndir upp úr fornsögum en flytja myndir um nútímann inn frá öðmm lönd- um. Við þurfum líka þjóðlegar myndir um nútímann. Það er vissulega brýnt að halda áfram að vinna bamaefni úr okkar menn- ingararfi, gera myndasögur úr goðafræði og hetjusögum okkar til mótvægis við rambó- manngerðir og köngulóarmenn alþjóða- hyggjunnar en böm verða líka að finna að heimur nútímasögunnar sé ekki síður í þeirra heimamenningu. Ef við gætum ekki að þessu er hætt við að upp komi sú staða þar sem allt þjóðlegt er gamalt og bundið gömlum þjóðfélagsháttum en fyrirmyndir að okkar lífi hér og nú verði að sækja í amrískar Hollywoodmyndir. Þetta hefur jafnvel gengið svo langt að íslensk brúð- kaup em mörg hver að verða eins og sviðs- mynd úr bíó og enginn veit hvemig hann eða hún á að vera nema hvað menn reyna 18 TMM 1990:4
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.