Tímarit Máls og menningar - 01.09.1992, Blaðsíða 44

Pétur Knútsson
Hugleiðing um (c)
Husserl held ég það hafí verið, sem setur
sviga utanum allt sem við náum ekki taki á.
Og snýr sér að því búnu að hreinu sviga-
lausu fyrirbærunum, og segir okkur að
gleyma því sem er geymt innan sviga, það
sé okkur óviðkomandi. Gleyma? Nei: því
svigar eru sem kví fyrir skepnur komnar af
fjalli, þeir móta og merkja, koma reglu á
það sem áður var stjómlaust og villt, svigar
eru tákn mannabyggðar og dilkadráttar.
Menn gleyma ekki því sem þeir hafa í svig-
um. Þeir gleyma einungis lögun þess og
umfangi áður en það komst í sviga. Sviga-
setning er eins og nafngift, og þjónar sama
tilgangi. Við greypum hugtök okkar í sviga
svo þau sleppi ekki til fjalla.
Svigar Husserls hefðu frekar átt að snúa
út á við, vera )svona( í laginu, það eram við
Husserl sem felum okkur innan sviga,
ásamt öllum handhægu fyrirbærunum, en
allt hitt svikult og svigalaust, á reiki til
fjalla. Það er ekki: ég elska (þig). Það er ég
sem er í svigum, sem finn þessa miklu ást
milli gagnaugna mér. Ég elska )þig(. Þú
svífur út í birtuna. Þrá mín er að kippa þér
innfyrir.
I von um að þínir svigar leysist upp innan
minna.
Var það ekki Heidegger sem kippti þér
innfyrir? Eða var það kannski Donne: Þessi
sœng er okkar miðdepill, herbergið heims-
kringlan. Því nú kúrum við öll undir sömu
himinsæng, svo okkur virðist jafnvel regn-
boginn nema við jörðu innan sjóndeildar.
Tilgangslaust að segja okkur að til séu verur
sem ganga í hring í kringum allt, sem er.
Móðir mín í kví, kví.
Sjálf orðin kippa útburðinum innfyrir.
Ég hef í hyggju að skreppa andartak út-
fyrir sviga mína og hitta þig þar undir fjögur
augu, langt frá mannabyggðum. Þetta er
vissulega fífldirfska, því varla má treysta
ósonlagi utanum ystu sviga. En er annarra
kosta völ?
Borgin í fjarska, í svigum: nú erum við
)þú og ég( utan sviga, á svikulu reiki. Frá
þessum sjónarhóli náum við utanum borg-
ina með þumalfingri og vísifingri og færum
hana ofur varlega bakvið hól, bakarí hennar
og sorpdælustöðvar, vélahljóð hennar og
angan úr kryddjurtagörðum, og geymum
hana þar: (borgina). Því eðli okkar manna
og eina viskan er að kunna að setja sviga
utanum lifandi ferli svo hægt sé að geyma
42
TMM 1992:3