Morgunblaðið - Sunnudagur - 12.04.2015, Blaðsíða 54

54 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 12.4. 2015
Menning
Sýningin Nýmálað 2 á Kjarvals-stöðum er seinni hluti stórrarsamsýningar þar sem leitast
er við að sýna þverskurð af því sem
misþekktir listamenn eru að fást við
í samtímamálverki. Sýningin er í
báðum sölum safnsins, í Vestursal
og Kjarvalssal – að auki er í milli-
rýminu austan megin áhugaverð
sýning á verkum Kjarvals sjálfs.
Í Vestursalnum blasa við fígúratíf
verk í anda raunsæis og ljósmynda-
raunsæis eftir Stefán Boulter, Erlu
S. Haraldsdóttur, Hlaðgerði Írisi
Björnsdóttur, Hallgrím Helgason
og Aron Reyr Sverrisson. Verk
Jóns Axels Björnssonar hafa
raunsæislega þætti en ganga út á
annars konar táknræna frásögn.
Hægra megin taka við málverk af
landslagi eða mannverum með ann-
arlegum eða fantasíukenndum und-
irtónum – verk eftir Birgi Snæbjörn
Birgisson, Helga Þorgils Friðjóns-
son, Daða Guðbjörnsson, Arngunni
Ýri Gylfadóttur, Þorbjörgu Páls-
dóttur, Gabríelu Friðriksdóttur og
Þórdísi Aðalsteinsdóttur. Í „krika“
L-laga skilrúms getur áfram að líta
frásagnarkennd verk undir áhrifum
frá popplist eftir Snorra Ásmunds-
son og Erró – sem sýnir þarna við
hlið Braga Ásgeirssonar, þótt verk
hins síðarnefnda teljist ekki til
popplistar.
Þegar gengið er áfram á bak við
stóran millivegg, sem skiptir saln-
um í tvo meginhluta, tekur við rými
þar sem getur að líta verk sem
ganga út á formrænan leik, lita-
stúdíur eða tvívíða eiginleika mál-
verksins í verkum Steingríms Ey-
fjörð, Söru Riel, Ragnars
Jónassonar og Hafsteins Austmann,
auk þess sem verk eftir Einar Há-
konarson, Björgu Örvar og Björgu
Þorsteinsdóttur fela í sér, hvert með
sínum hætti, samspil forma og lita
sem skapa persónulega frásögn. Í
rýminu innst (vinstra megin í saln-
um) má svo sjá margs konar verk
sem eiga sameiginlega draum-
kennda náttúrutúlkun: súrrealískt
landslag Eyjólfs Einarssonar,
„turneríska“ móðu Kristbergs Ó.
Péturssonar, ljóðrænt andrúmsloft
Guðbjargar Lindar, Þórðar Hall og
Þorra Hringssonar, ólgu óhlutbund-
inna forma í verkum Mörtu Maríu
Jónsdóttur og dramatískan veður-
ham Hrafnhildar Ingu Sigurðar-
dóttur. Í rými þar inn af tekur við
óræður, mynsturkenndur leikur í
verkum Sigurðar Örlygssonar,
Helga Más Kristinssonar, Valgarðs
Gunnarssonar og Guðbjargar
Ringsted. Bernsk stíliseríngin í
verkum Guðmundar Thoroddsen og
Þorvalds Jónssonar á vel við í þessu
samhengi.
Í þrískiptum Kjarvalssal ræður
óhlutbundið málverk ríkjum að
mestu. Í miðrýminu svífur arfleifð
afstrakt-expressjónismans og
Kóbra yfir vötnum. Þarna eru stór,
tilþrifamikil og gjarnan „gestúral“
verk (sem einkennast af ríkri til-
finningu fyrir snertingu málarans)
eftir Sigurbjörn Jónsson, Katrínu
Friðriks, Bjarna Sigurbjörnsson,
Önnu Jóelsdóttur, Jóhönnu Boga-
dóttur, Hauk Dór og Eggert Pét-
ursson í sínum „maleríska“ ham. Í
rýminu vinstra megin er lögð
áhersla á málverk sem lýsa öguðum
vinnubrögðum, vissri íhugun og
naumhugulli afstöðu til miðilsins.
Verkin eru öll fremur stór, mynst-
urkennd og sum með ríkri efnis-
áferð. Endurtekningin er stef í
verkum Sigurðar Árna Sigurðs-
sonar, Höddu Fjólu Reykdal, Krist-
ínar Geirsdóttur, Halldórs Ragn-
arssonar og Erlu Þórarinsdóttur.
Kristján Steingrímur Jónsson og
Guðrún Einarsdóttir fást við efn-
islega eiginleika verka sinna í anda
vissrar naumhyggju í lita- og efn-
isnotkun og Hulda Stefánsdóttir er
einnig á slóðum naumhyggjunnar
og íhugunar um eðli málverksins í
verkum sínum.
Ýmis verk í rými hægra megin í
salnum hefðu einnig sómt sér vel í
„naumhyggjurýminu“ en svo virðist
sem landslags- og náttúrutengsl
verkanna hafi skipað þeim saman.
Þarna eru verk sem byggjast á út-
hugsaðri tækni og aðferðum og af-
mörkuðum viðfangsefnum eins og
sést í verkum Hörpu Árnadóttur,
Sigtryggs Bjarna Baldvinssonar,
Ásdísar Spanó, Þuríðar Sigurðar-
dóttur, Guðrúnar Kristjánsdóttur
og Björns Birnis. Aðalheiður Val-
geirsdóttir byggir ljóðræn verk sín
á stýrðu flæði litarins og því einnig
á hinu tilviljunarkennda eins og
Harpa gerir (sem og Guðrún, Krist-
ján Steingrímur og Kristín í rýminu
vinstra megin) með því að koma af
stað ákveðnu efnaferli. Tilviljun sem
tengist hinu ósjálfráða mótar svo
ýmis önnur verk í Kjarvalssal. Hú-
bert Nói og Kristinn G. Harðarson
fást báðir við landslagspælingar og
velta fyrir sér eðli og möguleikum
myndrænnar tjáningar, og jafn-
framt tengslum náttúru og sam-
félags.
Þótt verkin á Nýmálað 2 séu mis-
góð er þetta skemmtileg og fjöl-
breytt sýning þar sem allir geta
fundið eitthvað við sitt hæfi – og um
leið öðlast innsýn í þá margvíslegu
tjáningu og þær ólíku aðferðir sem
móta málverkið í samtímanum. Sýn-
ingargestir myndu þó án efa þiggja
leiðarvísi í formi skýringartexta hér
og þar sem varpað geta ljósi á
stærra samhengi verkanna. Verkin
njóta sín vel í sölum Kjarvalsstaða
og þótt hér séu á ferðinni ólíkir
listamenn gengur samskipan verka
almennt vel upp. Sýningin í heild
varpar ljósi á það hvað hér starfa
margir frambærilegir málarar –
eins og sjá má af nafnatali í þessum
pistli – og hún er kærkominn sam-
ræðuvettvangur eldri og yngri kyn-
slóða listamanna. Gildi hennar er
þannig ekki síst fólgið í eiginleikum
hennar sem skapandi kveikju milli
listamannanna sjálfra.
Anna Jóa
Gestir á sýningunni Nýmálað 2 á Kjarvalsstöðum virða fyrir sér málverk Hallgríms Helgasonar, The Gnarr Family, málað á þessu ári. Til vinstri er verk eftir Þorvald Jónsson.
Morgunblaðið/Einar Falur
Nýtt af trönunum
Málverk eftir Helga Þorgils Friðjónsson og Þorbjörgu Höskuldsdóttur.
MYNDLIST
NÝMÁLAÐ 2 – SAMSÝNING
bbbbn
Listasafn Reykjavíkur, Kjarvalsstaðir.
Til 7. júní 2015. Opið alla daga kl. 10-
17. Aðgangur 1.400 kr., námsmenn 25
ára og yngri: 800 kr., hópar 10+: 800
kr., öryrkjar, eldri borgarar (70+) og
börn 18 ára og yngri: ókeypis. Árskort
3.300 kr. Sýningarstjórar: Hafþór
Yngvason og Kristján Steingrímur Jóns-
son.