Morgunblaðið - Sunnudagur - 12.04.2015, Blaðsíða 8
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 12.4. 2015
Óheftur kapítalismi getur farið illa meðnáttúruna. Það geta alræðiskerfi semekki leyfa gagnrýni líka gert. Þetta
kennir sagan.
Ótöluleg eru dæmin um hrikaleg náttúruspjöll
þar sem græðgi mannskepnunnar hefur verið
hleypt til beitar á viðkvæmri móður jörð.
Örsnauðum þjóðum sem búa við örbirgð hefur
verið vorkunn þegar þær leita leiða til að komast
til bjargálna. Ég minnist ferðar til Eþíópíu á
fréttamannsárum mínum að fjalla um hungur-
sneyð þar í landi. Ég kom í stjórnarbyggingu þar
sem voru listaverk á veggjum. Þau sýndu eimyrj-
uspúandi risareykháfa. Þeir vöktu óhug með mér
en greinilega von í brjóstum landsmanna.
Eftir því sem velsæld þjóða verður meiri og
vandinn við að lifa morgundaginn af verður ekki
eins yfirþyrmandi, eykst meðvitund um nauðsyn
þess að hugsa til langs tíma. Þá er farið að tala um
sjálfbærni og mikilvægi þess að náttúran njóti vaf-
ans.
Ég heimsótti nýlega Potsdam, rétt utan við
Berlín. Þar sat á sínum tíma Prússakóngur og
keisari og voru þar miklar hallir og kirkjur. Þar á
meðal dómkirkja ein mikil. Alræðisvaldinu í Aust-
ur-Þýskalandi var sem kunnugt er lítið gefið um
kirkjur og hallir enda táknræn minnismerki um
kúgun og misskiptingu. Fyrir vikið voru þessar
byggingar margar eyðilagðar eða sýnd óvirðing í
verki. Alveg upp að dómkirkjunni hafði þannig
verið reist íbúðablokk ein, herfilega ljót, sem kom
sér reyndar vel því þá var öruggt að allir gerðu sér
grein fyrir hversu ómerkileg þessi kirkja, þetta
gamla valdatákn, væri.
Vissulega á ekki að gleyma ljótum sögulegum
staðreyndum en þar með er ekki sagt að maður
vilji láta eyðileggja sögulegar og á sinn hátt fal-
legar byggingar. Í Potsdam hafði hins vegar eng-
inn verið til að halda slíkum sjónarmiðum á lofti og
reisa mótmæli. Leyniþjónustan hafði séð fyrir því.
Allt þetta hefur farið í gegnum huga mér eftir
að ég las grein eftir Hjörleif Guttormsson, nátt-
úrufræðing og fyrrum stjórnmálamann, um
Skógafoss og fyrirhugaða hótelbyggingu þar.
Hjörleifur hvetur okkur til að hugsa langt fram í
tímann og bendir á að með útsjónarsemi megi
reisa fyrirhugað hótel í grennd við Skógafoss
þannig að hótelgestir megi sem best njóta fossins
án þess þó að eyðileggja áhrifin sem frá honum
stafa.
Ekki er ég þaulkunnugur þessu máli. En hitt
veit ég, hve varasamt það er að hlusta ekki á þá
sem taka upp hanskann fyrir móður jörð, okkur
öllum til farsældar þegar til langs tíma er litið.
Þess vegna segi ég, enga Potsdam-blokk á Skóga-
sandi. Hlustum á Hjörleif.
Blokkin í Potsdam og hótelið við Skógafoss
*Hjörleifur hvetur okkurtil að hugsa langt fram ítímann og bendir á að með
útsjónarsemi megi reisa fyr-
irhugað hótel í grennd við
Skógafoss þannig að hót-
elgestir megi sem best njóta
fossins án þess að eyðileggja.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Ögmundur Jónasson
ogmundur@althingi.is
Félagsskapurinn Beauty Tips á
Facebook, þar sem ungar konur
skiptast á ráðum og reynslu af lífinu
og tilverunni, nýtur mikilla vinsælda
en meðlimir eru rúmlega 23.000.
Manúela Ósk
Harðardóttir,
fatahönnunarnemi
og tískubloggari,
deilir því á Twitter
að hún hafi eitt-
hvað verið að skrifa á síðuna og af
færslu hennar að dæma hefur hún
fengið talsverð viðbrögð en hún
skrifar á Twitter: „Ef þið viljið lifa
góðu lífi, ekki kommenta á status á
Beauty Tips.“ Stuttu síðar skrifar
hún aftur: „Ég var bara að reyna að
vera næs – og internetið refsar
mér.“
Leikarinn Ævar
Þór Benedikts-
son, gjarnan
nefndur Ævar vís-
indamaður af yngri
kynslóðinni, dvaldi
í Noregi í páskafríinu og hefur lít-
illega skrifað um ferðina á Twitter.
Meðal annars fór hann í 10 kíló-
metra skíðagöngu í norsku fjöll-
unum. Ævar er mikill útivistarg-
arpur og birti mynd af forláta
gönguskóm á samskiptamiðlinum
og skrifaði: „Þessir voru upphaflega
vígðir á Mt. Kilimanjaro. Í dag fóru
þeir hins vegar í göngutúr í Nor-
egi.“
Tónlistarmaðurinn Svavar
Knútur Kristinsson er skemmti-
legur tístari og um hina hversdags-
legu tilveru skrifaði hann í vikunni:
„Barnlaust fólk hefur því miður
aldrei kynnst þeirri dásamlegu,
ljúfu og alltumlykjandi kyrrð sem
fylgir því þegar börnin sofna sam-
tímis.“
Forseti borgarstjórnar, Sóley
Tómasdóttir,
eyddi páskafríinu
meðal annars í að
horfa á Stjörnu-
stríðsmyndirnar
með fjölskyldu
sinni. Á Twitter
skrifaði Sóley: „#Starwarspáskar
búnir. Bangsarnir í síðustu mynd-
inni voru uppáhalds. Grét smá þeg-
ar Svarthöfði dó. Ok bæ.“
AF NETINU
Búi Bjarmar Aðalsteinsson náði ald-
eilis athygli fjölmiðla erlendis á síð-
asta ári þegar hann komust í frétt-
irnar ytra, meðal annars í Daily
Mail, fyrir vélrænt skordýrabú sem
átti að ala lirfur í matargerð.
Búið var lokaverkefni vöruhönn-
uðarins frá Listaháskóla Íslands en í
gær komst hann og samstarfsfélagi
hans, Stefán Atli Thoroddsen al-
þjóðamarkaðsfræðingur, aftur í
helstu fréttir Daily Mail en orku-
stangir þar sem uppistaðan er
krybbuhveiti eru orðnar að veru-
leika.
Þróun orkustanganna hlaut tvo
styrki í desember síðastliðnum, ann-
ars vegar frá Nýsköpunarsjóði og
hins vegar frá RANNÍS, sem var
frumherjastyrkur.
Búi sagði á sínum tíma að hug-
myndin hefði meðal annars kviknað
þegar hann las sér til um landrými í
Evrópu sem yrði uppurið eftir þrjá-
tíu ár og þá yrði ómögulegt að fram-
leiða mikið af kjöti. Nýir prótín-
gjafar yrðu því að finnast og skordýr
gætu komið þar sterk inn.
Daily Mail vitnar í frétt Icenews
um skordýraorkustangirnar sem
nefnast Jungle Bar en þær eru
komnar í sölu á Kickstarter.
Í frétt Daily Mail segir að við
fyrstu sýn virðist stangirnar vera of-
urvenjuleg orkusúkkulaðistykki en
utan krybbuhveitisins eru innihalds-
efnin nokkuð hefðbundin; döðlur,
súkkulaði og fræ en vandlega er
fjallað um að lirfurnar séu ræktaðar
þannig að þær séu sérstaklega hent-
ug fæða fyrir menn og öll fram-
leiðslan lífræn. Stangirnar innihalda
vítamín og steinefni og eru meinholl-
ar. Þegar fréttirnar um fyrirhugaða
framleiðslu birtust á síðasta ári
flugu tíðindin um allan heim, á
fréttasíður í Asíu og vestanhafs og
væntanlega má búast við því sama
núna en það er sprotafyrirtæki
þeirra félaga, Crowbar Protein, sem
framleiðir vöruna. Þá hefur Hinrik
Carl Ellertsson kokkur aðstoðað við
að búa stangirnar til.
Í viðtali sem birtist í Morgun-
blaðinu við þá Búa Bjarmar og Stef-
án síðasta sumar þegar þróun fram-
leiðslunnar var í gangi sagði Stefán
að í lokaafurðinni væru engar lappir,
vængi eða fálmara að finna heldur
aðeins fínmalað og næringarríkt
hveiti. Samskonar stangir mætti
finna í takmörkuðum mæli í Banda-
ríkjunum en í Evrópu væru þeir
væntanlega fyrstir til að framleiða
orkustykki úr skordýrum og þeir
ætli sér að viðhalda forskotinu á
þeim markaði.
Stefán Atli Thoroddsen og Búi Bjarmar Aðalsteinsson.
Skordýrastangirnar
komnar í heimsfréttirnar
Svona lítur Jungle Bar út sem fæst á Kickstarter.com.
Vettvangur