Tímarit Máls og menningar - 01.12.1990, Side 83
konunginn hafi efni Huldar sögu ekki sýnt
fram á hana. Greinilegt er að höfundur
Sturlu þáttar, sem er annt um minningu
söguhetjunnar, hefur viljað gera sem mest
úr henni. Varla hefur hann ætlað sér að láta
líta svo út sem Sturla hafí náð eyrum kon-
ungs með undirlægjuhætti og skjalli um
hann. Ef Huldar saga sagði hins vegar frá
þeim álögum seiðkonunnar á norsku kon-
ungsættina að bræðravíg skyldu alltaf vera
í henni hefur Sturla minnt Magnús konung
rækilega á að völd hans gætu reynst svipul
dæmdi hann ekki réttlátlega og veldi sér
ráðgjafa sem hefðu mannvit mikið. í sömu
andrá sannar hann eigin vitsmuni og einurð.
Sturla líkist því í framkomu Sighvati skáldi
Þórðarsyni sem kunni og þorði að segja
Magnúsi góða frá göllunum á stjórnarhátt-
um hans í Bersöglisvísum.
1. Sturlunga saga, útg. Ömólfúr Thorsson et al.
(Reykjavík, 1988), II, 765-66.
2. Sjá Sigurður Nordal, Sagalitteraturen, Nordisk
kultur 8B (Stokkhólmur, 1953), bls. 227; sbr.
Hermann Pálsson, Sagnaskemmtun Islendinga
(Reykjavík, 1962), bls. 52; Preben Meulengracht
Sprensen, Saga og samfund: En indforing i oldis-
landsk litteratur (Kaupmannahöfn, 1977), bls.
119.
3. Sprensen, Saga og samfund, bls. 163.
4. Kulturhistorisk leksikon for nordisk middelalder,
XVIII (1974), 679.
5. Jón Jóhannesson, „Um Sturlunga sögu,“ Sturlunga
saga, útg. Jón Jóhannesson, Magnús Finnboga-
son og Kristján Eldjám (Reykjavík, 1946), II,
xlviii.
6. Joseph C. Harris, „Genre and Narrative Stmcture
in Some Islendinga þœttirf Scandinavian Studi-
es, 44 (1972), 1-27; Sprensen, Saga og samfund,
bls. 166.
7. Harris, „Genre and Narrative Structure"; sjá einnig
Joseph C. Harris, „Theme and Genre in Some
Islendinga þcettir," Scandinavian Studies, 48
(1976), 16-17; Hermann Pálsson, „Early Ice-
landic Imaginative Literature," Medieval Narra-
tive: A Symposium, ritstj. Hans Bekker-Nielsen et
al. (Odense, 1979), 20-30.
8. Sjá Sprensen, Saga og samfund, bls. 167-68; einn-
ig Harris, „Theme and Genre,“ bls. 8-9; Marlene
Ciklamini, „Veiled Meaning and Narrative Mod-
es in Sturlu þáttrArkiv för nordisk filologi, 99
(1984), 148-50.
9. Sjá Sprensen, Saga og samfund, bls. 124-25.
10. Sturlunga, bls. 767.
11. Vésteinn Ólason, „íslendingaþættir," Tímarit
Máls og menningar, 46 (1985), 68.
12. Sturlunga, bls. 767.
13. Snorri Sturluson, Heimskringla, útg. Bjami Aðal-
bjamarson, Islenzkfomrit, 26. bindi, (Reykjavík,
1941), bls. 31. Stafsetning er færð til nútímahorfs.
14. Sjá Sprensen, Saga og samfund, bls. 165.
15. Konungs skuggsiá, útg. Ludvig Holm-Olsen, 2.
útg. endurbætt, Norsk historisk kjeldeskrift-in-
stitutt: Norrpne tekster, I. bindi (Oslo, 1983), bls.
52-53. Stafsetning færð til nútímahorfs.
16. Anne Holtsmark, „Kongespeillitteratur," Kultur-
historisk leksikon for nordisk middelalder, IX
(1964), 61-68; sjá einnig Lars Lönnroth, „Ideo-
logy and Structure in Heimskringla,“ Third Inter-
national Saga Conference, Oslo, 1976, bls.
13-14.
17. Narve Bjprgo, „Om skriftlege kjelder for Hákon-
ar saga,“ Historisk tidsskrift (Oslo), 46 (1967),
227. Hérþýtt.
18. Ólafía Einarsdóttir, Studier i kronoiogisk metode
i tidlig islandsk historieskrivning, Bibliotheca
historica Lundensis, 13. bindi (Stokkhólmur,
1964), 253-92; Knut Helle, „Hákonar saga Hák-
onarsonar," Kulturhistorisk leksikon for nordisk
middelalder, VI (1961), 51-53; sbr. Gabrielle M.
Spiegel, „Genealogy: Form and Function in Med-
ieval Historical Narrative," History and Theory,
22(1983), 43-53.
19. Sjá Helle, Hákonar saga Hákonarsonar.
20. Sverre Bagge, Den politiske ideologi i konge-
speilet, doktorsritg. Bergen, 1979, bls. 264-65.
21. Gunnar Benediktsson, Sagnameistarinn Sturla,
(Reykjavík, 1961); sbr. Helgi Þorláksson, „Var
Sturla Þórðarson þjóðfrelsishetja?" Sturlustefna,
ritstj. Guðrún Ása Grímsdóttir og Jónas Kristj-
ánsson, Rit Stofnunar Áma Magnússonar, 32.
bindi (Reykjavík, 1988), bls. 127-46.
TMM 1990:4
81