Dagblaðið Vísir - DV - 22.05.2009, Blaðsíða 22
ReknaR úR
sætum sínum
Föstudagur 22. maí 200922 Umræða
Hundurinn Depill var það sem kallað er blendingur í dag. Hann var undan íslenskum fjárhundi og Skoti í hina ættina. Hvít-
ur með svartan blett á kviðnum náði
hvolpurinn að heilla ungan mann
sem álpaðist drukkinn á sveita-
bæ. Hundurinn fékk eftir nokkrar
fortölur og baráttu að fylgja eig-
anda sínum í foreldrahús. Það
varð framtíðarheimili hans.
Eigandinn þvældist víða um
landið í sjómennsku hér og
þar án þess að tök væru á að
taka hundinn með. Að vísu var
Depill munstraður á skip um
tíma en hann var sjóveikur og
því kyrrsettur í landi. Þegar eigandinn, kom sér upp eigin fjölskyldu í ná-
grenni foreldrahúsanna nokkrum árum síðar ruglaðist Depill í ríminu.
Hann átti skyndilega tvö heimili. Þetta var fyrir þann tíma þegar hundar
máttu hvergi vera nema í taumi. Depill gekk frjáls um þorpið sem öðrum
þræði var vegna þess að hann varði skrúðgarða þorpsbúa fyrir sauðfé sem
nærðist með þeim hætti að klippa ofan af túlípönum og öðrum skraut-
jurtum. Vegna vasklegrar framgöngu var hundurinn undanþeginn skatti
sem lagður var á bræður hans og systur. Hann var í raun á launum hjá
sveitarfélaginu. Depill ákvað að kveldi hvar hann myndi sofa þá nóttina.
Eftir því sem börnum fjölgaði í fjölskyldu fyrri húsbóndans dvaldi hann
meira þar. Hann fann sig í því hlutverki að gæta þess að smáfólkið færi sér
ekki að voða. Einn dimman haustmorgun þegar foreldrarnir sváfu laum-
aðist þriggja ára piltur út á náttfötum. Hann náði í þríhjólið sitt og lagði
af stað eftir götunni. Hundurinn Depill fylgdi honum eins og skugginn.
Fram undan var gildra sem hefði getið valdið slysi. Starfsmenn símans
höfðu grafið upp jarðstreng daginn áður. Þekkt er að ríkisstarfsmenn flýta
sér gjarnan hægt. Skurðurinn var því opinn í götunni og ekki með þeirri
viðvörun að þriggja ára barn skynjaði háska. En hundurinn Depill vissi
betur. Kona sem var að fá sér morgunkaffið rak upp stór augu þegar hún
sá hund og barn fyrir utan húsið. Hundurinn var á milli skurðs og barns.
Hann ýtti náttfatabarninu á hjólinu varlega aftur á bak. Konan brá skjótt
við og gekk til liðs við hundinn. Hún fór síðan með barnið heim og lýsti
atvikum með þeim hætti að enginn þurfti að velktjast í vafa um að Depill
væri bjargvættur sem hafði fyrirbyggt háskann sem hefði getað hlotist í
djúpum skurði.
Þannig liðu árin. Depill var hundur sinna en lagðist þess á milli í slagsmál við óheflaða
sveitahunda sem voguðu sér
að koma í þorpið. Í einum
slíkum slagsmálum missti
hann hálft andlitið. Næstu
vikurnar þurfti hann að una
því að vera með botnlausa
fötu um höfuðið. Og sárin
náðu að gróa. Í hundinum
blandaðist óendanleg blíða
þar sem fjölskyldur hans áttu
í hlut og árásarhneigð gagn-
vart illa lyktandi hundum úr
sveit. Stundum náði hann að
samræma árásarhneigðina
og gæslustörfin. Þegar nýtt
barn bættist í hópinn vaktaði
Depill Silver Cross-barna-
vagninn. Þegar barnunginn var nokkurra mánaða bar svo við að for-
eldrarnir brugðu sér í búð. Úti beið Depill og barnið sat í vagni sínum og
hjalaði. Skyndilega var kyrrð þorpsins rofin og fjandinn laus. Inn í versl-
unina barst neyðaróp karlmanns í bland við urr og gelt Depils. Í skoti við
verslunina stóð þorpsróninn innikróaður og hundurinn, með herðakamb
eins og á ljóni, sótti að honum. „Ég gerði ekkert,“ kjökraði sá drukkni og
grátbað um að hundurinn yrði fjarlægður. Þótt Depill væri árásarhneigð-
ur var hann jafnframt undirgefinn húsbændum sínum. Hann hlýddi strax
og leit með brúnum augum sínum á húsbændur sína en svo á vagninn
og leit svo hvasst á drykkjumanninn og gaf frá sér urr. Það var augljóst að
hann var að útskýra uppákomuna. Sá drukkni hélt á appelsínflösku en
drykkurinn var sýnilega útþynntur með einhverju. Hann skammaðist út
í hundinn og krafðist þess að honum yrði harðlega refsað og hann helst
aflífaður fyrir árásarhneigð í garð saklausra borgara. Foreldrunum var
ljóst að einhver maðkur var í mysunni. Eftir að drykkjumaðurinn hafði
verið þráspurður viðurkenndi hann það eitt að hann hefði ætlað að gleðja
barnið þegar hundurinn trylltist. „Ég ætlaði bara að gefa krakkanum app-
elsín,“ sagði hann. Ráðgátan var leyst og Depill var verðlaunaður með flís
af feitum sauði.
Depill lifði ekki fulla hundsævi. Þegar hann var átta ára var hann sviptur frelsi sínu til að ganga laus í þorpinu. Reglugerð um hunda-hald var beitt gegn honum. Eigendum var hótað sekt ef þeir ekki hefðu hann í taumi. Þá var reynt að binda hann. Þorpshöfðinginn
þjáðist í taumnum dagana langa. Frelsið sem hann hafði alla tíð notið var
horfið. Fjötrarnir sviptu hann lífsgleðinni. Að lokum var ekki annað að
gera en senda hann á dauðadeild dýralæknisins og enda þannig óham-
inginguna.
Áratugum eftir að hundurinn hvarf yfir móðuna miklu lifir minn-ing hans. Tryggð Depils var óendanleg þegar hans nánustu áttu í hlut en hann vildi aldrei neitt með ókunnuga hafa. Og sveitahund-ana fyrirleit hann alla tíð. Það voru fordómar hins stolta hunds
sem taldi sig eiga heilt byggðarlag. Þegar hann hvarf hafði hann tryggt að
börnin, sem hann hafði gert að forgangsmáli að gæta, urðu hundavinir
fyrir lífstíð. Og öll kunna þau sögur um hund sem gerðist barnapía.
HunDur og
Þorpsróni
ReYnIR tRaustasOn skrifar
HELGARPISTILL
Fyrsti þingFundurinn
Það er ætlast til þess að þingmenn sitji í
þingsal á meðan þingfundur stendur yfir.
Þó er það svo að á skrifstofum okkar eru
sjónvarpstæki þar sem maður getur horft
á alþingissjónvarpið og þar getur maður
fylgst með þingfundi. Flestir þingmenn
virðast nýta sér þetta fyrirkomulag fremur
en að sitja í þingsal, sem er frekar þröngur
fyrir langleggjað fólk eða þéttvaxið. Flest-
ir þingmenn vinna önnur þingstörf sam-
hliða því að glápa á sjónvarpið.
Okkar fyrsti eiginlegi þingfundur var
þriðjudaginn 19. maí. Fyrsta frumvarp
þingsins: Stofnun eignarumsýslufélags
ríkisins.
Þá var einnig óundirbúinn fyrir-
spurnatími þar sem nokkrir ráðherrar
sátu fyrir svörum. Vegna þess að þetta
var fyrsti þingfundur hátt í 30 þingmanna
hefði nú verið gaman að sjá í það minnsta
alla nýju þingmennina sitja þingfundinn
en sú var ekki raunin. Nýju þingmenn-
irnir voru þó í afgerandi meirihluta í því
sem næst tómum þingsal. Ef ég skil þing-
störfin rétt eru þingfundir umræðufund-
ir þar sem t.d. frumvörp eru tekin til um-
ræðu, gagnrýnd, útskýrð, komið með
tillögur að breytingum og lagfæringum.
Þarna er kjörið tækifæri til að vinna sam-
an að úrbótum og taka þátt í að móta lög-
gjöf landsins á síðari stigum frumvarpa.
Þingmenn Framsóknarflokksins sem
tóku til máls í gær höfðu eitthvað mis-
skilið þetta fundarform og fóru hamför-
um í innihaldslausum ræðum um ekki
neitt, en komu ekki með neinar tillögur
um úrbætur eða reyndu að varpa ljósi á
hvað betur mætti fara í frumvarpinu sem
fjallað var um. Það eina sem nýliðar og
ungstirni Framsóknar virðast hafa tam-
ið sér eru ósiðir forvera sinna. Ég lét mig
hafa það að sitja þarna og fylgjast með
allan þingfundinn og var við það að fara
yfir um af leiðindum. Tryggvi Þór frá Sjálf-
stæðisflokknum var eini maðurinn sem
kom með tillögur og benti á kosti og galla
frumvarpsins. Þá stigu í pontu nokkr-
ir þingmenn og töluðu um mikilvægi þess að vinna sam-
an að úrlausnum, sem er vel. Þór Saari hélt svo hressilega
skammarræðu því honum var nóg boðið að hlusta á þessa
þvælu og blöskraði rétt eins og mér að nánast enginn væri
í þingsalnum.
Ég legg til og mæli með að þingmenn láti sig hafa það
að sitja inni í þingsal á meðan þingfundur stendur yfir. Það
verður án efa til þess að minna verður um málþóf málþófs-
ins vegna og froðusnakk um frumvörp og störf þingsins. Ef
þingmenn sitja þarna allan liðlangan daginn og langt fram
eftir kvöldi þegar málþóf er á dagskrá er alveg öruggt að
vinna þeirra verður markvissari – þeir geta fræðst um mál-
efnin sem eru á dagskrá og hætt þessum Morfísleik. Þing-
störf eiga ekki að snúast um hver er sniðugastur eða get-
ur verið rætnastur – við erum að vinna að því að setja lög
fyrir landsmenn alla og eigum að sýna að við höfum vit og
getu til að greina kjarnann frá hisminu. Þjóðin er í sárum
og heimilunum að blæða út á meðan þing-
menn karpa um orðalag.
neFndir og stólaleikur
Þegar þinghópur Borgarahreyfingarinn-
ar var að stíga sín allra fyrstu skref í þing-
heimum var alveg ljóst að við færum ekki
troðnar slóðir. Enda eru flestar slóðir inni
á þingi óskrifaðar reglur sem erfast frá for-
verum og við forðumst að temja okkur. Við
reyndum að finna einhvern reynslubolta
úr pólitíkinni til að útskýra fyrir okkur
hvernig best væri að haga málunum varð-
andi nefndastörf. Það voru þrír möguleik-
ar í stöðunni: fara í nefndasamstarf við
stjórnarandstöðuna, stjórnina eða vera
ein á báti. Okkur fannst ekki við hæfi að
fara í samstarf við Sjálfstæðisflokkinn
vegna fyrri yfirlýsinga um að við myndum
ekki vilja fara í stjórn með þeim og Fram-
sóknarflokkurinn var of upptekinn af hús-
töku græna herbergisins til að hægt væri
að trufla þá. Ef við hefðum farið í samstarf
við þessa tvo flokka hefðum við fengið 6
nefndarmenn. Við rannsökuðum hvaða
nefndir það væru sem við þyrftum nauð-
synlega að vera í til að koma okkar stefnu-
málum í gegn sem hraðast. Ef við hefðum
verið ein hefðum við ekki fengið neinar
nefndir. Ef við færum í nefndarsamstarf
við stjórnarflokkana áttum við kost á að fá
okkar fólk í allar nefndirnar og gátum því
fengið þær sem við þurftum á að halda án
þess að þurfa að fórna neinu – við viljum
ekki fara í nein hrossakaup og komumst
hjá því að gera slíkt því ekki var farið fram
á það frá stjórnarflokkunum. Við gerðum
því það sem okkur fannst gagnlegast fyrir
okkar málefni og ég held að þannig gangi
yfirleitt hlutirnir fyrir sig í pólitíkinni.
Auðvitað varð þetta til þess að við
fengum hornaugu frá ýmsum í stjórn-
arandstöðunni sem náði loks skemmti-
legu hámarki þegar við mættum á okkar
fyrstu nefndarfundi. Margrét var hrakin
úr þeim stól sem hún settist í með þeim
orðum að hún væri ekki í stjórnarand-
stöðu og ætti að sitja annars staðar en hjá
þeim. Það sama var svo uppi á teningnum á nefndarfundi
utanríkisnefndar sem ég sótti. Þar vildi stjórnarandstað-
an sitja gegnt stjórnarflokkunum og mér. Kannski ég prófi
að setjast hjá þessum elskum á næsta fundi, þau fara varla
að reka mig í burtu eins og gert var við Margréti. Annars
held ég að það séu raunverulegar breytingar að eiga sér
stað varðandi störf þingsins sem endurspeglast í nefnd-
arstörfunum sem eru vettvangur þingmanna til að vinna
að málefnum sem þeir geta haft frumkvæði að úrvinnslu
saman án aðkomu ráðherra. Finn að fólk vill vinna öðru-
vísi en áður og auka vægi og völd þingsins en það var orðið
að eins konar stimpilvél fyrir ráðherrafrumvörp.
Mikið er það nú annars gott að hafa fengið allt sem við
þurftum miðað við hvað við erum fámenn og tilheyra eng-
um nema sjálfum okkur og þeim málefnum sem við vilj-
um leggja lið óháð ósýnilegum hefðum sem enginn man
lengur hver skráði í loftið.
Birgitta Jónsdóttir er einn nýliðanna á
Alþingi. Hún ætlar að deila reynslu sinni
með lesendum DV í Dagbók þingmannsins
sem hún byrjar nú að rita í helgarblað DV.
Fyrsta dagbókarfærslan er helguð fyrsta eiginlega þingfundardeg-
inum og hvernig framkoma þingmanna kom henni fyrir sjónir.
Vill betri umræðu
Birgittu fannst málflutningur
þingmanna á fyrsta eiginlega
þingfundardeginum lítt
málefnalegur. „Ég lét mig
hafa það að sitja þarna og
fylgjast með allan þingfund-
inn og var við það að fara yfir
um af leiðindum.“
Mynd róBert reynisson
nóg boðið „Þór saari hélt
svo hressilega skammarræðu
því honum var nóg boðið að
hlusta á þessa þvælu.“
lærðu ósiði forveranna
Þingmenn Framsóknar-
flokksins „fóru hamförum.“
einn öðruvísi „tryggvi
Þór frá sjálfstæðisflokkn-
um var eini maðurinn sem
kom með tillögur.“