Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.2010, Blaðsíða 25

HELGARBLAÐ 29. janúar 2010 FÖSTUDAGUR 25
Álit fólksins:
ER NIÐUR-
SKURÐUR
RÚV ÓSANN-
GJARN?
„Já. Það ætti frekar að segja upp
fólki í yfirstjórn.“
Rósa Hauksdóttir,
22 ára sálfræðinemi
„Já. Þetta þarf að vera frjáls miðill.
Hann virðist ekki vera það.“
Jón Guðjónsson,
46 ára fiskeldisfræðingur
„Verðum við ekki öll að spara. Mætti
þó líklega lækka aðeins launin hjá
þeim háttsettustu.“
Ásta Ástþórsdóttir,
54 ára bókhaldari
„Svarið hlýtur að vera já.“
Bjarni F. Einarsson,
54 ára fornleifafræðingur
„Ég hef ekki myndað mér skoðun.
Finnst þó dæmið aldrei hugsað til
enda. Ekki heilstæð stefna.
Guðrún Norðdahl,
53 ára sjálfstætt starfandi
„Ég held að niðurskurður sé alltaf
ósanngjarn.“
Daníel Karl Pétursson,
29 ára sölumaður
Nei, mér finnst hann sanngjarn.
Útvarpssjórinn kemur mér á óvart
að hann skuli taka svona vel á
slæmri fjárhagsstöðu RÚV. Mér
finnst hann hins vegar vera að nota
sér niðruskurðinn á innlendu efni
sem ákveðna gulrót til viðbótar.“
Sigurður Sigurðsson,
55 ára blómasali
BRENGLAÐ HLUTVERK RÚV
um peninginn heldur hvað við viljum
fá fyrir aurinn og mér finnst stofnun-
in hafa beygt af leið. Útvarpsstjóri ber
ábyrgð á stefnu RÚV og þeim dæm-
um um bruðl sem þar er að finna. Ég
viðurkenni að ég er leið yfir þessari
stöðu því stofnunin stendur eftir veik
á þeim tímum sem þörf er fyrir hlut-
lausan og öflugan fjölmiðli.“
Burt með Pál
Ragnar Bragason leikstjóri segir hlut-
verk RÚV hafa brenglast algjörlega á
undanförnum árum þar sem stjórn-
endur hafi farið kæruleysislega með
fé. Hann telur skorta menningarlega
yfirstjórn hjá stofnuninni. „Stjórn-
endur RÚV hafa brotið samning sinn
við þjóðina þar sem þeim er gert
skylt að kaupa menningartengt efni,
eftir að Páll Magnússon og félag-
ar tóku við. Það er kominn tími á að
skipt verði alfarið um fólk í brúnni.
Ég segi einfaldlega; „Burt með Pál og
inn með fólk sem hefur vit á íslenskri
menningu því komið hefur berlega í
ljós að hann er ekki menningarlega
sinnaður,“ segir Ragnar.
„Mér finnst að nú síðast hafi
röngum hópi verið sagt upp því ég
hefði frekar viljað skera niður í yfir-
stjórninni en ekki hjá fólkinu sem er
að vinna við sjálfa dagskrána. Það
er farið kæruleysislega með pening-
ana hjá RÚV því við landsmenn eig-
um heimtingu á því að þeir peningar
sem þangað renna skili sér á sjón-
varpsskjánum. Þeir hafa hins vegar
runnið í einhverja hýt í Efstaleiti því
forgangsröðunin er kolröng. Það er
verið að setja peningana í ranga hluti
og Páll útvarpsstjóri hefur ekki stað-
ið sig.“
Ekkert bruðl
Sigríður Arnardóttir, dagskrárgerð-
armaður á Rás 2, er reið fyrir því
hvernig komið er fyrir RÚV en segir
reiðina eiga að beinast að raunveru-
legum sökudólgum niðurskurðarins.
„Auðvitað er ég reið yfir stöðunni.
Ég hef áhyggjur af niðurskurði til ís-
lenskra menningarmála því við þurf-
um ekki alla þessa amerísku plebba-
menningu. Reiði mín beinist fyrst og
fremst að þessum fjárglæframönn-
um sem á einhverju kókaínflippi
settu allt á annan endann því ég hef
ekki orðið vör við bruðl í mínum
störfum hjá RÚV,“ segir Sigríður.
„Það er hræðilegt að sjá á eftir
öflugu og góðu dagskrárgerðarfólki
og fréttamönnum. Fyrir utan erfiðar
uppsagnir verð ég ekki vör við ann-
að en samhug innan stofnunarinn-
ar og ég finn meðbyr hjá þjóðinni í
gegnum almenning sem hringir inn
í þáttinn minn.“
Við vinnslu fréttarinnar voru
gerðar tilraunir til að ná á Pál Magn-
ússon útvarpsstjóra en án árangurs.
n Ríkisútvarp Íslendinga á að vera í fararbroddi í íslenskri menningu. Það á að vera
beinn þátttakandi í gerð leikins efnis og heimildarþátta fyrir útvarp og sjónvarp auk
þess að sinna fræðslu, kynningu og skrásetningu á íslenskri menningu og listum.
n Er það skoðun hópsins að breytingin á rekstrarforminu hafi ekki gert Ríkisútvarpið
að öflugra almannaútvarpi heldur sýni það meira en áður merki þess að unnið sé að
því að búa til félag á markaði og að það stjórnist um of af keppni um auglýsingar við
aðra miðla.
n Þrátt fyrir þá miklu áherslu sem hlutafélagaformið leggur á rekstur hefur ekki náðst
að tryggja fjárhagslega afkomu RÚV.
n Miklar skuldir hvíla á Ríkisútvarpinu og hefur fjármagnskostnaður orðið þungur
baggi í rekstrinum.
n Skuldbindingar hins nýja félags árið 2007 eru því verulega íþyngjandi og hljóta að
skerða það fjármagn sem annars færi í dagskrárgerð og endurnýjun tækjabúnaðar.
n Eiginfjárhlutfall var orðið neikvætt um 300 milljónir í ársbyrjun 2009. Í apríl
síðastliðnum breytti ríkið 560 milljóna skuld RÚV í hlutafé til að eiginfjárstaða yrði
jákvæð að nýju og félaginu þar með forðað frá gjaldþroti.
n Eins og áður hefur komið fram hafa borist erindi þar sem koma fram áhyggjur af
því að lýðræðisleg umræða og gegnsæi í ákvarðanatöku hafi minnkað mjög eftir að
Ríkisútvarpinu var breytt í opinbert hlutafélag.
n Starfshópurinn ítrekar mikilvægi þess að innan almannaþjónustumiðilsins
sé hugað sérstaklega að lýðræðislegum vinnubrögðum er varða innra starf og
dagskrárgerð.
n Öryggishlutverk RÚV er ekki nægilega tryggt. Dreifikerfi RÚV er orðið gamalt og
hið sama má segja um tæknibúnað til dagskrárgerðar.
n Gera verður sérstakar kröfur um aðgreiningu dagskrárefnis og auglýsinga og
kostunar í Ríkisútvarpinu. Tryggja verður að ákvarðanir um tiltekna dagskrárliði og
dagskrárstefnu séu teknar á faglegum forsendum en ekki markaðslegum.
n Huga þarf að skýrum skilum milli dagskrárgerðar og frétta annars vegar og fram-
kvæmdastjórnar hins vegar. Mismunandi hlutverk mega ekki skarast. Til dæmis getur
það haft áhrif á trúverðugleika frétta að æðsti yfirmaður Ríkisútvarpsins lesi fréttir.
n Völd útvarpsstjóra eru mjög mikil. Hann hefur nánast alræðisvald varðandi
dagskrá, mannaráðningar og stefnumótun. Nefndarmenn telja þetta fyrirkomulag
ólýðræðislegt og ógagnsætt og ekki viðeigandi í félagi sem hefur mikilvægt
menningar- og lýðræðishlutverk og starfar í almannaþágu.
n Ríkisútvarpið þarf að mati hópsins að gæta hófs í fjármálum. Varðar það bæði
almennan rekstur, samkeppni og samskipti við keppinauta og launakjör æðstu
stjórnenda.
Úr skýrslu starfshópsins um RÚV:
Fjórðungur flýr RÚV
Hlustun á útvarpsstöðvar RÚV, Rás
1 og Rás 2, hefur dregist talsvert
saman á síðustu tveimur árum.
Þannig mælist meðalhlustun á
báðar stöðvarnar nærri 35 prósent-
um minni í ár miðað við árið 2008 í
aldurshópnum 12 til 49 ára. Ef eldri
hlustendur eru teknir með inn í
myndina hefur hlustunin engu að
síður dregist saman um rúman
fjórðung, eða 26 prósent.
Í upphafi árs 2008 hlustuðu
landsmenn á aldrinum 12-80 ára
á Rás 1 og Rás 2 að meðaltali í
rúma 8,5 klukkustundir á viku. Í
ársbyrjun 2010 er meðaltalshlust-
un stöðvanna komin niður í 6,3
klukkustundir á viku. Í yngri ald-
ursflokknum, 12-49 ára, var með-
altalshlustun á viku tæpar 4,3
klukkustundir en hlustunin er nú
komin niður í 2,8 klukkustundir.
HLUSTUNIN HRAPAR
12-49 ára 2008 2009 2010
Rás 1 46 75 23
Rás 2 209 162 145
Samtals: 255 237 168
12-80 ára 2008 2009 2010
Rás 1 181 180 119
Rás 2 330 278 261
Samtals: 511 458 380
*Byggt á fjölmiðlakönnun Capacent. Hlustunartölur í mínútum á viku.
Jón Gnarr er á meðal þeirra sem
hafa gagnrýnt RÚV og starfshætti
þess harðlega. Í nýlegu helgarvið-
tali við DV sagði hann meðal ann-
ars að starfshættir RÚV stríddu
gegn allri hans réttlætiskennd og
að RÚV hefði ekki lagt „rassgat til“
í innlenda dagskrágerð undanfar-
in ár. „Þetta er svo rangt. Sá miðill
sem á að standa vörð um menn-
ingu okkar sama í hvaða formi
hún er og á að vera stökkpallur
fyrir ungt og upprennandi fólk og
skapandi hugsun. En ekki bara
stofnun fyrir sama gamla þreytta
liðið sem hangir á sínu og enginn
annar fær að komast að. Þannig
er öll stemningin í kringum RÚV.
Það er eins og allt sem er nýtt og
skapandi sé bara eitur þarna inni.
Hvað hefur RÚV lagt af mörkum
í innlendri dagskrárgerð síðustu
ár? Jú, það eru þarna þættirnir Út
og suður. Skemmtileg heimild um
áhugaverða Íslendinga og Gísli er
skemmtilegur náungi. Hvaða er
þarna annað? Ekki rassgat. Ekkert
vandað, leikið, íslenskt efni. Þegar
fólk hugsar til baka eftir 500 ár og
ætlar að skoða hvernig sjónvarp
var árið 2000 og hvernig tíðarand-
inn var þá eiga þættir eins og Fóst-
bræður, Sigtið, Silvía Nótt, Vakt-
irnar og fleiri þættir frá Stöð 2 og
SkjáEinum eftir að standa upp úr,“
segir Jón.
Jón grípur til myndlíkingar
Hallgríms Helgasonar þegar hann
útskýrir hvernig sé að koma með
nýtt efni inn til RÚV. „Það er eins og
gefa sig á tal við ókunnugan mann
á bar og segjast vera með nýja hug-
mynd. Hann myndi segja: „Ha.
Bíddu, hver ert þú?“
Tíðarandinn ekki á RÚV
Erfið staða Páll útvarpsstjóri er
gagnrýndur fyrir að hafa vikið af leið
með stefnu RÚV og lagt áherslu á
samkeppni við einkastöðvar.
Reið „Reiði mín beinist fyrst og fremst
að þessum fjárglæframönnum sem á
einhverju kókaínflippi settu allt á annan
endann því ég hef ekki orðið vör við bruðl
í mínum störfum hjá RÚV,“ segir Sirrý.