Morgunblaðið - 25.02.2015, Blaðsíða 23

FRÉTTIR 23Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. FEBRÚAR 2015
Gler, gluggar, glerslípun & speglagerð frá 1922
Mörkinni 4 | 108 Reykjavík | Sími: 565 0000 | Fax: 555 3332 | glerborg@glerborg.is | www.glerborg.is
Hurðir og gluggar
í miklu úrvaliVopnaður maður varð að minnstakosti átta manns að bana í skotárás íveitingahúsi í bænum Uherský Brod
í austanverðu Tékklandi í gær, að
sögn þarlendra fjölmiðla. Bæjar-
stjórinn í Uherský Brod, Patrik
Kuncar, sagði að maðurinn hefði síð-
an fyrirfarið sér með byssu.
Nokkrir særðust í árásinni, þeirra
á meðal kona sem er í lífshættu.
Um tuttugu manns voru í veitinga-
húsinu þegar maðurinn réðst inn í
það á hádegi að staðartíma og hóf
skothríð. Tékkneska ríkissjónvarpið
hafði eftir bæjarstjóranum að skýrt
hefði verið frá því að árásarmaður-
inn hefði verið vopnaður tveimur
byssum. Hann var um sextugt, bjó í
bænum og talið er að hann hafi átt
við geðræn vandamál að stríða, að
sögn bæjarstjórans.
Árásin var gerð í veitingahúsi sem
nefnist Droujba (Vinátta). „Ég er
miður mín yfir þessu. Ég gerði mér
aldrei í hugarlund að slíkt gæti gerst
hérna, í veitingahúsi sem ég þekki
vel,“ hafði tékkneska ríkissjónvarpið
eftir bæjarstjóranum.
Varð átta að
bana í skotárás
 Árásarmaðurinn fyrirfór sér
EPA
Blóðbað Lögreglumenn að störfum við veitingahúsið eftir árásina.
Gengi rúblunnar hefur lækkað
um 40% gagnvart Bandaríkja-
dollar á einu ári, kaupmáttur
Rússa hefur minnkað, verð á
matvörum hækkað og gert er ráð
fyrir því að efnahagur Rússlands
dragist saman um 5,5% í ár.
Rússneski stjórnmálaskýrandinn
Ívan Netjepurenko telur samt að
efnahagserfiðleikarnir hafi lítil
áhrif haft á afstöðu almennings í
Rússlandi til Vladimírs Pútíns.
Refsiaðgerðir Vesturlanda hafi
aðeins orðið til þess að þjóðin
hafi fylkt sér um forsetann.
Netjepurenko bendir á að sam-
drátturinn er ennþá minni en á
árunum 1998-99 þegar gengi
rúblunnar hrundi, en hann var þá
rúm 7%. „Lífskjörin hafa þar til
nýlega verið betri hér en nokkru
sinni áður frá hruni Sovétríkj-
anna, þannig að Rússar líta svo
á að þeir hafi það bara gott,“
hefur Politiken eftir Netjepur-
enko.
Stjórnmálaskýrandinn Georgíj
Brovt tekur í sama streng í grein
í Moscow Times. „Efnahagslegt
umrót hefur reyndar aldrei leitt
til mótmæla í Rússlandi vegna
samfélagsólgu, hvað þá póli-
tískra mótmæla,“ segir Brovt.
„Það gerðist ekki heldur þegar
stjórnarandstaðan var miklu öfl-
ugri og betur skipulögð en nú.“
Kreppan hefur haft lítil áhrif
RÚSSAR VIRÐAST FYLKJA SÉR UM PÚTÍN
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Vopnaðir liðsmenn aðskilnaðarsinna
í austanverðri Úkraínu hafa safnast
saman í grennd við hafnarborgina
Maríupol, að sögn stjórnvalda í
Kænugarði. Óttast er að herlið að-
skilnaðarsinnanna ráðist á borgina
með aðstoð Rússa í því skyni að
leggja undir sig landræmu við
strönd Svartahafs alla leiðina frá
rússnesku landamærunum til Krím-
skaga sem var innlimaður í Rúss-
land í mars 2014.
Þótt dregið hafi úr átökunum í
austurhéruðum Úkraínu frá því að
vopnahlé gekk í gildi 14. febrúar
gerðu aðskilnaðarsinnarnir 27 árás-
ir á stöðvar Úkraínuhers á sunnu-
dag og mánudag, að sögn Úkra-
ínumanna. Herinn kveðst því ekki
geta flutt þungavopn frá átakasvæð-
unum eins og kveðið er á um í
vopnahléssamningnum sem undir-
ritaður var í Mínsk fyrr í mánuðin-
um.
Stjórnin í Kænugarði segir að
rússnesk stjórnvöld hafi sent tutt-
ugu skriðdreka að Maríupol og þeir
hafi gert tvær árásir á sunnudaginn
var. Ráðamennirnir í Kreml neita
því að þeir hafi veitt aðskilnaðar-
sinnunum hernaðaraðstoð. Þeir
héldu því sama fram þegar átök
geisuðu á Krímskaga, sem var síðan
innlimaður í Rússland, þar til þeir
viðurkenndu að lokum að þeir hefðu
sent hermenn á skagann.
Stjórnvöld í Bandaríkjunum og
löndum Evrópusambandsins hafa
hótað Rússum frekari refsiaðgerð-
um ef aðskilnaðarsinnarnir brjóti
vopnahléssamninginn. Bandaríkja-
stjórn kveðst geta gripið til nýrra
refsiaðgerða með nokkurra daga
fyrirvara.
„Sókn að Maríupol væri skýlaust
brot á samningunum,“ sagði Frank-
Walter Steinmeier, utanríkisráð-
herra Þýskalands, í viðtali við þýska
blaðið Bild.
Íbúar Maríupol voru um hálf
milljón áður en átökin hófust og hún
er stærsta borgin sem er enn á valdi
stjórnarhersins á átakasvæðunum í
Úkraínu. Hún er um 55 kílómetra
frá landamærunum að Rússlandi.
Herlið aðskilnaðarsinna sótti að út-
jaðri borgarinnar í september en
reyndi ekki að ná henni á sitt vald.
Mikilvæg hafnarborg
Í Maríupol eru tvær stórar járn-
og stálverksmiðjur í eigu ólígarkans
Rínats Akhmetovs, auðugasta
manns Úkraínu. Ólígarkarnir eru
fámennur hópur auðmanna sem
högnuðust stórlega á pólitísku spill-
ingunni í Úkraínu eftir hrun Sov-
étríkjanna. Akhmetov var í fyrstu
tvístígandi í afstöðunni til uppreisn-
arinnar í austurhéruðunum en lagð-
ist að lokum gegn aðskilnaðar-
sinnunum.
Vegna járn- og stálverksmiðjanna
hefur Maríupol mikla efnahagslega
þýðingu fyrir aðskilnaðarsinnana.
Með því að leggja Maríupol undir
sig myndu þeir ná yfirráðum yfir
stórri höfn við Svartahaf og það
gæti verið mikilvægur þáttur í því
að tryggja að yfirráðasvæði þeirra
yrði sjálfu sér nægt efnahagslega
þegar fram liðu stundir.
Allt færi í bál og brand
Maríupol hefur verið nefnd „hlið-
ið að Krímskaga“ vegna þess að hún
er álitin mikilvægur liður í áformum
aðskilnaðarsinna um að leggja undir
sig landræmu við Svartahaf til að
tengja Krímskaga við landamærin
að Rússlandi. Rússar ætla að smíða
brú yfir sundið en hún verður ekki
opnuð fyrr en árið 2018 og þangað
til þurfa þeir að reiða sig á ferjur
sem sigla á milli Krím og Rúss-
lands.
Maríupol er um 300 kílómetra frá
Krím og aðskilnaðarsinnarnir
þyrftu því að leggja undir sig stórt
svæði í viðbót til að tengja skagann
við yfirráðasvæði þeirra. Láti þeir
til skarar skríða harðna átökin til
mikilla muna með ófyrirsjáanlegum
afleiðingum.
Vilja næst ná Maríupol á sitt vald
 Aðskilnaðarsinnar í austurhéruðum Úkraínu sagðir vígbúast í grennd við mikilvæga hafnarborg
 Yfirráð yfir borginni álitin mikilvægur þáttur í því að tengja saman Krímskagann og Rússland
AFP
Eyðilegging Kona í bænum Debaltseve við byggingu sem skemmdist í átök-
um áður en aðskilnaðarsinnar náðu bænum á sitt vald í vikunni sem leið.
KÆNUGARÐUR
RÚSSLANDHVÍTA-RÚSSLAND
RÚMENÍA
M
O
LD
Ó
VA
Sevastopol
Odessa
Transnistría:
Uppreisnarhérað
sem nýtur
stuðnings Rússa
Lúhansk
Dónetsk
ÚKRA ÍNA
100 km
KRÍM-
SKAGISvartahaf
„Nýja-Rússland“:
svæðið sem
aðskilnaðarsinnar
vilja ná á sitt vald
Maríupol
Maríupol: „hliðið að Krímskaga“
Var
innlimaður
í Rússland
Svæði á valdi
aðskilnaðarsinna
55 km frá Rússlandi
300 km frá Krím