Dagrenning - 01.12.1952, Blaðsíða 37

neitt sérstakt, tóku útgerðarmenn í Hull sig
til og neituðu íslenzkum togurum um lönd-
unartæki, og fengu útgerðarmenn í Grimsby
til hins sarna. Áttu þessar aðgerðir að standa
þar til íslendingar hefðu „endurskoðað“
afstöðu sína til hinnar nýju landhelgislínu,
og fært hana inn eins og þessum útgerðar-
mönnum þótti hæfilegt. Að sjálfsögðu var
slíkurn málaleitunum vísað á bug, en menn
sendir héðan til að skýra málið fyrir út-
gerðarmönnum Breta. Það reyndist með öllu
árangurslaust: Þá komu íslendingar sér upp
löndunartækjum í Grimsby og hugðust þann-
ig brjóta bann útgerðarmannanna. Þegar það
vitnaðist að von væri íslenzks togara til að
landa fiski í Grimsby með þessum hætti,
sencli ríkisstjórn Breta íslenzku ríkissjórn-
inni tilmæli um að komið yrði í veg fyrir þá
löndun, meðan breska stjórnin reyndi að
beita áhrifum sínum á útgerðarmenn í Bret-
landi. íslenzka ríkissjórnin varð við þessum
tilmælum og \'ar togaranum, sem var frá Bæj-
arútgerð Re\kjavíkur, snúið frá og hann
sendur til Þýzkalands. En nú leið aðeins
einn dagur og þá gerðist það, að ís-
lenzkur togari, eign einkaf\'rirtækis, kemur
öllum að óvörum til Grimsby og landar þar.
í sambandi við þetta þvrfti að svara þess-
um spurningum:
Hver var það, sem ákvað, að togaranum
skyldi siglt til Grimsby? Var það gert með
vitund og vilja íslenzku ríkisstjórnarinnar?
Hafði íslenzka ríkisstjórnin þá fengið að vita
að tilraunir bresku ríkisstjómarinnar til að
koma viti fyrir útgerðamienn bæru engan ár-
angur? Mig brestur að sjálfsögðu aðstöðu til
að svara þessum spurningum. En hafi svo
verið, að þessi togari færi án samþykkis ís-
lenzku ríkisstjórnarinnar í þessa söluferð til
Grimsby, einmitt þegar breska ríkisstjórnin
var að leita sátta og hafði mælst til þess við
íslenzk stjórnarvöld að þetta yrði ekki gert
á meðan, er ábyrgð þeirra manna þung, sem
þarna hafa verið að verki, og þjóðin á alveg
skilyrðislausa heimtingu á því að þetta atriði
verði fullkomlega upplýst.
Og það er meira en þetta: Hver var til-
gangur þeirra, sem þetta gerðu? Var líklegt
að slíkt tiltæki greiddi fyrir friðsamlegri og
skjótri lausn málsins? Voru hér að verki
menn, sem annað hvort vísvitandi eða sem
verkíæri í annara höndum vom af ráðnurn
hug að spilla sambúð Breta og íslendinga?
Þessari spurningu þarf að fást svarað og
henni verður tæpast svarað svo mark sé á
takandi nema með réttarrannsókn. Var
sendiför hins íslenzka togara ráðin og undir-
búin af mönnum, sem af ráðnurn hug vilja
spilla sambúð okkar við Breta?
Það verður ekki séð að neinn nauður ræki
til að senda þetta skip til Grimsby, þar sem
Bretastjóm hafði beðið um að svo yrði ekki
gert, f\r en lrún þá liafði tilkynnt íslenzku
stjóminni. að tilraunir hennar væru árang-
urslausar, eða ákveðinn tírni var liðinn, sem
þá auðvitað þurfti að vera miklu lengri, en
sá tími var, sem leið rnilli þess að Hallveigu
var snúið frá og Jón forseti landaði. Er ekki
hugsanlegt að tregða breskra stjómarvalda
til að skerast í þennan hættulega leik stafi
meðal annars af því, að hún telji sig hafa ver-
ið svikna í trygðum af íslenzkum stjórnar-
völdum meðan hún var að reyna málamiðl-
un?
Sérfræðingar íslenzku ríkisstjómarinnar
áttu fund með fulltrúum togaraeigenda 17.
nóvember, en Jón forseti landar í Grimsbv
snemma morguns 19. nóvember. „Koma tog-
arans þangað mun hafa komið mjög á óvart
þar, sem hér á Jandi,“ segir Morgunblaðið
20. nóv. og benda þessi ummæli blaðs at-
vinnumálaráðherrans á, að löndunin hafi
jafnvel átt sér stað án vitundar hans.
Þetta er sú hliðin sem að okkur íslending-
um snýr fyrst og fremst og það er nauðsyn-
legt að yfir þessu atriði hvíli engin hula og
DAGRENNING 3S