Reykjalundur - 01.06.1972, Blaðsíða 19

KÁRI SIGURBERGSSON
læknir, Reykjalundi:
Nokkur orð um
gigtsjúkdóma
og meðferð þeirra
Gigtsjúkdómar eru algengir og flestir,
sem komnir eru til fullorðinsára, hafa fund-
ið til gigtar einhvern tíma á ævinni. Með
gigt er yfirleitt átt við stirðleika eða verki
í útlimaliðum, baki eða hálsi, sem eiga upp-
tök sín í liðamótum, vöðvum eða öðrum
nálægum vefjum liðamóta. Sem betur fer
er oft ekki um neinar langvarandi eða var-
anlegar vefjabreytingar að ræða, og kemur
þá fullur bati fljótlega af sjálfu sér eða
vegna sérstakrar meðferðar. Stundum verða
þó langæjar vefjabreytingar eða varanlegar
vefjaskemmdir, svo sem bólga í liðhimnu
og liðböndum, skemmdir á liðbrjóski og
beini ásamt vöðvarýrnun. Samfara Jressum
breytingum verður gjarnan lireyfingar-
hindrun í hinum sjúka lið og lítil hreyfing
getur valdið miklum sársauka. Ekki Jiarf Jdó
hreyfingu eða áreynslu til, og margir gigt-
sjúklingar Jjjást af slæmum gigtarverkjum,
þrátt fyrir hreyfingarleysi og hvíld. Gigt-
sjúklingar fá Jrví oft ónóga næturhvíld og
rísa aumir, Jrreyttir og stirðir úr rekkju að
morgni. Stöðugar Jijáningar og hreyfingar-
tálmun er og mikið andlegt álag fyrir hvern
og einn.
f sumum gigtsjúkdómum er aðeins einn
liður undirlagður, en í öðrum fjöldi liða-
móta, t. d. nær allir útlimaliðir eða öll liða-
mót hryggjarins. Liðir geta bólgnað mjög
skyndilega, en bólgan getur einnig aukizt
smám saman. Stundum flakkar gigtin á
milli liða og eins verða oft sveiflur í virkni
sjúkdómsins: Það dregur úr verkjum og
þroti hjaðnar, en síðan versnar gigtin á nýj-
an leik og Jjannig koll af kolli. Þetta á að
sjálfsögðu einungis við um langvinna gigt-
sjúkdóma.
Liðbólgur eru höfuðeinkenni eða eitt af
höfuðeinkennum fjölda sjúkdóma og teg-
undir gigtsjúkdóma því ákaflega margar.
Samfara liðbólgum geta verið vefjabreyt-
ingar í öðrum líffærum eða líffærakerfum
líkamans, jafnvel öllum. Ekki er hér vett-
REYKJALUNDUR
19