Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1992, Page 104

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1992, Page 104
að fólkið og skepnumar eigra dofin um hjamið og nærvem minnar verður að síðustu saknað. Síðustu tvö ljóðin lýsa ferðalagi eða ferðalög- um: „Bráðum ferðast ég / þangað sem engan snjó festir“, segir í fjórtánda ljóði og síðasta ljóðið lýsir dularfullri sjóferð í átt að ey og „margfaidri sól“. Merkingin er opin. Líf og tímar „Lagstúfarnir“ eru sex ótengd ljóð, öll vel heppnuð. í Ijóðinu „Leiðin“ verður gönguferð nokkrar húslengdir fram og aftur tjamarbakka skáldinu fyrst tákn um takmarkanir mannlegrar tilveru, en þriðja víddin gerir gæfumuninn: Svo skammt dregur frelsið á jafnsléttunni. En það svífur hátt — upp til flestra stjarna sem gefa mér augu um leið og ég geng. Eins er frelsið djúpt. Það nær niður á tjamarbotn þar sem homsílið blundar hjá ljósfælnum greinum. Þarna er minnisstætt ljóð um Ólöfu frá Hlöð- um á ferð um sveitir með plötuspilarann sinn, listin og skáldskapurinn eru líka leiðir til að hefja sig upp fyrir takmarkanir sínar, og varla er það tilviljun að klifurjurtin sem vefur sig um stóra vísinn á stofuklukkunni og „kyrkir tím- ann“ í ljóðinu „Monstera deliciosa á næturvakt“ er einmitt „kynjablómið sem Málfríður ræktaði best“. í hinum ljóðunum þremur kemur fyrir töfraorðið „þú“ sem breytir orðræðunni í við- ræðu, skáldið hættir að þykjast tala við sjálft sig og þykist fara að tala við einhvern annan. Það er kannski hæpin kenning, en getur verið að ávarpaðir ástvinir í ljóðum feli næstum sjálf- krafa í sér íjarveru eða möguleikann á fjarveru? Hér er fjarveran til staðar, ef ég má komast svo heimskulega að orði. Ljóðið „Hrædýrið" er um hýenuna í Afríku sem gaggar þar og kemur okkur ekkert við fyrr en snögglega í lokin að ljóðið opnast fyrir annarri merkingu með töfra- orðinu: „Hálfstálpuð hýenan / / bíður síns tíma, myrkurs. / / Hún sér í því, helvísk, / leitar, og telur þig af.“ Gerist ljóðið ekki í frumskógum hugans? í ljóðinu „Sjóferðabænirí' er Qarveran framundan og skáldið að kveðja ástvininn að sinni, manni finnst næstum í lagi að hún brjóti upp þessa margþvældu dægurlagasenu með ósk um að hinn elskaði varðveiti hana „bak við lás og slá í gollurshúsinu“ en ekki alveg samt: þetta er sama fælni við að gefa höggstað á sér og kom fram í fyrsta hlutanum. Annars er ljóðið í góð- um sentimental anda. í lokaljóðinu „Hugmynd“ kemur fjarveran fram í steingerðri nærveru, gamalli mynd „sem þú málaðir úti við vatnið / meðan ég sat þolinmóð fyrir í stanslausri birtu.“ Nú hangir hún „öllum óþekkt á dimmu lofti“. „Minningar með vetrarlagi“ er eitt ljóð í tveimur hlutum sem tekur upp stef fjarverunnar og sársaukans sem slokknar ekki að fullu þó langur tími líði: Þetta er dagur til að harma það sem ég hef gleymt: höndum okkar saman, himni sem roðnaði. Umhverfí kveikir á minningum sem því tengj- ast og minningamar lýsa upp vetrarlandslagið, ljá því tilfinningagildi. Minningar um ást sem er löngu liðin: Nú er ekkert eftir — annað en minning um hendur — hendur í myrkri í herbergi í húsi. Nú finn ég þig hvergi nema í einu húsi og þetta er hús sem var rifið til grunna. Aðeins veggjabrot eftir, skörðótt og skælt, og minning um skammgóða hönd í hendi. Ferðaljóðin í seinasta hluta bókarinnar eru líka sex talsins. „Hálfgleymd borg og glötuð orð“ líkt og heldur áfram stefi ljóðsins á undan um fjarlægðina og umhverfi minninganna, hér á skáldið erfítt með að tengja sig umhverfinu, 102 TMM 1992:3
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.