Tímarit Máls og menningar - 01.09.1992, Blaðsíða 96

saman hugsanir sínar á hægri göngunni, hve auðugt, hve ríkulegt. Og það
í þvílíkri, eiginlega engri götu ...! Það lá við að hann sundlaði. Þetta er
allt mér ætlað, við svona yfirþyrmandi hugsanir hlýtur mann að svima..
hvemig sem það er, ég er ríkur og tiginborinn. Lífið, sem hann gat ekki
annað en álasað í hvert sinn sem hann hugsaði til þess, birtist honum nú
skyndilega upphafið og leyndardómsfullt, ljósi vafið, einsog það loft-
kennda rými sem franskar og rússneskar skáldsögur gera úr lífinu.
Vissulega gefast sjaldgæf, einstök augnablik þegar við hugsum um
borgina: okkar borg. Okkar, því við unnum henni, þetta er ekki spuming
um ákvörðun. Okkur þykir vænt um hana, en — ó hve oft — rœktum við
hana ekki. Þá höldum við leiðar okkar eftir fjandsamlegum götum,
framhjá illskufullu akbrautarumróti, þar sem latir og hirðulitlir verka-
menn vinna undir stjóm óþokka verkstjóra, og hrökkvi slíkum blóð úr
nös af ólíklegri áreynslu, benda illviljaðir vegfarendur — við — á þá af
einskærri meinfýsni. í þennan tíma finnst okkur að braki undarlega í
símanum, það er lína og ekki-lína, ungir, laglegir og luntalegir yngis-
menn fara í flokkum undir berum himni, og á skemmtihúsunum drekka
menn litaðan lög úr langstilka glösum, konumar kikna undan innkaupa-
töskum, eiginmenn naga neglur sínar af áhyggjum. (Pottormarnir einir
eru kátir, framtíðin eilífa, ef morgunsjónvarpið býður eitthvert spennandi
sögulegt bamaefni, hlaupa þeir hver til annars rjóðir í kinnum og hrópa
upp, „en hvað þetta var æðislega spennó sögufölsurí\ svona hrópa þeir.
Þeir halda álfamir, að þetta sé sérstök listgrein.)
Tja, það eru ekki allir dagar eins — stundum er svona dagur, stundum
ekki.
Þegar dagurinn er svona, þá finnum við ekki okkar stað. Það er orðinn
siður nú á dögum að skrifa um það, að heimurinn sé vissulega svolítið
ómögulegur, að núorðið sé hann síður þolanlegur — en það er að réttu
lagi ekki alveg sanngjamt að hugsa þá eingöngu um hörmulegt ástand
neðanjarðarlestarinnar í New York, eða um óheyrilega hnignun almanna-
öryggis annarstaðar, nei: heimurinn hjá okkur er líka dálítið ómögulegur
og vissulega er hann núorðið síður þolandi en áður, líka hér. Þetta er
vitaskuld ekki pólitísk kvartsýki; stjómmálin eru ... eru nefnilega (með
orðum þjóðskáldsins) ja svona og svona, það væri jafnvel hægt að lofa
þau. Eða lasta. (Hvomgt leiðir langt, en varast ber vanræksluna: ef við
lofum ekki stjómmálamennina, falla þeir í þunglyndi, þeir hengja höf-
uðið, rápa hundleiðir á milli eldhúss og dagstofu, vesaldóm sinn bera þeir
94
TMM 1992:3