Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.2010, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 29. janúar 2010 FRÉTTIR
Sægreifynjan Guðbjörg Matthías-
dóttir í Vestmannaeyjum virðist hafa
farið einna best út úr íslenska banka-
hruninu í samanburði við þá sem
voru í flokki íslenskra auðmanna fyr-
ir haustið 2008.
Guðbjörg á fleiri milljarða króna í
traustum eignum eins og ríkistryggð-
um markaðsbréfum og aflaheimild-
um og tap hennar í bankahruninu
virðist ekki ætla að verða henni að
fjörtjóni. Þvert á móti hefur henni
vaxið fiskur um hrygg frá hruninu og
hefur hún fjárfest í fyrirtækjum eins
og Lýsi, Árvakri og gert tilboð í olíu-
félagið Skeljung. Viðskiptaveldi Guð-
bjargar hefur því stækkað á meðan
aðrir auðmenn hafa þurft að draga
saman seglin.
Sem dæmi um góða stöðu henn-
ar má nefna að félag í hennar eigu,
Kristinn, sem heldur utan um eign
hennar í útgerðarfélaginu Ísfélagi
Vestmannaeyja, á verðbréf upp á
18,3 milljarða króna samkvæmt árs-
reikningi ársins 2008. Þar af á félag-
ið ríkistryggð markaðsbréf fyrir 12,4
milljarða. Á móti þessu eru skuldir
upp á 8,4 milljarða króna og nem-
ur eigið fé 11,5 milljörðum króna.
Verður þetta að teljast ansi góð staða
hjá félagi sem átti í upphafi árs 2008
hlutabréf í Glitni fyrir 6,5 milljarða
króna og 4,6 milljarða króna hlut í FL
Group. Ísfélagið á sömuleiðis kvóta
fyrir rúma 6 milljarða króna.
Aðalstyrkur Guðbjargar felst þó í
því hvað hún á mikið af peningainni-
stæðum sem bundnar eru í traust-
um sjóðum. Hún er því í þeirri sjald-
gæfu stöðu meðal íslenskra fjárfesta
að eiga haldbæra peninga til að fjár-
festa fyrir.
Allt á útsölu
Sömuleiðis spilar inn í að ekki er ver-
ið að rannsaka Guðbjörgu hjá ákæru-
valdinu – sérstakur saksóknari skoð-
ar sölu hennar á hlutabréfum í Glitni
skömmu fyrir hrun en sú rannsókn
beinist að bankanum en ekki henni -
og hefur mannorð hennar ekki beð-
ið hnekki í kjölfar hrunsins. Enginn
hefur slett málningu á hús Guðbjarg-
ar í skjóli nætur, búið til dyramottu
eða pissuskál með mynd af henni
eða úthrópað hana sem útrásarvík-
ing og þjóðníðing. Hún er einn af
fáum auðmönnum þjóðarinnar sem
enn siglir lygnan sjó í efnahagslegum
og persónulegum skilningi.
Ekki er sótt að Guðbjörgu og virð-
ist hún vera í betri stöðu en flest-
ir aðrir auðmenn til að kaupa upp
nýja Ísland en markaðurinn á Íslandi
í dag er sérlega heppilegur fyrir þá
sem enn eiga eitthvert fjármagn líkt
og margoft hefur komið fram í op-
inberri umræðu fyrir og eftir hrun.
„Þetta er frábær staða fyrir fólk sem
á aur á Íslandi. Það er allt á útsölu á
Íslandi. Allt eignaverð hefur hrunið
nema gengis- og verðtryggð skulda-
bréf,“ segir einn af viðmælendum DV
og er ljóst að Guðbjörg er ein af þeim
sem er í þeirri góðu stöðu að geta
keypt upp skuldsettar eignir með af-
slætti.
Flaug ekki eins hátt
Íbúar í Vestmannaeyjum sem DV
ræddi við eru á einu máli um að þrátt
fyrir auðævin sé Guðbjörg alþýðleg
kona sem berist lítið á og sé almennt
vel liðin í Eyjum.
Að þessu leytinu til er hún afar
ólík öðrum frægum íbúa Vest-
mannaeyja, Magnúsi Kristinssyni
auðmanni, en samanburður á þess-
um tveimur Eyjamönnum og stöðu
þeirra eftir hrun segir meira en mörg
orð. „Ég kann bílfarma af sögum um
Magnús Kristinsson en Guðbjörg
fellur betur inn í umhverfið hérna.
Hún er bara allt öðruvísi og er eig-
inlega ein af okkur... Maður finnur
það ekki fyrir fimm aura að hún sé
einu þrepi fyrir ofan mann í samfé-
laginu,“ segir einn af viðmælendum
DV. Guðbjörg hefur til að mynda ekki
gripið til sama ráðs og Magnús, að fá
sér þyrlu til að fljúga milli lands og
Eyja. Sú ákvörðun Magnúsar var um-
deild í Eyjum á sínum tíma, svo ekki
sé meira sagt.
Þessi eiginleiki Guðbjargar hef-
ur hugsanlega átt þátt í því að hún
flaug ekki eins hátt í góðærinu og
margir aðrir og féll því ekki eins har-
kalega og til dæmis Magnús, þó svo
að hún hafi tapað á ýmsum viðskipt-
um, meðal annars helmingi hluta-
bréfa sinna í Glitni sem urðu að engu
í hruninu. Fjárfestingar hennar voru
oftast nær varfærnari og seldi hún til
dæmis þriðjungshlut sinn í Trygg-
ingamiðstöðinni til FL-Group fyrir
metfé á góðum tíma árið 2007.
Áður en lengra er haldið skal þess
þó getið að ekki er vitað að hve miklu
leyti Guðbjörg kemur að eigin fjár-
festingum. Fjárhaldsmaður hennar
í gegnum tíðina hefur verið lögmað-
urinn Gunnlaugur Sævar Gunn-
laugsson og er talið að hann stjórni
veldi Guðbjargar að mestu. Gunn-
laugur er þó einungis einn úr þeim
trausta hópi sem Guðbjörg hefur í
kringum sig, annar er til að mynda
lögmaður hennar, Sigurbjörn Magn-
ússon, sem fer meðal annars fyrir
stjórn Árvakurs í hennar nafni.
Hætti þegar Sigurður lést
Guðbjörg hefur að mestu einbeitt sér
að fjárfestingum eftir að eiginmaður
hennar, útgerðarmaðurinn Sigurð-
ur Einarsson, lést langt fyrir aldur
fram árið 2000. Sigurður var einung-
is fimmtugur að aldri þegar hann féll
frá. Um Sigurð segir einn viðmæl-
andi DV: „Hann var gríðarlega klók-
ur í peningamálum. Hann áttaði sig
á því löngu á undan öllum öðrum að
hann ætti að sanka að sér kvóta og
hlutabréfum í tryggingafélagi,“ seg-
ir viðmælandinn en hlutabréfaeign
Guðbjargar í Tryggingamiðstöðinni
átti rætur sínar að rekja til fjárfest-
inga Sigurðar.
Áður en Sigurður féll frá hafði
Guðbjörg unnið sem kennslukona í
yngri bekkjum Grunnskólans í Vest-
mannaeyjum. Heimildir DV herma
að Guðbjörg hafi þótt góður kenn-
ari og segir einn viðmælandi DV sem
Guðbjörg kenndi að honum hafi
hrakað sem nemanda eftir að hún
hætti að kenna við grunnskólann.
„Hún var bara barnaskólakennari
þó að maðurinn hennar væri með
allt þetta veldi í kringum sig. Svo
bara dó hann og hún tók við.“ Guð-
björg tók við fjárfestingum fjölskyld-
unnar eftir andlát Sigurðar en Gunn-
laugur Sævar hafði einnig unnið
með þeim hjónum fyrir það. Reikna
má með að synir þeirra fjórir muni
svo eitthvað koma að þessum fjár-
festingum í framtíðinni og mun sá
elsti, Einar Sigurðsson sem er starfs-
maður Íslandsbanka, nú þegar vera
byrjaður að hafa afskipti af fjárfest-
ingum móður sinnar.
Guðbjörg hefur því ekki bein-
línis bakgrunn í viðskiptum og fjár-
festingum og sýnir það enn frekar
fram á þörfina sem hún hefur fyr-
ir að hafa sterka ráðgjafa og sam-
starfsmenn sér við hlið. „Hún hefur í
kringum sig sveit manna sem hefur
mikil áhrif á hana. Guðbjörg er ekki
mikið í umræðunni hér í Eyjum. Þeir
sem eru í kringum hana eru eigin-
lega miklu meira í umræðunni en
hún,“ segir einn viðmælandi DV.
Þvoði dúkana sjálf
Þrátt fyrir ríkidæmi Guðbjargar og
fjölskyldu eru þau þekkt í Eyjum fyr-
ir að berast ekki á. Til að mynda segir
einn viðmælandi blaðsins að Sigurð-
ur hafi verið þekktur fyrir að aka um
á litlum bílskrjóð áður en hann lést.
„Sigurður ók alltaf um á litlum Volks-
wagen. Það var aldrei neinn munaður
á þeim. Þau keyptu sér að vísu ágætis
hús hérna í Eyjum.“ Af samtölum við
fólk sem þekkir til Guðbjargar er ljóst
að hún hefur aldrei verið mikið fyrir
sviðsljósið eða að auglýsa sig eða rík-
idæmi sitt.
Eins segir viðmælandinn að ráð-
deildarsemi Guðbjargar sjáist með-
al annars á því að eitt árið, eftir að
Sjálfstæðisfélagið í Eyjum hafði hald-
ið kosningakaffi í samkomuhús-
inu Höllinni, hafi Guðbjörg sjálf tek-
ið dúkana úr kaffiboðinu með sér
heim og þvegið þá - Guðbjörg er dygg
sjálfstæðiskona og hefur tekið þátt í
flokksstarfinu í bænum. „Hún veltir
milljörðum á hverju ári en samt vildi
hún spara Sjálfstæðisfélaginu ein-
Guðbjörg Matthíasdóttir útgerðarkona er stórveldi í íslensku viðskiptalífi sem lítið er vitað um. Hún held-
ur sig til hlés, berst ekki á og kemur sennilega betur út úr hruninu en nokkur annar auðmaður. Henni er
lýst sem alþýðlegri og almennilegri af öðrum Eyjamönnum og virðist orðspor hennar vera gott. Guðbjörg er
akkeri ákveðinnar valdaklíku í Sjálfstæðisflokknum sem oft hefur leitað í sjóði hennar.
RÍKASTA KONA KREPPUNNAR
ANNAS SIGMUNDSSON OG
INGI F. VILHJÁLMSSON
blaðamenn skrifa: as@dv.is og ingi@dv.is
Fjölskyldan og fiskurinn Hér sést Guðbjörg
við höfnina í Vestmannaeyjum ásamt sonum
sínum Kristni og Magnúsi árið 2007 þegar
togarinn Guðmundur VE kom til landsins frá
Póllandi eftir miklar endurbætur. Togarinn er í
eigu útgerðarfélags Guðbjargar, Ísfélagsins.
Við Birkihlíð Hús Guðbjargar
og fjölskyldu stendur við
Birkihlíð í Vestmannaeyjum.
Húsið er tæpir 350 fermetrar
og var keypt árið 2001.
Hún hefur í kringum sig sveit
manna sem hefur mikil
áhrif á hana.
Barist um Trygginga-
miðstöðina Valdabarátta
um Tryggingamiðstöðina
átti sér stað á milli Guð-
bjargar og Jóns Ásgeirs
Jóhannessonar árið 2001.
Fjárhaldsmaðurinn
Ekki er hægt að ræða um
Guðbjörgu Matthí-
asdóttur án þess að
minnast á fjárhaldsmann
hennar, Gunnlaug Sævar
Gunnlaugsson.